رمضان مبارک و فضایل آن

حکم بوسه کردن در روزه:

از ام سلمهلروایت شده است: «أن النبىصكان يقبل وهو صائم». «پیامبرصبوسه می‌کرد در حالیکه روزه مى‌بود» [۳۶]. از عائشهلروایت شده است که: «كان رسول اللهصيُقَبِّلُ وَهُوَ صَائِمٌ وَيُبَاشِرُ وَهُوَ صَائِمٌ وَكَانَ أَمْلَكَكُمْ لإِرْبِهِ» «پیامبر اسلامصمى‌بوسید در حالیکه روزه مى‌بود و مباشره می‌کرد در حالیکه روزه مى‌بود، اما آنحضرتصاز همۀ شما در کنترل غرايز خويش، قوی‌تر بود» [۳٧]. در مورد این که بوسه روزه را باطل نمى‌سازد، هیچگونه اختلاف نمى‌باشد. ولى اگر این بوسه، هدف و مقصود روزه را براى روزه دار متزلزل سازد فقهاء نظریات خاص خویش را در مورد ابراز داشته‌اند. که توجه شما را به حدیث متبرکه که از ابى‌هریرهسروایت گردیده است جلب می‌نمایم: ابى هریرهسفرموده است: «أن رجلاً سأل النبىصمن المباشرة للصائم فرخص له وأتاه آخر فنهى عنها، فإذا الذى رخص له شيخ وإذا الذى نهاه شاب». «مردى پرسید از پیامبرصاز مباشرت روزه‌دار، پس رخصت داد او را وآمد مرد دیگرى پس منع کرد او را از آن. پس کسیکه رخصت داد او را پیر بود و کسی که منع کرد او را جوان بود» [۳۸]. فقهاء می‌گویند: براى کسیکه پیامبرصبوسه را جایز دانسته، آن شخص، شخص پیر بود و براى آن کسیکه آن‌را از بوسه نهى فرمود آن شخص، شخص جوان بود. با در نظر داشت همین تعبیر‌ها از حدیث متبرکه برخى از فقهاء بوسه را براى پیرها جواز شمرده و براى جوانان و یا کسانیکه قدرت اداره خود را ندارند جایز نه شمرده‌اند. اما در مورد مداعبه با همسر هنگام روزه، در صورتیکه جماع و یا انزال منى صورت نگیرد اشکالى ندارد، طوریکه در حدیث متبرکه از عایشهلروایت شده است که گفت: «پیامبرصهنگام روزه (زنش) را بوسه می‌داد و ملاعبه می‌کرد» [۳٩]. لذا ملاعبه بین زوجین هنگام روزه جائز است ولى بشرطى که زوجین متأکد باشند که این ملاعبه‌شان به جماع منجر نشود و یا منى انزال نشود وگرنه اگر در برابر شهوت ضعیف باشند این امر براى آن‌ها جائز نیست و باید دورى کنند.

[۳۶] متفق علیه. [۳٧] فتح البارى: ۴ /۱۴۹- ۱۹۲۷، صحيح مسلم: ۲/ ۶۵- ۷۷۱- ۱۱۰۶. [۳۸] ابوداود. [۳٩] صحیح بخارى: ۱٩۲٧، و صحیح مسلم: ۱۱۰۶.