هشتم: نوحه بر میت
* دلیل این امر روایت عمربن خطابساست که گفته است:
رسول خدا جفرمود: «الْمَيِّتُ يُعَذَّبُ بِمَا نِيحَ عَلَيْهِ فِى قَبْرِهِ» [۳۰].
«به سبب نوحه‌ای که بر میت خوانده می‌شود، میت در قبرش عذاب داده می‌شود».
هم‌چنین از انس بن مالکسروایت شده است: «زمانی که عمربن خطابس(توسط ابولولوی مجوسی) با نیزه زخمی شد، دخترش ام‌المؤمنین حفضهلبر او شیون و زاری نمود، و در این هنگام عمرسگفت: ای حفصه! آیا نشنیده‌ای که رسول خدا جفرمود: «الْمُعَوَّلَ عَلَيْهِ يُعَذَّبُ» [۳۱].
«میتی که بر او نوحه خوانده و گریه شود، عذاب داده می‌شود».
* هم‌چنین به صهیبسکه او نیز نوحه‌خوانی و گریه می‌کرد گفت: ای صهیب! مگر نمی‌دانی، میتی که بر وی نوحه و زاری شود عذاب داده می‌شود؟ و در روایتی دیگر آمده است که: «إِنَّ الْمَيِّتَ يُعَذَّبُ بِبُكَاءِ أَهْلِهِ عَلَيْهِ» [۳۲].
«میت به خاطر شیون و زاری افراد خانواده‌اش عذاب داده می‌شود».
گناه میتی که هیچ دخالتی در این کار (نوحه) ندارد، بلکه دیگران گریه می‌کنند چیست؟ چرا میت عذاب داده می‌شود در حالی‌که خداوند متعال در کلام پاک می‌فرماید:
﴿وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰۚ﴾[الأنعام: ۱۶۴].
«هیچ باربرداری بار گناه دیگری را بر دوش نمی‌کند».
در پاسخ این ایراد باید این نکته را به خاطر بسپاریم:
همه‌ی این احادیث شامل میتی می‌شود که در زمان زنده بودنش به نوح خوانی سفارش کرده باشد، که بعد از وفات من برایم نوحه‌خوانی و شیون و زاری کنید یا این‌که به اطرافیان خود راجع به عدم نوحه‌خوانی بعد از مرگ خود سفارش نکرده باشد در حالی‌که می‌دانسته که بعد از وفاتش اطرافیانش این کار را انجام خواهند داد. به همین دلیل عبدالله بن مبارک گفته است:
«اگر فرد در زمان زنده بودنش اطرافیانش را از نوحه‌خوانی منع کند، اما آن‌ها بعد از وفاتش این کار را انجام بدهند، میت گناهکار نمی‌شود».
[۳۰] روایت از بخاری السنن الکبرى وفی ذیله الجوهر النقی (۷/۴۱)، و مسلم (۹۲۷) [۳۱] روایت از مسلم (۹۲۷) (۲۱) [۳۲] روایت از بخاری (۱۲۸۷) و مسلم (۹۲۷)