پیشگفتار
بسم الله الرحمن الرحيم
الحمدلله الذي خلق الخلق لعبادته وهداهم بالقرآن والرسولص إلی جنته ووعدهم بالتوحید والأخلاق الحسنی وزیادته، وصلی الله علی رسوله الهدی الذي بذل الجهد وأرشدنا إلی شریعته وعلی آله و صحبه ومن تبعهم بإحسان إلی یوم الذي نتطلع إلی شفاعته.
و بعد:
حمد و سپاس بیپایان پروردگاری را که به ما بندگان عاجز و ناتوان عقل و شعور عنایت فرمود تا به وسیله آن مصالح دنیا و آخرت خویش را تشخیص دهیم و بدانیم که این جهان پهناور با این نظام فوقالعادهای که خداوند بزرگ و توانا آفریده، عبث و بیفایده نیست، و ما انسانها فقط برای آزمایش به اینجا آورده شدهایم تا پس از این زندگی کوتاه و موقت، به جهان دائمی و ابدی منتقل شویم و طبق اعمال نیک یا بدی که انجام دادهایم برای همیشه در بهشت یا دوزخ زندگی لامنتاهی و ابدی خویش را آغاز کنیم.
پس کسانی که عاقلند و مصلحت خویش را میدانند از هماکنون در پی آنند که پروردگارشان را از خود راضی کنند. زیرا که نجات از عذاب الهی و نیل به سعادت همیشگی جز با رضای پروردگار بزرگ، که یگانه مالک حقیقی و صاحب اختیار هردو جهان است، ممکن نیست.
و خداوند متعال برای آنکه انسان بتواند رضای او را حاصل نماید شروط زیادی که معمولاً برآوردن آن برای همه کس دشوار باشد تعیین نکرده است بلکه بنابر لطف و کرم، و رحمت و شفقت بیپایانی که نسبت به بندگانش دارد فقط دو شرط اساسی گذاشته که برای همگی اعم از زن و مرد و باسواد و بیسواد و پولدار و بیپول، حتی کران و کوران و لالان و لنگان نیز مقدور است.
اول اینکه دستورات و اوامر حیاتبخش او را در تمامی ابعاد زندگی مخلصانه به جا آورند. و دوم اینکه این عمل مطابق با سنت و طریقه پیامبر بزرگوار اسلام حضرت محمدصباشد.
اولین دستوری که از جانب پروردگار مهربان به وسیله پیامبران و رسولانش (علیهم الصلاة والسلام) متوجه انسانها گردیده ایمان است، یعنی خدا را به یکتایی شناختن و پرستیدن و به فرشتگان و کتابها و پیامبرانش و نیز بهروز آخرت و قضاء و قدر و برانگیخته شدن بعد از مرگ ایمان آوردن.
زیرا که خداوند هیچ عمل و عبادتی را بدون ایمان نمیپذیرد، لذا تمام پیامبران و رسولان (علیهم الصلاة والسلام) مکلف بودهاند قبل از هر چیز انسانها را بسوی ایمان بخوانند و آنقدر بر قلوب آنان کار کنند تا ایمان و یقین در دلها محکم و راسخ گردد، بنابراین دیدیم که شاگردان صادق مکتب رسالت هنگامی که ایمان بر دلهای آنان نقش بست و حلاوت آن را چشیدند چطور فولاد گونه در برابر کورههای آتش دشمنان خدا مقاومت کردند، و سرانجام نامشان برای همیشه بر سر لوحۀ تاریخ درخشید و باعث افتخار تمامی نسلهای آیندۀ بشریت گردید.
کتابی که اینک در دست دارید پیرامون همین موضوع است که استاد بزرگ و مجاهد نستوه علامه عبدالحمید بن بادیس جزائری -رحمةالله علیه- مطالب آن را در طی هشت ماه (از ۱۶ رجب ۱۳۵۳ تا ۵ صفر ۱۳۵۴ هجری قمری حدود ۶۶ سال پیش) هفتهوار در جمع جوانان دانشآموزی که در کلاسهایش حاضر میشدند ایراد فرموده است، و سپس یکی از شاگردانش استاد محمدصالح رمضان در سال ۱۳۸۳ هجری قمری با اجازۀ علامه ابن بادیس/ مذکور را پاکنویس میکند تا اینکه بوسیله وزارت ارشاد الجزایر چاپ گردد و در دبیرستانهای اسلامی که در آن هنگامی به جمعیت علمای الجزایر متعلق بود وزیر ارشاد اداره میشدند تدریس شود، که طبعاً نتایج بسیار خوشایندی در پی داشت.
