موضعگیری مستشرقان (خاورشناسان)
خاورشناسان نیز [جزو همان گروه اندکی هستند که] وجود ابن سبا را انکار کرده و گفتهاند: ابن سبأ شخصیتی خیالی است که محدثان قرن دوم، او را تخیل کردهاند. از جملهی این خاورشناسان، دکتر برنارد لویس یهودی انگلیسی (LEWIS, B) [۱] و ویلهاوزن یهودی آلمانی (WELLHAUSEN – J) [۲] که تحصیلات خود را در رشتهی الهیات آغاز نمود و خرید لاندر (FRIEDLAENDER) آمریکایی [۳] و فرماندهی ایتالیایی (CETANI) [۴].
این مسئله جزو امور واضح نزد عقلای منصف است که امکان ندارد ما در مسایل دینی، عقیدتی و تاریخی خود و در آنچه که به میراث ما مربوط است به دروغپردازیها و تحقیقات این افراد کینهتوز که زیر پرچم جنگهای صلیبی شمشیر کشیدهاند، تکیه و استناد کنیم؛ کسانی که بجای شمشیر و باروت از روش و اسلوب فکری برای مبارزه بهره میجویند. اگر آنان دارای نیات درونی پاکی بودند، خداوند سینههایشان را از همان وقتی که با پاکی و صفای اسلام آشنا شدند، برای ایمان میگشود، اما آنان تلاشهای خود را بر این مبنا پیریزی و حیات خود را در این مقصد هدر دادند که بر قرآن و سنت شبهه بیافکنند و هر چه را که مربوط به قرآن و سنت و عقیده و تنظیم و تاریخ اسلامی است مورد شک و تردید قرار دهند.
اکثر این خاورشناسان، جزو کشیشان و خاخامهای یهودی هستند و تلاشها و کوششهای آنان توسط کلیسا و سازمانهای اطلاعاتی و وزارتخانههای خارجه، تنظیم و برنامهریزی میشود، و افرادی که همّ و غم آنان فقط بحث و تحقیق علمی است بسیار اندکند.
[۱] نگا: أصول الإسماعیلیین والإسماعیلیۀ، ترجمهی عربی، خلیل جلو و جاسم رجب، ص ۸۶ و ص ۸۷. [۲] نگا: الخوارج والشیعۀ، ترجمهی دکتر عبدالرحمن بدوی. [۳] نگاه: عبدالله بن سبأ والشیعۀ، مجلهی آشوری، (۱۹۰۹-۱۹۱۰). [۴] نگا: اصول اسماعیلیه، اثر برنارد، برخی از مستشرقان به وجود ابن سبأ اعتقاد دارند، از جمله: دینولد ألین نیکلسن (ت ۱۹۴۵ م) در کتاب «تاریخ العرب الأدبي فی الجاهلیة والإسلام»، ترجمهی دکتر صفاء خلوصی، ص ۳۲۵، و اجناس گلدزیهر (ت ۱۹۲۱ م) در کتاب «العقیدة والشریعة فی الإسلام»، ص ۲۲۹. برای تفصیل بیشتر نظرات آنان به رسالۀ (عبدالله بن سبأ وأثره فی إحداث الفتنة فی صدر الإسلام)، اثر شیخ سلیمان بن حمد العودۀ که پایان نامهی مدرک فوق لیسانس وی از دانشگاه امام محمد بن سعود در ریاض در سال (۱۴۰۲-۱۹۸۲ م)، ص ۶۲ – ۷۳ است، و به کتاب (عبدالله بن سبأ فی کتابات الـمستشرقین) فصل دوم، مراجعه کنید.