سوم: حق خمس
آنها همچنین حق خمس دارند. الله متعال فرموده:
﴿وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّمَا غَنِمۡتُم مِّن شَيۡءٖ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُۥ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِ﴾[الأنفال: ۴۱].
«بدانيد كه هرگونه مالى كه به غنیمت گرفتید، خمس آن خاصّ خدا و رسول و خويشاوندان و يتيمان و بينوايان و درراه ماندگان است؛ و خدا بر هر كارى تواناست».
احادیث در این زمینه بسیارند و این سهمی ویژه برای خویشاوندان است و بعد از وفات رسول اللهجنیز برای آنها وجود دارد چنانکه جمهور علما میگویند و قول صحیح همین است [۲۱].
نکته: حقوق بسیارند و تنها به مهمترین آنها اشاره کردیم و به هر کس اسلام و نسب او ثابت شده و نیکوکار باشد تعلق میگیرد.
رسول اللهجاز تکیهکردن بر نسب برحذر میداشت و در مکه در داستانی که مشهور است فرمود: «يَا مَعْشَرَ قُرَيْشٍ، اشْتَرُوا أَنْفُسَكُمْ مِنَ اللَّهِ، لَا أُغْنِي عَنْكُمْ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا، يَا بَنِي عَبْدِ الْمُطَّلِبِ، لَا أُغْنِي عَنْكُمْ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا، يَا عَبَّاسَ بْنَ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ، لَا أُغْنِي عَنْكَ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا، يَا صَفِيَّةُ عَمَّةَ رَسُولِ اللَّهِ، لَا أُغْنِي عَنْكِ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا، يَا فَاطِمَةُ بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ، سَلِينِي بِمَا شِئْتِ، لَا أُغْنِي عَنْكِ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا»یعنی: «ای گروه قریش، نفس خود را از خدا بخرید كه من نمیتوانم در پیشگاه الله برای شما کاری بکنم، ای خاندان عبدالمطلب من نمیتوانم در پیشگاه الله هیچ کاری برای شما بکنم. ای عباس بن عبدالمطلب! من نمیتوانم در پیشگاه الله هیچ کاری برای تو بکنم، ای صفیه عمهی رسول خدا ! من نمیتوانم در پیشگاه الله هیچ کاری برای تو بکنم، ای فاطمه دختر محمد! از مال دنیا هر چه میطلبی از من بطلب، من نمیتوانم در پیشگاه الله هیچ کاری برایت بکنم».
آنچه دربارۀ ابولهب نازل شد را همه میدانیم. از آتش جهنم به الله پناه میبریم.
[۲۱] نگا: المغنی ۹ /۲۸۸، و رسالهای از شیخ الإسلام ابن تیمیة بنام «حقوق آل البیت بین السنة والبدعة».