خاتمه: وظیفه‌ی ما در مورد شهادت حسین
بعد از آن که سیرت حسین س و رخدادهایی که در زندگی ایشان روی داد را تا شهادت ایشان بررسی نمودیم، باید گفت گر چه مسلمان از آنچه برای نوه‌ی پیامبر ص پیش آمده غمگین و دردمند می‌شود اما نباید ناراحتی و اندوه مسلمان سبب شود تا او به فرمان‌های پیامبر پایبند نباشد، التزام به دستورات پیامبر صچیزی است که فقها و علمای اهل بیت به شدت برای تحقق بخشیدن به آن می‌کوشیدند و مردم را به التزام به فرمان‌های پیامبر صو عمل کردن به آن فرمان می‌دادند.
و اینک بخشی از احادیثی که از پیامبر و بعضی از فقهای اهل‌بیت نقل شده و در آن از بی‌قراری و بی‌تابی نهی شده را نقل می‌کنیم.
امام بخاری در صحیح خود از مسروق و او از عبدالله روایت می‌کند که می‌گوید: پیامبر ص فرمود: هر کسی به هنگام مصیبت بر سر و صورت بزند و گریبان پاره کند و سخنان جاهلیت را فریاد زند از ما نیست [۵٩۶].
و امام مسلم در صحیح خود از ابی مالک اشعری روایت می‌کند که گفت: پیامبر صفرمود: زن نوحه خوان اگر قبل از مرگش توبه نکند روز قیامت در حالی بلند می‌شود که لباسی از قیر بر تن دارد و تمام بدنش را بیماری گر گرفتگی فرا گرفته است [۵٩٧].
و نسائی از یزید بن اوس از ابوموسی اشعری سروایت می‌کند که او بیهوش شد آنگاه کنیزی از کنیزانش برای او گریه کرد وقتی به هوش آمد به کنیز گفت: آیا به تو سخن پیامبر صنرسیده است، ما از کنیز پرسیدیم (او از پیامبر جچه روایتی به تو نقل کرد؟) گفت: پیامبر صفرموده است: «از ما نیست کسی که صدای نوحه سر دهد و به هنگام مصیبت گریبان چاک کند و موی سرش را به نشانه‌ی عزاداری بتراشد» [۵٩۸].
و ابن ماجه در سنن از ابی امامه روایت کرده که رسول خدا زنی را که چهره‌اش را با ناخن می‌زند و می‌کند و زنی که گریبانش را پاره می‌کند و فریاد و واویلا سر می‌دهد را لعنت کرده است [۵٩٩].
و کلینی با سند خود از امام جعفر صادق روایت می‌کند که امام صادق آیه‌ی: ﴿وَلَا يَعۡصِينَكَ فِي مَعۡرُوفٖ﴾[الممتحنة: ۱۲] را اینگونه تفسیر کرده که یعنی گریبانشان را پاره نکنند و به گونه‌هایشان نزنند و فریاد و واویلا و هلاکت سر ندهند و نزد قبری نمانند و سیاه نپوشند و موهایشان را به قصد عزاداری باز نکنند [۶۰۰].
و نوری طبرسی از جعفر صادق روایت می‌کند که ایشان گفت: «هر کسی را خداوند نعمتی داد و او به هنگام دریافت آن نعمت بوق و کرنا به راه انداخت در حقیقت ناسپاسی آن نعمت را کرده است، و هرکسی که به مصیبتی گرفتار شد و به هنگام آن مصیبت، زن نوحه‌خوانی را فرا خواند، پاداشی که به خاطر مصیبت به او می‌رسد حبط و نابود می‌شود» [۶۰۱].
و در مستدرک الوسائل آمده که جابر انصاری س گفت: پیامبر صدر بیماری که به مرگش انجامید به فاطمه گفت: پدر و مادرم فدایت باد کسی را به دنبال شوهرت بفرست تا آن جا که می‌گوید، و فاطمه نزد پیامبر بود و گریه می‌کرد و می‌گفت: ای پدر جان چه غم واندوهی، پیامبر صبه او گفت: «برای من گریبان پاره نکن و صورت خود را زخمی نکن، و فریا د و واویلا سر نده» [۶۰۲].
و همچنین در مستدرک از ابن مسعود س روایت است که گفت: پیامبر صفرمود: «هر کس بر صورت و گونه بزند و گریبان پاره کند از ما نیست» [۶۰۳].
و نوری روایت می‌کند که جعفر صادق به هنگام مرگش وصیت کرد و گفت: «برای مرگ من به خود نزنند و گریبان پاره نکنند، هر زنی که گریبانش را پاره کند دچار سر درد می‌شود و هر چه بیشتر این کار را بکند سر درد او بیشتر می‌شود» [۶۰۴].