و طولی نکشید که این کتاب در سراسر کشور الجزائر نه تنها در میان دانشجویان و جوانان، بلکه در میان تمامی اقشار ملت مسلمان و مجاهد آن کشور همچون نوری درخشید و در هر مجلسی خوانده شد و دست بدست گردید، سرانجام در نتیجه همین کلاسهای عقیدتی و توجیه سلیم افکار عمومی مردم بوده ملت غیور و مسلمان الجزائر توانست با ایمان محکم و فولادین در مقابل استعمار خونخوار فرانسه جهاد و مبارزه کند و کشورش را از زیر یوغ ستمگران نجات بخشد. مبالغه نخواهد بود اگر بگویم کلاسهای علامه مجاهد ابن بادیس ستون فقرات این مبارزه بشمار میرفت که این کتاب خلاصهای از آن کلاسهای ایمانی را برمیشمارد.
ویژگی خاص این کتاب اینست که صرفاً اصول اعتقادی و پایههای اصلی ایدئولوژی اسلامی را در برگرفته و تمامی مطالب آن با آیات قرآن کریم و احادث پرنور رسول گرامی÷ زینت یافته است و تقریباً هیچگونه مطلب اضافیای در آن بچشم نمیخورد.
و علاوه بر آن، مطالب کتاب در قالبی بسیار ساده و شیرین و بدور از پیچیدهگیهای فلسفیانه و یا اصطلاحات تند و زننده بیان گردیده است بگونهای که خوانند را خسته و افسرده نمیکند.
بنابراین، بنده معتقدم جامعۀ اسلامی ما چه کشور عزیز خودمان و چه دیگر کشورهای همزبان، مانند افغانستان و تاجیکستان شدیداً به این شاهکار علامه ابن بادیس -رحمةالله علیه- نیاز دارند، و تردیدی ندارم که استقبال ملت مسلمان ما نیز از این کتاب کوچک کمتر از استقبال ملت مسلمان و مجاهد الجزائر نخواهد بود، کما اینکه امیدوارم مسئولین محترم حوزهها و اساتید ارجمند، این کتاب را حتیالامکان در برنامههای درسشان بگنجانند، بویژه در کلاسهای تابستانی از آن استفاده لازم را بعمل آورند همچنین از پدران محترم و اولیای امور خانوادهها و نهادهای فرهنگی و اجتماعی خواهش میشود که این کتاب را در جمع خانوادهها و دوستان و همکارانشان بخوانند، و توضیح دهند، تا باشد که همه با هم، با وحدت و همبستگی ملت مسلمان کشورمان و سایر مسلمین جهان هرچه بیشتر و بهتر بتوانیم در پرتو اسلام عزیز و با الهام از قرآن و سنت در راه نیل به سعادت ابدی پیروزمندانه گام برداریم، و ریشههای درخت پربار ایمان را محکمتر کرده، و پایههای اعتقادی و ایدئولوژی اسلامی را در دلها استحکام بیشتری ببخشیم.
در پایان از همۀ دوستانی که با مترجم همکاری نمودهاند کمال تشکر و امتنان را دارم وأجرهم علی الله.
با آرزوی موفقیت برای اسلام و مسلمین در سراسر جهان.
مترجم
الحمد لله نحمده ونستعیه ونتوب إلیه ونعوذ به من شرور أنفسنا وسیئات أعمالنا من یهده الله فلا مضل له، ومن یضلل فلا هادي له ونشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شریك له ونشهد أن محمداً عبده ورسوله.
أما بعد: فإن أصدق الحدیث کتاب الله وخیر الهدى هدى محمد ص وشر الأمور محدثاتها وکل بدعة ضلالة وکل ضلالة في النار.
حمد و سپاس مر خدای راست، او را ستایش میکنیم، و از او استعانت میجوئیم و به درگاه او توبه میکنیم و از شر نفسها و اعمال بدمان به او پناه میجوئیم، کسی را که خدا هدایت دهد، هیچ نیرویی نمیتواند گمراهش کند، و کسی را که خدا گمراه کند هیچ قدرتی نمیتواند هدایتش نماید، گواهی میدهیم که جز ذات یگانه و لا شریک، معبود بر حقی نیست و گواهی میدهیم که محمد ص بنده و فرستادۀ اوست.
پس از ثناء و ستایش: حقا که راستترین سخنها کتاب خدا و بهترین هدایت، هدایت محمد صو بدترین کارها در دین همان است که تازه پدید آید، هر بدعتی گمراهی و هر گمراهی، جلب کننده بسوی آتش جهنم است.