سُورَةُ الشُّعَرَاءِ
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ
﴿طسٓمٓ ١ تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُبِينِ ٢ لَعَلَّكَ بَٰخِعٞ نَّفۡسَكَ أَلَّا يَكُونُواْ مُؤۡمِنِينَ ٣ إِن نَّشَأۡ نُنَزِّلۡ عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ ءَايَةٗ فَظَلَّتۡ أَعۡنَٰقُهُمۡ لَهَا خَٰضِعِينَ ٤ وَمَا يَأۡتِيهِم مِّن ذِكۡرٖ مِّنَ ٱلرَّحۡمَٰنِ مُحۡدَثٍ إِلَّا كَانُواْ عَنۡهُ مُعۡرِضِينَ ٥ فَقَدۡ كَذَّبُواْ فَسَيَأۡتِيهِمۡ أَنۢبَٰٓؤُاْ مَا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ ٦ أَوَ لَمۡ يَرَوۡاْ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَمۡ أَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ زَوۡجٖ كَرِيمٍ ٧ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ ٨ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ ٩ وَإِذۡ نَادَىٰ رَبُّكَ مُوسَىٰٓ أَنِ ٱئۡتِ ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ ١٠ قَوۡمَ فِرۡعَوۡنَۚ أَلَا يَتَّقُونَ ١١ قَالَ رَبِّ إِنِّيٓ أَخَافُ أَن يُكَذِّبُونِ ١٢ وَيَضِيقُ صَدۡرِي وَلَا يَنطَلِقُ لِسَانِي فَأَرۡسِلۡ إِلَىٰ هَٰرُونَ ١٣ وَلَهُمۡ عَلَيَّ ذَنۢبٞ فَأَخَافُ أَن يَقۡتُلُونِ ١٤ قَالَ كَلَّاۖ فَٱذۡهَبَا بَِٔايَٰتِنَآۖ إِنَّا مَعَكُم مُّسۡتَمِعُونَ ١٥ فَأۡتِيَا فِرۡعَوۡنَ فَقُولَآ إِنَّا رَسُولُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ١٦ أَنۡ أَرۡسِلۡ مَعَنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ١٧ قَالَ أَلَمۡ نُرَبِّكَ فِينَا وَلِيدٗا وَلَبِثۡتَ فِينَا مِنۡ عُمُرِكَ سِنِينَ ١٨ وَفَعَلۡتَ فَعۡلَتَكَ ٱلَّتِي فَعَلۡتَ وَأَنتَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ ١٩
به نام الله بخشندۀ مهربان
طسم (طا. سین. میم) ﴿۱﴾این آیات کتاب روشن است. ﴿۲﴾گویی میخواهی از (شدت غم و اندوه) اینکه آنها ایمان نمیآورند؛ خود را هلاک کنی! ﴿۳﴾اگر بخواهیم از آسمان بر آنها نشانۀ نازل میکنیم که گردنهایشان در برابر آن تسلیم (و خاضع) گردد. ﴿۴﴾و هیچ پند تازۀ از سوی (الله) رحمان برای آنها نمیآید؛ مگر اینکه از آن روی گردان هستند. ﴿۵﴾به راستی آنها تکذیب کردند، پس به زودی اخبار آنچه را که به آن استهزاء (و تمسخر) میکردند؛ به آنها خواهد رسید. ﴿۶﴾آیا به زمین ننگریستهاند که چه قدر از هر گونه گیاهان (نیکو و) پر ارزش در آن رویاندهایم؟! ﴿۷﴾بیگمان در این نشانۀ (بزرگی) است، و بیشتر آنها مؤمن نیستند. ﴿۸﴾و به راستی پروردگار تو پیروزمند مهربان است. ﴿۹﴾و (به یاد بیاور) هنگامی را که پروردگارت موسی را ندا داد که به سوی قوم ستمکار