صحابه در غزوة خندق
درباره غزوه خندق نیز آیات کریمه‌ای نازل شده که در سوره احزاب همواره تلاوت می‌‌شود، گر چه این آیات نسبتاً کوتاه است اما تصویر روشنی از اخوت و انسجام صحابه شبدست می‌دهد و حالت روانی آنان را بسیار دقیق ترسیم میکند، همچنین تلاش و زحمت و گرسنگی و هولی که با آنان روبرو بودند و عشق و علاقه فوق العاده‌ای که به صحبت و همراهی رسول الله صداشتند درین آیات به تصویر کشیده شده است.
برادر و خواهر گرامی! در این آیه دقت کنید که خداوند چگونه بوسیله آن مؤمنان را مورد خطاب قرار می‌دهد و به یادشان می‌‌آورد که در آن لحظات حساس و سرنوشت ساز چگونه به داد‌شان رسید:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ إِذۡ جَآءَتۡكُمۡ جُنُودٞ فَأَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ رِيحٗا وَجُنُودٗا لَّمۡ تَرَوۡهَاۚ وَكَانَ ٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرًا٩﴾ [الأحزاب: ۹] .
«ای مؤمنان! بیاد آورید نعمت خدای را در حق خودتان، بدانگاه که لشکرها به سراغ شما آمدند ولی باد تند را بر آنان گماشتیم و لشکرهایی را به سوی‌شان روانه کردیم که شما آنان را نمی‌دیدید، خداوند به همه کارهای شما بیناست».
سپس مجدداً به آنان یاد آوری میکند و بر آنان منت می‌گذارد که چگونه دست دشمنان را از آنان کوتاه کرد و در عین حال گواهی داد که آنان مؤمن حقیقی هستند. ﴿وَكَفَى ٱللَّهُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱلۡقِتَالَ﴾[الأحزاب: ۲۵] . سپس در دو آیه بعدی خداوند متعال آنچه برای یهود بنی قریظه اتفاق افتاد بیان می‌دارد، حال در آیات مذکوره دقت کنید و آنها را با تدبر تلاوت نمایید:
﴿وَلَمَّا رَءَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ ٱلۡأَحۡزَابَ قَالُواْ هَٰذَا مَا وَعَدَنَا ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَصَدَقَ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥۚ وَمَا زَادَهُمۡ إِلَّآ إِيمَٰنٗا وَتَسۡلِيمٗا ٢٢﴾ [الأحزاب: ۲۲] .
«هنگامیکه مؤمنان گروهای (دشمن) را دیدند، گفتند: این همان چیزی است که خدا و پیغمبرش به ما وعده فرموده بودند. و خدا و پیغمبرش راست فرموده‌اند، این سختیها جز بر ایمان و تسلیم‌شان نیفزود».
آری، این صفات صحابه شاست، صحابه‌ای که امروز متأسفانه مورد تمسخر و استهزای بعضی به اصطلاح مسلمانان! قرار گرفته‌اند! و بعضی‌ها که گویا اسلام ناب را درک کرده‌اند برای این چهره‌های بی نظیر تاریخ و این مؤمنان کامل لعنت و نفرین هدیه می‌کنند. ﴿وَهُمۡ يَحۡسَبُونَ أَنَّهُمۡ يُحۡسِنُونَ صُنۡعًا﴾[الکهف: ۱۰۴] . و به گمان خود‌شان کار خوب انجام می‌دهند، با اخلاص و گریه هم لعن می‌فرستند!! واقعاً بعضی‌های‌شان باور کرده‌اند که اسلام ناب همین است.!!
