توسل جایز و غیر جایز

شفاعت نامشروع (غیر جایز)

شفاعت نامشروع (غیر جایز)

شفاعتی است که از غیر خدا خواسته می‌شود؛ مانند کسی که از مردگان یا شخص غایب یا جن شفاعت بخواهد یا چیزی طلب کند؛ زیرا از کسی خواسته می‌شود که قدرت و استطاعت انجام آن را ندارد، و قبلاً هم ذکر شد که در قرآن آمده که مرده نمی‌شنود و غایب از غیب خبر ندارد؛ همچنین اولیاء الله و صالحین مردگان نمی‌دانند که آیا کسی نزد قبرشان آمده و از آنها مدد خواسته یا از آنها طلب شفاعت کرده یا خیر.

پس از اینجا معلوم می‌شود که برای کافر و مشرک شفاعت نمی‌شود، و از جمله آنها، کسانی هستند که غیر از خدا را می‌طلبند و یا ذبح و نذر را برای غیر خدا انجام می‌دهند.

خداوند می‌فرماید:

﴿وَٱلَّذِینَ یَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ لَا یَخۡلُقُونَ شَیۡ‍ٔٗا وَهُمۡ یُخۡلَقُونَ ٢٠ أَمۡوَٰتٌ غَیۡرُ أَحۡیَآءٖۖ وَمَا یَشۡعُرُونَ أَیَّانَ یُبۡعَثُونَ ٢١[النحل: ۲۰-۲۱]

«و کسانى را که جز خدا مى‌خوانند چیزى نمى‌آفرینند، در حالى که خود آفریده مى شوند (۲۰) مردگانند نه زندگان و نمى‌دانند کى برانگیخته خواهند شد».

یعنی آن اولیا و صالحین مرده‌اند و زنده نیستند، و آنها از مردگان چیزی خواستند که انجامش برای آنها مقدور نیست؛ مگر اینکه مرد صالح و نیکوکار زنده باشد، در این حال جایز است که از او چیزی بخواهیم که بتواند انجام دهد؛ مانند اینکه بگوید: «ای شیخ، از خدا این و آن را برای من بخواه»؛ یا بگوید: «ای فلانی، به من کمک کن تا قرضم را بپردازم، یا به من کمک کن تا این بار را حمل کنم»، و مانند آنچه در توانِ یاری اوست.