برو، ﴿۱۰﴾قوم فرعون، آیا آنها نمیترسند؟! ﴿۱۱﴾(موسی) گفت: «پروردگارا! من میترسم که مرا تکذیب کنند! ﴿۱۲﴾و سینهام تنگ گردد و زبانم باز نشود، پس (برادرم) هارون را (نیز) رسالت ده (تا مرا یاری کند). ﴿۱۳﴾و آنها بر (گردن) من (ادعای) گناهی دارند، پس میترسم که مرا بکشند». ﴿۱۴﴾(الله) فرمود: «چنین نیست، پس شما هردو با آیات ما بروید، یقیناً ما با شما شنوندگان هستیم. ﴿۱۵﴾پس (به نزد) فرعون بروید، و بگویید: «ما فرستادۀ پروردگار جهانیان هستیم، ﴿۱۶﴾که بنی اسرائیل را با ما بفرست». ﴿۱۷﴾(فرعون) گفت: «آیا ما تو را در کودکی نزد خود پرورش ندادیم، و سالهایی از عمرت را در میان ما نگذراندی؟! ﴿۱۸﴾و (بالآخره) آن کارت را (که نبایست انجام میدادی) انجام دادی، و تو از ناسپاسانی». ﴿۱۹﴾
﴿قَالَ فَعَلۡتُهَآ إِذٗا وَأَنَا۠ مِنَ ٱلضَّآلِّينَ ٢٠ فَفَرَرۡتُ مِنكُمۡ لَمَّا خِفۡتُكُمۡ فَوَهَبَ لِي رَبِّي حُكۡمٗا وَجَعَلَنِي مِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ ٢١ وَتِلۡكَ نِعۡمَةٞ تَمُنُّهَا عَلَيَّ أَنۡ عَبَّدتَّ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٢٢ قَالَ فِرۡعَوۡنُ وَمَا رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ٢٣ قَالَ رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُم مُّوقِنِينَ ٢٤ قَالَ لِمَنۡ حَوۡلَهُۥٓ أَلَا تَسۡتَمِعُونَ ٢٥ قَالَ رَبُّكُمۡ وَرَبُّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ ٢٦ قَالَ إِنَّ رَسُولَكُمُ ٱلَّذِيٓ أُرۡسِلَ إِلَيۡكُمۡ لَمَجۡنُونٞ ٢٧ قَالَ رَبُّ ٱلۡمَشۡرِقِ وَٱلۡمَغۡرِبِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُمۡ تَعۡقِلُونَ ٢٨ قَالَ لَئِنِ ٱتَّخَذۡتَ إِلَٰهًا غَيۡرِي لَأَجۡعَلَنَّكَ مِنَ ٱلۡمَسۡجُونِينَ ٢٩ قَالَ أَوَلَوۡ جِئۡتُكَ بِشَيۡءٖ مُّبِينٖ ٣٠ قَالَ فَأۡتِ بِهِۦٓ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ ٣١ فَأَلۡقَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعۡبَانٞ مُّبِينٞ ٣٢ وَنَزَعَ يَدَهُۥ فَإِذَا هِيَ بَيۡضَآءُ لِلنَّٰظِرِينَ ٣٣ قَالَ لِلۡمَلَإِ حَوۡلَهُۥٓ إِنَّ هَٰذَا لَسَٰحِرٌ عَلِيمٞ ٣٤ يُرِيدُ أَن يُخۡرِجَكُم مِّنۡ أَرۡضِكُم بِسِحۡرِهِۦ فَمَاذَا تَأۡمُرُونَ ٣٥ قَالُوٓاْ أَرۡجِهۡ وَأَخَاهُ وَٱبۡعَثۡ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ ٣٦ يَأۡتُوكَ بِكُلِّ سَحَّارٍ عَلِيمٖ ٣٧ فَجُمِعَ ٱلسَّحَرَةُ لِمِيقَٰتِ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ ٣٨ وَقِيلَ لِلنَّاسِ هَلۡ أَنتُم مُّجۡتَمِعُونَ ٣٩ ﴾
