فصل هشتم: (ثمرات و فايدههاى عقيده صحيح)
۸۹- این عقیدهء بلند و عالى، در برگیرندهء اصولى عظیم و بزرگ است، و به کسى که به آن معتقد باشد، ثمره و فایدههاى بسیارى مىرساند مانند:
ایمان به خداىتعالى، و نام و صفتهاى او، که به بنده ثمرهء محبت و بزرگداشت او را مىبخشد و موجب اطاعت و پیروى از فرمانهاى [خدا] و دورى از نواهى خواهد شد؛ زیرا اطاعت و پیروى از اوامر و اجتناب از نواهى، ببار آورنده سعادت در دنیا و آخرت براى فرد و جامعه مىشود: ﴿مَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا مِّن ذَكَرٍ أَوۡ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَنُحۡيِيَنَّهُۥ حَيَوٰةٗ طَيِّبَةٗۖ وَلَنَجۡزِيَنَّهُمۡ أَجۡرَهُم بِأَحۡسَنِ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ ٩٧﴾[النحل: ۹۷] .
«هر کس کار شایستهاى انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالى که مؤمن است، او را به حیاتى پاک زنده مىداریم؛ و پاداش آنها را به بهترین اعمالى که انجام مىدادند، خواهیم داد».
۹۰- [شمارى] از ثمرهها و فایدههاى ایمان به فرشتگان عبارتند از:
اول: علم و شناخت بزرگى و عظمت آفریننده آنها و قدرت و پادشاهى او سبحانه.
دوم: شکر و سپاس بارىتعالى به خاطر عنایت بر بندگان و سرپرستى آنها؛ چنانکه این فرشتگان را موکل کرده تا از آنها حفاظت و نگهدارى کنند و اعمال و کردارشان را بنویسند و نیز فایدههاى دیگر.
سوم: محبت و دوستى فرشتگان بسبب عبادتى را که به طور کامل انجام دادهاند و بسبب استغفارشان براى مؤمنان.
۹۱- از ثمرهها و فایدههاى ایمان به کتابهاى خدا:
اول: علم و معرفت به رحمت خداوند تبارک و تعالى و عنایت و توجه او به بندگان خود؛ چنان که براى هر قوم و نژادى، کتابى جهت هدایت و راهنمایى آنها فرستاده است.
دوم: آشکار شدن حکمت خداوندى هنگامىکه راه را براى بندگان روشن و معین فرمود وکتابها را براى هر امتى ـ آنچـه مناسب آنهاست ـ فرستاد و آخرینِ این کتابها قرآن مجید است که مناسب تمام انسانها در هر زمان و مکان تا روز قیامت مىباشد.
سوم: سپاس و شکر، از خداوند متعال به خاطر نعمتهایش.
۹۲- فواید ایمان به پیامبران:
اول: علم و شناخت رحمت خداوندى و عنایت الهى بر بندگانش؛ زیرا پیامبرانى براى هدایت و راهنمایى آنان فرستاده است.
دوم: شکر و سپاس از خداوند به خاطر این نعمتهاى بزرگ.
سوم: محبت و دوست داشتن پیامبران و احترام و بزرگداشت و مدح و ثناى آنان به آنچه شایسته آن هستند؛ زیرا آن رسولان و پیامبران از بهترین بندگان خدا هستند، براى عبادت و تبلیغ پیام خدا و نصیحت بندگان. رسولانى که در برابر آزار و اذیت بندگان، صبر و شکیبایى کردند.
۹۳- از فایدههاى ایمان به روز آخرت:
اول: حریص بودن بر طاعت و فرمان بارىتعالى از روى رغبت به خاطر پاداش روز قیامت و پرهیز از معصیت و گناه به جهت ترس از کیفر آن روز.
دوم: دلْ خوشىِ و تسلى مؤمن در برابر حرمان از نعمتهاى دنیا و امیدوار بودن به نعمت و خوشىهاى که در آخرت نصیب وى خواهد شد.
۹۴- از فواید ایمان به قضا و قدر (سرنوشت):
اول: اعتماد به خداوند در انجام هر کار؛ زیرا کار و سبب انجام آن، منوط به قضا و قدر خداوند متعال است.
دوم: راحت روح و جان و اطمینان قلب؛ وقتى انسان بداند که این قضا و قدر خداست و مکروه و شر و بدى حتماً وجود دارد، جان و روح او آسوده خواهد شد و قلب او به قضا و قدر، اطمینان پیدا خواهد کرد. بنابر این هیچ کس زندگىاش بهتر و روح و جانش پاکتر و اطمینانش قوىتر از فردى که ایمان به قضا و قدر دارد، نیست.
سوم: دور کردن غرور و خودپسندى از روح و جان هنگامى رسیدن به آرزو و هدف؛ زیرا آن نعمت از تقدیر و سرنوشت خداست که به دست آوردنش فقط با مُهیا نمودن اسباب خیر ممکن است و پیروزى از جانب خداوند بوده است. در این جا خداى را به خاطر نعمتش شکر و سپاس مىگوید و از غرور، خودپسندى و خودبینى، دورى و اجتناب مىورزد.
چهارم: دورى از بىتابى و پریشانى در باره نرسیدن به هدف و آرزویى، یا واقع شدن شر و بدى؛ زیرا آن [ناکامى] از قضا و قدر بارىتعالى است (کسىکه مالک آسمانها و زمین است) و آن هم ناگزیر واقع خواهد شد، پس صبر و شکیبایى مىکند بر آن سختىها، اجر و پاداش را از خداوند مىطلبد. خداوند مىفرماید: ﴿مَآ أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فِيٓ أَنفُسِكُمۡ إِلَّا فِي كِتَٰبٖ مِّن قَبۡلِ أَن نَّبۡرَأَهَآۚ إِنَّ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٞ ٢٢ لِّكَيۡلَا تَأۡسَوۡاْ عَلَىٰ مَا فَاتَكُمۡ وَلَا تَفۡرَحُواْ بِمَآ ءَاتَىٰكُمۡۗ وَٱللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخۡتَالٖ فَخُورٍ ٢٣﴾[الحدید: ۲۲-۲۳] .
«هیچ مصیبتى در زمین (مانند: قحط باران، ضعف گیاهان، نقص میوهها)، و نه در وجود شما (مانند: آفتها، بیماریها، رنجها، فقر) روى نمىدهد مگر اینکه همه آنها قبل از آنکه آن(زمین، مصیبت، مردم) را بیافرینیم در لوح محفوظ ثبت است؛ و این امر براى خدا آسان است! این بخاطر آن است که براى آنچه (از دنیا) از دست دادهاید تاسف نخورید، و به آنچه به شما داده است دلبسته و شادمان نباشید؛ و خداوند هیچ متکبر فخرفروشى را دوست ندارد!».
در پایان، از خداىتعالى مىخواهیم تا ما را بر این عقیده، ثابت و استوار گرداند، و ثمره آنرا به ما برساند، و از فضل خود بر ما زیاد فرماید، و قلب ما را بعد از هدایت منحرف نگرداند، و از رحمت خود به ما عطا فرماید.
والحمد لله رب العالمین، وصلى الله وسلم على نبینا محمد وعلى آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان.
بقلم مؤلف:
محمد بن صالح العثیمین
۳۰/شوال/۱۴۰۴هـ. ق