شما را به خدا سوگند بیایید برای چند لحظه هم که شده از خود بپرسیم اینها چه کسانی بودند؟ کسانیکه می‌‌گفتند. ﴿ٰذَا مَا وَعَدَنَا ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ﴾چه کسانی بودند؟. کسانیکه با رسول الله صخندق حفر می‌کردند چه کسانی بودند؟! کسانی که با شکم گرسنه عاشقانه عرق می‌‌ریختند و برای ریختن خونشان لحظه شماری می‌کردند چه کسانی بودند؟! همینها شایسته لعن و نفرین هستند؟! همینهایی که خداوند مکرراً به مؤمن بودنشان و زیاد شدن ایمانشان گواهی می‌دهد همینها هستند که باید لعن و نفرین شوند؟! و هر صبح و شام بوسیله دعاهای ساختگی و مزخرف مورد لعنت و نفرین و اهانت قرار گیرند؟!.
آخر چگونه انسان باید کسانی را که خداوند صدها مرتبه از آنان ستایش کرده و به آنان مژده بهشت داده را لعنت کند و مرتد و منافق و کافر بداند؟! با چه رویی و با چه منطقی؟! با کدام دلیل و با کدام عقل؟! با یک مشت دروغ و افسانه‌های خیالی و تحریفات مزخرف جعل کاران و دروغ پردازان!! جواب خدا چی؟ قیامت چی؟! حساب و کتاب چی؟ دوزخ و بهشت چی؟!.
برگردیم به اصل موضوع کسانیکه خداوند آنان را وارث یهود بنی قریظه گردانید چه کسانی بودند؟! کسانی که با یهود جنگیدند و اسلام و مسلمین را از شر آنان نجات دادند چه کسانی بودند؟! ﴿وَأَوۡرَثَكُمۡ أَرۡضَهُمۡ وَدِيَٰرَهُمۡ وَأَمۡوَٰلَهُمۡ وَأَرۡضٗا لَّمۡ تَطَ‍ُٔوهَاۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٗا ٢٧﴾[الأحزاب: ۲۷] . «و زمینها و خانه‌های ایشان و دارایی آنان، و همچنین زمینی را که هرگز بدان گام ننهاده بودید، به چنگ شما انداخت. بیگمان خداوند بر هر چیزی توانا است».
این آیه کریمه پس از آن نازل شد که خداوند فضل و احسانش را بر مؤمنان ذکر میکند و توضیح می‌دهد که قلعه‌ها و دژهای محکم آنان را بدست پرتوان صحابه مؤمن و صادق شفتح گردانید و ترس و رعب را در دلهای دشمنان یعنی یهود حاکم نمود و آنها را کشت و به اسارت در آورد، بیایید اول داستان را از سوره احزاب تلاوت کنیم:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ إِذۡ جَآءَتۡكُمۡ جُنُودٞ فَأَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ رِيحٗا وَجُنُودٗا لَّمۡ تَرَوۡهَاۚ وَكَانَ ٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرًا٩﴾ [الأحزاب: ۹]
«ای مؤمنان! بیاد آورید نعمت خدای را در حق خودتان، بدانگاه که لشکرها به سراغ شما آمدند ولی ما تند باد را بر آنان گماشتیم و لشکرهایی را به سوی‌شان حواله کردیم که شما آنان را نمی‌دیدید. خداوند به همه کارهای شما بیناست».
﴿وَأَوۡرَثَكُمۡ أَرۡضَهُمۡ وَدِيَٰرَهُمۡ وَأَمۡوَٰلَهُمۡ وَأَرۡضٗا لَّمۡ تَطَ‍ُٔوهَاۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٗا ٢٧﴾ [الأحزاب: ۲۷] .
«و زمینها و خانه‌های ایشان و دارایی آنان، و همچنین زمینی را که هرگز بدان گام ننهاده بودید، به چنگ شما انداخت. بیگمان خداوند بر هر چیزی توانا است».
به این آیات کریمه و معانی آن دقت کنید و ببینید که محبت و علاقه شدید بین فرمانده و سربازان و بین معلم و شاگرد چگونه موج می‌زند، و طبعاً این خطاب خداوندی به همه آنان است.