٤-٢. نماز
أ. مفهوم لغوی نماز «صلاة»: واژۀ «صلاة» به معنای دعا، دعای به خیر، رحمت، تسبیح، رکوع و سجود است.
ب. مفهوم «صلاة؛ نماز» در اصطلاح شریعت: عبادتی که مشتمل بر سخنان و اعمالی مخصوص بوده و با تکبیر شروع شده و بوسیلۀ تسلیم به پایان میرسد.[١٧]
ت. وجه تسمیه: چون دربرگیر معانی لغوی «صلاة»؛ همچون دعای خیر، تسبیح، تعظیم، رکوع، سجود و امثال آن است.[١٨]
ث. اقامۀ نماز: یعنی عبادت برای الله متعال با انجام نماز مداوم و کامل در اوقات مخصوص و با رعایت شرایط و حالت و ساختار آن.
نماز، فرایض، ارکان، شروط، مکمّلها، نواقص و احکامی دارد که بیان آنها به درازا میکشد و در بسیاری از کتابهای عالمان به طور گسترده بیان شده است.[١٩]
ج. ثبوت نماز: نماز از طریق قرآن، سنّت و اجماع ثابت شده و یکی از ضروریات و ارکان دین اسلام است.[٢٠]
نمازهای پنجگانه ارزشی والا و اهمّیت بزرگی داشته و از چندین وجه، بر سایر احکام واجب برتری دارند؛ نماز بزرگترین و مهمترین رکن اسلام پس از شهادتین بوده و این رکن در آسمان فرض شد.
ح. نماز مشتمل بر کاملترین و بهترین و جامعترین انواع عبادت است؛ نماز تکبیر، تحمید، ثنا، تنزیه و تقدیس الهی، تلاوت قرآن، درود بر رسول الله ج و خاندان ایشان و دعا برای تمامی بندگان صالح است.
علاوه بر این، مشتمل بر قیام، رکوع، سجود، نشستن و پایین و بالارفتن است و هر یک از اعضا و مفاصل بدن، در این عبادت شریکند که مهمتر از همه، دل حاضر فرد نمازگزار است.[٢١]
[١٧]- نک: فقه السّنّة، سیّد سابق، ج ١، ص ٨١؛ توضیح الأحکام من بلوغ المرام، عبدالله بسّام، ج ١، ص ٤٦٩.
[١٨]- نک: توضیح الأحکام، ج ١، ص ٤٦٩.
[١٩]- رسائل في العقیدة، ص ٩؛ تیسیر العزیز العلّام شرح عمدة الأحکام، عبدالله بسّام، ج ١، ص ١٠٠.
[٢٠]- نک: تیسیر العزیز العلّام شرح عمدة الأحکام، عبدالله بسّام، ج ١، ص ١٠٠؛ توضیح الأحکام من بلوغ المرام، عبدالله بسّام، ج ١، ص ٤٧٠.
[٢١]- نک: رسائل في العقیدة، ص ٩؛ تیسیر العزیز العلّام شرح عمدة الأحکام، عبدالله بسّام، ج ١، ص ١٠٠.