بحث چهارم: علامت‌هایى که در زمان تابعین به وقوع پیوستند
جعل احادیث دروغ به نام رسول الله ص:
«يَكُونُ فِي آخِرِ الزَّمَانِ دَجَّالُونَ كَذَّابُونَ، يَأْتُونَكُمْ مِنَ الْأَحَادِيثِ بِمَا لَمْ تَسْمَعُوا أَنْتُمْ، وَلَا آبَاؤُكُمْ، فَإِيَّاكُمْ وَإِيَّاهُمْ، لَا يُضِلُّونَكُمْ، وَلَا يَفْتِنُونَكُمْ». وفی روایة: «سَيَكُونُ فِي آخِرِ أُمَّتِي أُنَاسٌ يُحَدِّثُونَكُمْ مَا لَمْ تَسْمَعُوا أَنْتُمْ، وَلَا آبَاؤُكُمْ، فَإِيَّاكُمْ وَإِيَّاهُمْ»[ ] [پیامبر خدا صفرمود:] «در آخر زمان دجالان دروغگو پیدا مى‌شوند و آنان برای شما احادیثی روایت مى‌کنند، که آن را نه شما شنیده‌اید، نه پدرانتان. از آنان حذر نمایید که گمراه و منحرف تان نسازند».
در روایتی دیگر آمده است: «در آخر زمان، در امت من مردمانى پیدا شوند و برای شما حدیث‌هایى روایت می‌کنند، که نه شما و نه پدرانتان آن را نشنیده‌اید؛ از آنان حذر نمایید».
به گزارش تاریخ، در زمان تابعین چنین عمل زشتی رواج و در جامعه انتشار یافت. امام مالکساز جمله اولین کسانی بود که در موضوع قبول حدیث و شناختن صحیح و ناصحیحِ آن، اصول و قواعدی وضع کرد. بعدها دیگر محدثین نیز اصولِ بیشتری وضع کرده و با پایه‌ریزیِ علم «حدیث شناسی» راه‌هاى نشر و بسط این مفسده را مسدود نمودند. امام مالک گفته است:
ما به اهل عراق حدیثى را مى‌فرستادیم، که (فرضاً) یک وجب بود؛ اما وقتی آن حدیث [از جانب ایشان] به ما مى‌رسید، به مقدار یک ذراع شده بود.
یعنى در آن بسیار چیزها را از پیش خود اضافه مى‌کردند. الحمدلله با جهد و کوشش محدثین، این راه گسترش فساد بسته شده و تا زمانى که محدثین در حیاتند، بسته خواهد ماند.