نهی از دشنام دادن
خداوند تبارک و تعالی در آیه ۱۰۸ سوره انعام مؤمنین را از دشنام دادن حتی به بتها نیز نهی نموده است. در آیه مذکوره میفرماید:
﴿وَلَا تَسُبُّواْ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ فَيَسُبُّواْ ٱللَّهَ عَدۡوَۢا بِغَيۡرِ عِلۡمٖۗ كَذَٰلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمۡ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِم مَّرۡجِعُهُمۡ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ١٠٨﴾[الأنعام: ۱۰۸].
یعنی: «و آن کسانی را که به جای خدا میپرستند دشنام مدهید (زیرا که آنان نیز) از روی ستم ناآگاهانه خداوند را دشنام دهند. بدینسان برای هر امتی عملکردشان را آراستیم آنگاه بازگشتشان به سوی پروردگارشان است پس به آنان از آنچه میکردند خبر میدهد».
یک مؤمن باید در ارتباط با دیگران لحنی ملایم داشته باشد و با ادب باشد و از گفتن فحش و ناسزا به طرف مقابل بپرهیزد.
در خطبه ۱٩٧ نهجالبلاغه ترجمه مصطفی زمانی آمده است که: امام ÷در جنگ صفین شنید که عدهای از اصحاب آن حضرت به مردم شام فحش میدهند حضرت فرمود:
«إِنِّي أَكرَهُ لَكمْ أَنْ تَكونُوا سَبَّابِينَ، وَلكنَّكمْ لَوْ وَصَفْتُمْ أَعْمَالَهُمْ، وَذَكرْتُمْ حَالَهُمْ، كانَ أَصْوَبَ فِي الْقَوْلِ، وَأَبْلَغَ فِي الْعُذْرِ، وَقُلْتُمْ مَكانَ سَبِّكمْ إِيَّاهُمْ: اللَّهُمَّ احْقِنْ دِمَاءَنَا وَدِمَاءَهُمْ، وَأَصْلِحْ ذَاتَ بَيْنِنَا وَبَيْنِهِمْ، وَاهْدِهِمْ مِنْ ضَلاَلَتِهِمْ، حَتَّى يَعْرِفَ الْحَقَّ مَنْ جَهِلَهُ، وَيَرْعَوِيَ عَنِ الْغَيِّ وَالْعُدْوَانِ مَنْ لَهِجَ بِهِ». یعنی: «برای شما نمیپسندم که فحش بدهید بلکه اگر کارها و رفتار آنان را ذکر کنید به صواب نزدیکتر است و در عذر آوردن مفیدتر. به جای فحش دادن به آنها بگوئید: خدایا خون ما و خون آنان را حفظ کن اختلاف ما را برطرف گردان آنان را از گمراهی نجات بده تا کسانیکه حق را نمیشناسند آن را درک کنند و پیروان ظلم و انحراف از مسیر خود بازگردند».
در این خطبه مشاهده مینمائیم که علی سبه کسانیکه با او جنگیدند دشنام نداده و اصحابش را از دشنام دادن به آنها منع نموده است. چون علی پیرو قرآن بوده و در آیه ۱۰۸ سوره انعام مشاهده نمودید که خداوند تبارک و تعالی ما را از ناسزا گفتن به بتهای بتپرستان نیز نهی نموده است ما نیز باید سعی نمائیم که اگر از کسی انتقادی داریم محترمانه مطرح کنیم و از فحش و ناسزا بپرهیزیم.