فصل اوّل آیات ثنا و ستایش الله سبحانه و تعالی
کسی نیست که در گفتار و سخن از الله ﻷراستگوتر، و کلامش واضحتر و پاک و بیآلایشتر باشد، و نیز کسی چون او تعالی وفادارتر به عهد و پیمان نیست، و تهدید و وعدۀ عذاب او تعالی نیز شدید است. در محضر آیات قرآن کریم کسی جز تصدیق و تسلیم شدن بیچند و چرا چارهای ندارد، زیرا برای هیچ کلام و گفتاری جز آنچه کلام پروردگار علاّم و دانای مطلق است عرصهای و مجالی غیر تصدیق نیست، و وگنجایشی برای هیچ سخنی جز برای فرمایشات گرانقدر و با عظمت او تعالی نیست، و عقل قاصر بشری کمترین فرصت و اجازهای برای رد یا تأویل و تحریف کلام الله بر اساس هوای نفسانی ندارد....
آن پروردگار بزرگوار و بینظیر و بیهمتا اصحاب گرامی رسول الله صرا میستاید، زیرا میداند که اهل مدح و ثنا و ستایش هستند، و در محل و جایگاه شرف صحابهبودن مستقرند. کلام و علم و اطلاع بینهایت الله متعال محدود به زمان معیّن نیست، بلکه برای هر عصر و زمانی شایسته است، و این بخشهایی از کلام الله است که اصحاب بزرگوار رسول الله صبا گفتاری زیبا و ستودنی توصیف شدهاند:
﴿مُّحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥٓ أَشِدَّآءُ عَلَى ٱلۡكُفَّارِ رُحَمَآءُ بَيۡنَهُمۡۖ تَرَىٰهُمۡ رُكَّعٗا سُجَّدٗا يَبۡتَغُونَ فَضۡلٗا مِّنَ ٱللَّهِ وَرِضۡوَٰنٗاۖ سِيمَاهُمۡ فِي وُجُوهِهِم مِّنۡ أَثَرِ ٱلسُّجُودِۚ ذَٰلِكَ مَثَلُهُمۡ فِي ٱلتَّوۡرَىٰةِۚ وَمَثَلُهُمۡ فِي ٱلۡإِنجِيلِ كَزَرۡعٍ أَخۡرَجَ شَطَۡٔهُۥ فََٔازَرَهُۥ فَٱسۡتَغۡلَظَ فَٱسۡتَوَىٰ عَلَىٰ سُوقِهِۦ يُعۡجِبُ ٱلزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ ٱلۡكُفَّارَۗ وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ مِنۡهُم مَّغۡفِرَةٗ وَأَجۡرًا عَظِيمَۢا٢٩﴾[الفتح: ۲٩].
«محمد فرستاده الله است، و کسانی که با او هستند در برابر کافران تند و سرسخت، و نسبت به یکدیگر مهربان و دلسوزند . ایشان را در حال رکوع و سجود میبینی . آنان همواره فضل الله را میجویند و رضای او را میطلبند. نشانه ایشان بر اثر سجده در پیشانیهایشان نمایان است. این، توصیف آنان در تورات است، و اما توصیف ایشان در انجیل چنین است که همانند کشتزاری هستند که جوانههای (خوشههای) خود را بیرون زده، و آنها را نیرو داده و سخت نموده و بر ساقههای خویش راست ایستاده باشد، بگونهای که برزگران (دهقانان) را به شگفت میآورد. تا کافران را به سبب آنان خشمگین کند. الله به کسانی که ایمان بیاورند و کارهای شایسته بکنند آمرزش و پاداش بزرگی را وعده میدهد ..».
این شهادت و گواهی صریح الله ﻷاست برای اصحاب کرام در یک آیه که مدال افتخار برای ایشان است، همانگونه که ابن کثیر /در تفسیر این آیه میفرماید: «صحابه شنیاتشان خالص و کردارشان زیبا است، هر کس به ایشان بنگرد؛ راه و روش بینظیر و شگفتانگیز ایشان را میبیند..». و امام مالک /فرمود: «به من خبر رسیده که هرگاه نصاری (مسیحیان) آن دسته از صحابه را دیدند که سرزمین شام را فتح کردند میگفتند: به الله سوگند آنگونه که به ما ابلاغ شده اینها از حواریون عیسی ÷بهترند». راست میگفتند، زیرا این امّت در کتابهای آسمانی گذشته بینهایت مورد تعظیم بوده است، و بزرگوارترین افراد این امت اصحاب رسول الله صهستند [۱].
[۱] تفسیر القرآن العظیم (۶/۳۶۵).