[سخنی در مورد حدیث جاریه:]
با من حدیث آن جاریه (کنیز) را مرور کنید که مولایش، معاویه بن حکم سلمی او را سیلی زده بود، این ماجرا را مولای کنیز روایت میکند که امام مسلم آن را در صحیح خود بصورت طولانی آورده است. اما در این جا فقط به عنوان شاهد خلاصهاش را نقل میکنم: معاویه بن حکم میگوید: ای رسول خدا من کنیزی دارم که در اطراف کوه احد برایم گوسنفدان میچراند، روزی ناگهانی گرگ به گوسفندانم حمله کرد (و یکی از گوسفندانم را خورد) من هم مانند: دیگر انسانها خشمگین شدم و او را سیلی زدم لذا حالا تصمیم گرفتم او را آزاد کنم. پیامبر فرمود: او را نزد من بیاور! وقتی آمد پرسید: «الله کجاست!» خوب به این حدیث توجه کنید، آن را بفهمید، به فهمانید و حفظ کنید!
پیامبر میگوید: «أَيْنَ اللَّهُ»: (الله کجاست؟) کنیز گفت: در آسمان است! فرمود: «مَنْ أَنَا»: (من کیستم؟) گفت: تو رسول خدایی؟ فرمود: «أَعْتِقْهَا فَإِنَّهَا مُؤْمِنَةٌ»: (او را آزاد کن که مؤمن است). [۳۷]
پیامبر گواهی میدهد که این کنیز گوسفند چران مؤمن است؛ چرا گواهی میدهد که او مؤمن است؟ چون پروردگارش را شناخته است و او تعالی بالای عرش و بالاتر از مخلوقاتش است. چرا چنین نباشد در حالی که آن کنیز در جامعه و مدرسهای -آن طور که در عصر حاضر میگویند- زندگی میکرد که مدرسهی محمد و مولای آن کنیز یکی از شاگردان محمد است و خودش این عقیده را روایت میکند.
آری، به همین سبب است که وقتی پیامبر این سوال کنجکاوانه را از عقیدهاش میپرسد، آن پاسخ صحیح را میدهد و میگوید: الله بالا است! چرا چنین نباشد در حالی که آن کنیز اگر سورهی تبارک را حفظ نکرده باشد، حداقل از پیامبر یا از مولایش شنیده که در هر شب میخواند: ﴿أَمۡ أَمِنتُم مَّن فِي ٱلسَّمَآءِ أَن يُرۡسِلَ عَلَيۡكُمۡ حَاصِبٗاۖ فَسَتَعۡلَمُونَ كَيۡفَ نَذِيرِ ١٧﴾[الملک: ۱۷]. «آیا از آن ذاتی که در آسمان است در امان هستند که بر شما طوفانی شن بفرستد؟! به زودی خواهید دانست که [واقعیت این] هشدار چگونه است».
آری، این آیه را به همان صورت شنیده است که هر فرد عرب میفهمد، به همین سبب است که وقتی رسول الله میپرسد: «الله کجاست؟» میگوید: در آسمان است!
[۳۷] - مسلم۱/۳۸۲، ابوداود ۳۲۸۴، نسائی ۱۴/۳ به روایت معاویه بن حکم این حدیث به طور خاص از ایرادها، بدعتیها و هواپرستان سالم نمانده، چرا که در اثبات صفت علو برای خداوند واحد قهار صریح و واضح است. برای پاسخ به شبهات در مورد این حدیث به کتاب ما «دفاع عن السلفیه ص۱۱۰-۱۱۶ رجوع کنید.