عقیده امام ابوحنیفه رحمه الله

فهرست کتاب

اول: عقیدۀ او در توحید «الله»

اول: عقیدۀ او در توحید «الله»

از نصوصی که در قرآن و سنت دربارۀ توحید آمده، فهمیده می‌شود که توحید بر سه قسم است:

۱- توحید در ربوبیت: اعتقاد داشتن و اعتراف نمودن به اینکه خداوند متعال تنها خالق، مدبّر و تصرف کننده در نظام هستی است.

۲- توحید در الوهیت: اعتقاد داشتن به اینکه «الله» تنها ذاتی است که سزاوار عبادت است و همۀ معبودهای دیگر باطلند. و مخصوص کردن انواع عبادات برای خداوند و شریک نگردانیدن با خداوند در عبادت.

۳- توحید در اسماء و صفات: نامگذاری و توصیف خداوند با نامهای نیکو و صفاتی که در کتاب و سنت برای خداوند متعال آمده است، با اعتقاد به اینکه این نامها و صفات بر تمامی مفاهیم کمال که شایستۀ مقام خداوند است دلالت دارند و حقیقت مفاهیم آن‌ها را با تقسیمات مذکور ثابت بدانیم.

امام ابوحنیفه می‌فرماید: «خداوند متعال به صفات مخلوقات توصیف نمی‌شود».

و می‌فرماید: «برای کسی شایسته نیست، چیزی از جانب خود در مورد «الله» بگوید، بلکه باید او را به آن‌چه خودش وصف کرده، وصف نماییم».

در جایی دیگر می‌فرماید: «الله» از بالا صدا زده می‌شود نه از پایین وصفت پایینی در توصیف ربوبیت و الوهیت جایگاهی ندارد»..‌. . و دیگر سخنانی که در این‌باره از امام نقل شده است.

این‌ها ردیست بر کسانی که تصور کرده‌اند، تقسیم بندی مذکور را ابن تیمیه از خودش ساخته است.