صفت قلقلة - لین
صفت «قَلْقَلَة» به معنای «اضطراب - بی‌قراری- تکان خوردن» در تجوید: «حرکت مختصر حروف ساکن».
صفت قلقله مخصوص ۵ حرف (ق - ط - ب - ج - د) می‌باشد در عبارت: «قُطْبُ جَدّ» جمع شده.
این حروف هرگاه ساکن شوند چه در وسط کلمه و چه در آخر (هنگام وقف) قلقله می‌گیرند.
دو نکته مهّم
۱- باید دقت کرد که قلقله به حرکت کامل (فتحه و کسره و ضمه) تبدیل نگردد.
۲- در ۲۳ حرف باقی باید کمال دقت را بنمائید که در موقع سکون به هیچ‌وجه قلقله نگیرند.
مثال قلقلة:
ق: (اَقْبَلَ - طَارِقْ - نَقْتَبِسْ - بِالْحَقّْ).
ط: (اَطْرَافَ - يَفْرُطْ - نُطْعِمُ - صِرَاطْ).
ب: (اَبْرَمُوا - يَبْسُطُ - حُسَابْ - وَتَبّْ).
ج: (اَجْرَمُوا - اَجْراً - مَعَارِجْ - بِآلْحَجّْ).
د: (اَدْبَرَ - اَرَدْنا - حَمِيدْ - حَادّْ).
صفت «لین» به معنای «نرمی – ضد خشونت» و در تجوید (به نرمی ادا شدن حرف). این صفت مخصوص دو حرف (واو ساکنه ماقبل، مفتوح و یاء ساکنه ماقبل، مفتوح) است. (--َِ- وْ ، --َِ- ی).
مثال: (خَوْفٍ - قَوْمُ - يَوْماً - لَبَغَوْا - عَصَوْا - بَيْتٍ - اِلَيْكَ - شَيءٌ - اِبْنَي - اِثْنَي).
«تفخیم» در تجوید یعنی: «درشت پرحجم تلفظ کردن حرف». کلمه «تلغیظ» هم در تجوید به معنای تفخیم است ولی فقط در مورد پرحجمی حرف (ل) به کار رفته است.
«ترقیق» در تجوید یعنی: «نازک و کم حجم تلفظ کردن حرف». در تجوید قرآن، هرجا که حرف درشت تلفظ شود، در واقع «تفخیم» گشته و هرجا نازک اداء گردد «ترقیق» شده است.