مقدمه

الحَمْدُ للهِ الّذِي أَتْحَفَ عِبَادَهُ الْفُضَلاَءَ، وَامْتَنَّ عَلَيْهِمْ فَكَانُوا مِنْ أَهْلِ الصِّدْقِ وَالْوَفَاءِ، أَخْلَصُوا لَهُ الدُّعَاءَ وَأَثْنَوْا عَلَيْهِ أَعْظَمَ الثَّنَاءِ، فَزَادَهُمْ سُبْحَانَهُ آلاَءً فَوْقَ آلاَءٍ، وَنَجَّاُهْم بِرَحْمَتِهِ مِنَ النَّارِ دَارِ الشَّقاءِ، وَأَسْكَنَهُمْ فَسِيحَ جَنَّاتِهِ دَارَ النَّعْمَاءِ. أَشْكُرُهُ تَعَالَي وَهُوَ حَسْبُنَا فِي كُلِّ حَالٍ وَكَفَي، وَأَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ، شَهَادَةَ مَن نَّزَّهَ رَبَّهُ عَنِ الشِّركِ وَنَفَي، وَأَقَرَّ لَهُ بِالْوَحْدَانِيَّةِ مُعْتَرِفاً، وَأَشْهٍدُ أَنَّ سَيِّدَنَا مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُه أَزْكَي الأَنَامِ شَرَفَا، اللَّهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ عَلَيْهِ وَعَلَي آلِهِ وَصَحْبِهِ الأَئِمَّةِ اْلحُنَفَا، وَالسَّادَةِ الْخُلَفَا، أَهْلِ الصِّدْقِ وَالْوَفَا، وَمَنِ اتَّبَعَهُمْ بِإِحْسَانٍ ولآِثَارِهِمُ اقْتَفَي. وَبَعْدُ:

حال که دعا بهترین توشه‌ی روز آخرت بود و بزرگ‌ترین مراد و مقصود مؤمنان و نیکوکاران به شمار رود و عبادتی مخصوص روز آخرت است؛ با امید به یاری و تکیه بر قدرت خدا و با توکل بر خداوند سبحان، به گردآوری دعاهای مهم مستحب در تمام اوقات شبانه روز پرداختم و قصد جمع آوری و پژوهش در تمام دعاهای موجود در قرآن و سنت را نداشتم؛ زیرا توانایی وهمت انجام آن را در خود نمى‌دیدم، مبادا نتوانم از عهده‌ی شمارش آن همه ادعیه برآیم و با بیم از این که طولانی بودن مطالب ممکن است خواننده را از خواندن آن منصرف کند، تا برسد به حفظ کردن آن.

لذا به گردآوری و ترتیب آنچه ان شاء الله مى‌شود حفظ کرد و بهره و سود آن بسیار است پرداختم و به ان بسنده کردم. و اما قصد نگارنده کسانی است که در حال سفر و حضرند.

و آن را (جوامع الدعاء) یعنی دعاهای جامع و مانع نامیدم واین دومین حلقه از سلسله‌های زاد و توشه‌ی مؤمن است. ان شاء الله خدا نفع آن را به همگان برساند.

این ادعیه پس از مقدمه به پنج فصل به ترتیب زیر تقسیم شده است:

۱- حق دعا و فضل آن.

۲- شرایط دعا و آداب آن.

۳- حالات مخصوص به اجابت دعا.

۴- دعاهای برگزیده و انتخاب شده از قرآن کریم.

۵- دعاهای برگزیـده شـده از صحیح‌ترین و موثق‌ترین اسناد برگرفته از سنت مطهر.

ترتیب ادعیه‌ی قرآنی به ترتیب سوره‌های قرآن بیان شده است. سپس در ادعیه‌ی وارد شده از سنت، روایت‌های بخاری ومسلم رحمهما الله یا روایت یکی از آن‌ها را با درج عین عبارات ثبت شده در روایت، آورده‌ام و منابع و مآخذ را در پایان کتاب ذکر کرده‌ام و قصدم از تمام این کارها سهولت استفاده و حفظ آن، برای خواننده بوده است.

با امید به آنکه تمام این کارها فقط برای رضا و خشنودی خدا و پیروی از سنت پاک پیامبر باشد و با آرزوی محبت و دوستی خداوند، کسی که نوشته را مى‌خواند و حفظ مى‌کند و یا به آن دعا نماید. إن شاء الله تعالى إنَّه ولي ذلك سبحانه والقادر عليه ولا حول ولا قوة إلاَّ بالله العلي العظيم.

خالد الجریسی

الریاض فی۱/۸/۱۴۲۱هـ