فضایل اهل بیت و منزلت والای آنان از دیدگاه اهل سنت

شرح حديث

حافظ ابن رجب /در شرح این حدیث در کتاب ارزشمندش جامع العلوم والحکم ص ۳۰۸ می‌‌فرماید:

«و معنایش این است که عمل، انسان را به درجات عالی بهشت در آخرت می‌‌رساند لذا خداوند متعال می‌‌فرماید:

﴿وَلِكُلّٖ دَرَجَٰتٞ مِّمَّا عَمِلُوا﴾[الأنعام: ۱۳۲ والأحقاف: ۱۹]. «و هر کسی را از آنچه عمل کرده درجاتی خواهد بود»».

پس کسی که عملش او را در نزد خداوند به درجات عالی نرساند نسبش نخواهد توانست او را جلو بیندازد تا اینکه آن درجات را کسب کند، زیرا خداوند در مقابل عمل پاداش می‌‌دهد نه نسب، چنانکه می‌‌فرماید:

﴿فَإِذَا نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ فَلَآ أَنسَابَ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ وَلَا يَتَسَآءَلُونَ ١٠١﴾[المؤمنون: ۱۰۱].

«آنگاه چون در صور دمیده می‌‌شود. آن روز در میانشان پیوند‌های خویشاوندی نباشد و از همدیگر نپرسند».

وخداوند همواره امر فرموده که با عمل به سوی آمرزش و مغفرت او بشتابیم، چنانکه می‌فرماید:

﴿ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي ٱلسَّرَّآءِ وَٱلضَّرَّآءِ وَٱلۡكَٰظِمِينَ ٱلۡغَيۡظَ وَٱلۡعَافِينَ عَنِ ٱلنَّاسِۗ وَٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِينَ ١٣٤﴾[آل‌عمران: ۱۳۴].

«آنان که در آسایش و سختی انفاق می‌‌کنند و خشم (خود) را فرو می‌‌خورند و از (تقصیر) مردم درمیگذرند. و خداوند نیکوکاران را دوست می‌‌دارد».

و همچنین می‌‌فرماید:

﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ هُم مِّنۡ خَشۡيَةِ رَبِّهِم مُّشۡفِقُونَ ٥٧ وَٱلَّذِينَ هُم بِ‍َٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ يُؤۡمِنُونَ ٥٨ وَٱلَّذِينَ هُم بِرَبِّهِمۡ لَا يُشۡرِكُونَ ٥٩وَٱلَّذِينَ يُؤۡتُونَ مَآ ءَاتَواْ وَّقُلُوبُهُمۡ وَجِلَةٌ أَنَّهُمۡ إِلَىٰ رَبِّهِمۡ رَٰجِعُونَ ٦٠ أُوْلَٰٓئِكَ يُسَٰرِعُونَ فِي ٱلۡخَيۡرَٰتِ وَهُمۡ لَهَا سَٰبِقُونَ ٦١﴾[المؤمنون: ۵۷-۶۱].

«آنان که از ترس پروردگاشان هراسانند وکسانی که به آیات پروردگارشان ایمان می‌‌آورند و کسانی که به پروردگارشان شرک نمی‌‌ورزند و کسانی که آنچه را باید (در راهِ خدا) بدهند، می‌‌دهند و دلهایشان از اینکه به سوی پروردگارشان باز خواهند گشت بیمناک است اینانند که در (راهِ) نیکیها تلاش می‌‌کنند و اینان در انجام آن پیشتازند».

سپس نصوصی را ذکر کرده که به اعمال نیک تشویق می‌‌کند و اینکه ولایت و دوستی رسول الله صفقط با تقوا و عمل نیک بدست می‌‌آید، آنگاه مطلب را به حدیثی از صحابه جلیل القدر حضرت عمرو بن العاص سکه در صحیح بخاری (شماره ۵۹۹۰) و صحیح مسلم (شماره۲۱۵) نقل گردیده به پایان می‌‌برد بدین شرح که:

شاهد بر آنچه عرض کردیم حدیث حضرت عمرو بن العاص سدر صحیحین است که از پیامبر صشنیده است که می‌‌فرمودند:

«إن آل أبي فلان ليسوا لي باولياء وإنما ولي الله وصالح المومنين».

«آل فلانی دوستان من نیستند دوست من خداوند و مؤمنان نیکوکارند».

إشاره می‌‌فرماید که دوستی و ولایت ایشان با خویشاوندی بدست نمی‌‌آید هر چند که خویشاوند نزدیک باشد، بلکه با ایمان و عمل نیک حاصل می‌‌شود پس کسی که از نظر ایمان و عمل کاملتر باشد از نظر دوستی و ولایت با ایشان نزدیکتر است حالا چه قرابت و خویشاوندی با حضرتش صداشته باشد و چه نداشته باشد.