حجّ میّت
کسی که حج بر او واجب شد و حج نکرد و مرد، از آخرین سال ممکن بودن حج کردنش عاصی شناخته میشود و باید حج و عمرهی فرض را از ترکهی او انجام دهند در فصل استطاعت گذشت که هر کس که مصرف رفت و بازگشت و نفقهی عیال در آن مدّت زیاده از بدههای خود دارد حج بر او واجب است؛ پس اگر شخص دارای تکّهای ملک یا زمین است که از غلّه آن امرار معاش مینماید و اگر آن را بفروشد کفایت مصرف رفت و بازگشت خود و نفقهی عیالش مینماید، در این حال حج بر او واجب است ولی در شرع مجبور به فروش آن نیست، لکن اگر حج ننمود و مرد از قیمت آن ملک و زمین حجّ او اداء میشود و پیش از بیرون کردن حجهاش تقسیم ترکه بر میراث بران حرام است.
کسانی که حجّشان صحیح است ولی از حجّ فرض کفایت نمیکند:
کودک ممیّز به اذن ولی خود و برده. هرگاه حج یا عمره نماید حج و عمرهی ایشان صحیح است ولی از حجّة الاسلام کفایت نمیکند؛ یعنی اگر کودک به بلوغ رسید و استطاعت دارد و برده آزاد شد و مستطیع است و شروط وجوب حج در حقّشان بجا آمد باید دوباره حج و عمرهی فرض انجام دهند؛ اگر پس از اینکه احرام را در حال کودکی و بردگی بستند، قبل از وقوف عرفه به بلوغ و آزادی رسیدند و حج و عمره را انجام دادن از حج و عمرهی فرض کفایت میکند.