نور الدین سمهودی در کتابش«جواهر العقدین» [۶۰۵]در مورد اینکه موضع ما در برابر شهادت حسین و آنچه وظیفه‌ی ماست که باید انجام بدهیم به طور خلاصه و چکیده چنین گفته است: بدان که شهادت حسین س در روز عاشورا کرامتی است که خداوند وی را با آن گرامی داشته است و با آن مقام وجایگاه حسین سپیش پروردگارش بالاتر رفته است تا به مقام اهل بیت خود برسد و کسانی که بر او ستم و تجاوز کرده‌اند خوار شدند، و پیامبر ص را وقتی پرسیدند که سخت‌ترین بلاها و مصایب بر چه کسانی می‌آید؟ فرمود: پیامبران، سپس صالحان سپس آنان که بهترند و سپس آنان که بهترند، هر کسی به اندازه‌ی دیانت خود مورد آزمایش قرار می‌گیرد اگر در دینش صلابت داشته باشد بلا و مصیبت او بیشتر می‌گردد و اگر در دین خود ضعف داشته باشد بر او کمتر سختی خواهد آمد و مؤمن تا وقتی روی زمین راه می‌رود همچنان به بلا گرفتار می‌شود تا اینکه هیچ گناهی بر او باقی نمی‌ماند. در روز عاشورا و یادآوری مصیبت حسین هر مؤمنی باید إنا لله وإنا الیه راجعون بگوید همان طور که خداوند فرمان داده که به هنگام بلا چنین گفته شود تا پاداشی که خداوند وعده داده به او برسد: ﴿أُوْلَٰٓئِكَ عَلَيۡهِمۡ صَلَوَٰتٞ مِّن رَّبِّهِمۡ وَرَحۡمَةٞۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُهۡتَدُونَ١٥٧﴾[البقرة: ۱۵٧] «این‌ها، همان‌ها هستند که الطاف و رحمت خدا شامل حالشان شده؛ و آنها هستند هدایت‌یافتگان».
ثمرهی گرفتاری و بلا را ملاحظه کنید که خداوند برای صابران چه چیز آماده کرده است: ﴿إِنَّمَا يُوَفَّى ٱلصَّٰبِرُونَ أَجۡرَهُم بِغَيۡرِ حِسَابٖ﴾[الزمر: ۱۰] «صابران اجر و پاداش خود را بی‌حساب دریافت می‌دارند».
و می‌فرماید: ﴿وَٱصۡبِرۡ لِحُكۡمِ رَبِّكَ﴾[الطور: ۴۸] به انسان زیرکی گفتند چه وقت زدن و بریدن برایت راحت است؟ گفت: وقتی کسی که دوست داریم ما را ببیند، چون نزد او بلا رفاه است و ستم وفاست، و عاقل در آن وقت چنین تصوری می‌کند و بلاها و مصیبت‌ها و سختی‌های دنیوی که بدان گرفتار آمده را ناچیز می‌داند و به آن اجر و پاداشی که از سوی خداوند می‌رسد خود را دلگرم می‌نماید و خاطرش را تسکین می‌دهد و در روز عاشورا تا جایی که می‌تواند عبادت و اعمال صالح انجام می‌دهد، چون پیامبر صبه روزه گرفتن عاشورا تشویق کرده است، پس عاشورا را باید با عبادت گذراند نه با عزاداری و نوحه‌سرایی چنان که جاهلان و دشمننان دین چنین می‌کنند، چون نوحه‌سرایی و عزاداری از اخلاق و عادات اهل بیت پیامبر نیست و اگر این از شیوه‌های اهل‌بیت می‌بود امت در روز وفات پیامبرش در هر سال ماتم و عزا میگرفت، پس این فقط یک کار شیطانی است.
از خداوند مسئلت می‌نماییم که همه‌ی ما را با حسین در کنار جدش مصطفی ص گرد آورد.
وصلی الله علی خیر خلقه مـحمد وعلی آله وصحبه أجـمعین.
[۵٩۶] صحیح بخاری ۱۲۳۲. [۵٩٧] صحیح مسلم ۲۲.۸. [۵٩۸] نسائی ۱۸۵۶ و آلبانی آن را صحیح شمرده است. [۵٩٩] ابن ماجه ۱۵۸۵ و آلبانی آن را صحیح دانسته است. [۶۰۰] الکافي کلینی، ۵/۵۲۶-۵۲٧. [۶۰۱] مستدرك الوسائل ۲/۴۵۰. [۶۰۲] مستدرك الوسائل ۲/۴۵۱. [۶۰۳] مستدرك الوسائل ۲/۴۵۲. [۶۰۴] مستدرك الوسائل ۲/۴۵۶. [۶۰۵] جواهر العقدین ص ۴۶۵.