تعریف لغوی و اصطلاحی آل بیت
«آل بیت» به خانوادۀ مرد گفته میشود و معنای تأهل، ازدواج کردن است [خلیل [۱۰]]. «اهل بیت» ساکنان خانهاند و اهل اسلام کسانی میباشند که دین اسلام را پذیرفتهاند [۱۱].
اما آل: در «معجم مقاییس اللغة» آمده: آل الرجل: اهل بیته [۱۲]. یعنی آل مرد اهل خانهاش هستند.
ابن منظور میگوید: «آل مرد اهل او هستند و آل الله و رسولش: اولیای آنها هستند. اصل آل، اهل بوده است سپس «ها» تبدیل به همزه شده و به این صورت «أأل» در آمده است و چون دو همزه پشت سر هم قرار گرفتهاند همزهٔ دوم تبدیل به الف شده است [۱۳]. و این کلمه معمولا به چیزی اضافه میشود که دارای شرف و افتخار است، مثلا گفته نمیشود «آل الحائک» (آل بافنده) بر خلاف اهل که گفته میشود «أهل الحائك» و «بیت»، خانه و افتخار شخص است [۱۴]».
هنگامی که گفته میشود «البیت» منظور بیت الله یعنی کعبه است؛ زیرا دلهای مؤمنان به سویش مشتاق بوده و جانها با آن آرام میگیرند؛ زیرا قبله است.
هنگامی که در زمان جاهلیت گفته میشد: «اهل بیت»، منظور ساکنان مخصوص آن خانه بودند، و پس از اسلام هنگامی که گفته شود اهل بیت، مراد آل رسول اللهجاست [۱۵].
[۱۰] نگا: کتاب العین ۴/۸۹. [۱۱] الصحاح ۴ / ۱۶۲۸ ولسان العرب ۱۱/ ۲۸. [۱۲] معجم مقاییس اللغة (۱/ ۱۶۱). [۱۳] لسان العرب ( ۱۱/ ۳۱ ومانند آن نزد الأصفهانی در المفردات فی غریب القرآن (۳۰). [۱۴] لسان العرب ۲/۱۵. [۱۵] المفردات فی غریب القرآن: ۲۹. شیخ الإسلام ابن قیم/تألیفی ویژه در این زمینه دارد به نام «جلاء الأفهام فی الصلاة علی خیر الأنام» میتوانی به این کتاب و یا مقدمهٔ محقق آن مراجعه کنی زیرا کتابهایی که در این موضوع نوشته شده را ذکر میکند و این نشاندهندهٔ اهمیت علمای اهل سنت به این موضوع میباشد.