(موسی) گفت: «(من) آن (کار) را آنگاه انجام دادم که من از بیخبران بودم. ﴿۲۰﴾پس چون از شما ترسیدم از شما فرار کردم، آنگاه پروردگارم به من دانش (و نبوت) بخشید و مرا از پیامبران قرار داد. ﴿۲۱﴾و آیا این نعمتی است که تو بر من منت میگذاری که بنی اسرائیل را بردۀ خود ساختۀ؟!» ﴿۲۲﴾فرعون گفت: «پروردگار جهانیان چیست؟!» ﴿۲۳﴾(موسی) گفت: «پروردگار آسمانها و زمین و آنچه میان آن دو است، اگر اهل یقین هستید». ﴿۲۴﴾(فرعون) به آنهای که در اطرافش بودند؛ گفت: «آیا نمیشنوید؟» ﴿۲۵﴾(موسی) گفت: «(او) پروردگار شما و پروردگار نیاکان پیشین شماست. ﴿۲۶﴾(فرعون) گفت: «بیتردید پیامبرتان که به سوی شما فرستاده شده دیوانه است». ﴿۲۷﴾(موسی) گفت: «(او) پروردگار مشرق و مغرب و آنچه میان آن دو است، اگر بیندیشید». ﴿۲۸﴾(فرعون) گفت: «اگر معبودی جز من برگزینی، البته تو را از زندانیان قرار خواهم داد». ﴿۲۹﴾(موسی) گفت: «حتی اگر معجزۀ روشنی برای تو آورده باشم؟!» ﴿۳۰﴾(فرعون) گفت: «پس اگر از راستگویانی، آن را بیاور». ﴿۳۱﴾پس (موسی) عصای خود را افکند، که ناگهان آن اژدهایی آشکار شد. ﴿۳۲﴾و دست خود را (در گریبان فرو برد و) بیرون آورد که ناگهان در برابر بینندگان سفید (و روشن) بود. ﴿۳۳﴾(فرعون) به اشرافی که اطراف او بودند؛ گفت: «بیگمان این (مرد) جادوگر دانایی است. ﴿۳۴﴾(او) میخواهد با سحرش شما را از سرزمینتان بیرون کند، پس شما چه نظر میدهید؟!» ﴿۳۵﴾گفتند: «(کار) او و برادرش را به تأخیر انداز، و جمع آوری کنندگان را در (همۀ) شهرها بفرست». ﴿۳۶﴾تا هر جادوگر ماهر (و) دانایی را نزد تو آورند». ﴿۳۷﴾پس (سرانجام) جادوگران برای وعدهگاه روز معینی گرد آورده شدند. ﴿۳۸﴾و به مردم گفته شد: «آیا شما (نیز) جمع میشوید، ﴿۳۹﴾
﴿ لَعَلَّنَا نَتَّبِعُ ٱلسَّحَرَةَ إِن كَانُواْ هُمُ ٱلۡغَٰلِبِينَ ٤٠ فَلَمَّا جَآءَ ٱلسَّحَرَةُ قَالُواْ لِفِرۡعَوۡنَ أَئِنَّ لَنَا لَأَجۡرًا إِن كُنَّا نَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبِينَ ٤١ قَالَ نَعَمۡ وَإِنَّكُمۡ إِذٗا لَّمِنَ ٱلۡمُقَرَّبِينَ ٤٢ قَالَ لَهُم مُّوسَىٰٓ أَلۡقُواْ مَآ أَنتُم مُّلۡقُونَ ٤٣ فَأَلۡقَوۡاْ حِبَالَهُمۡ وَعِصِيَّهُمۡ وَقَالُواْ بِعِزَّةِ فِرۡعَوۡنَ إِنَّا لَنَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبُونَ ٤٤ فَأَلۡقَىٰ مُوسَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ تَلۡقَفُ مَا يَأۡفِكُونَ ٤٥ فَأُلۡقِيَ ٱلسَّحَرَةُ سَٰجِدِينَ ٤٦ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ٤٧ رَبِّ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ ٤٨ قَالَ ءَامَنتُمۡ لَهُۥ قَبۡلَ أَنۡ ءَاذَنَ لَكُمۡۖ إِنَّهُۥ لَكَبِيرُكُمُ ٱلَّذِي عَلَّمَكُمُ ٱلسِّحۡرَ فَلَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَۚ لَأُقَطِّعَنَّ أَيۡدِيَكُمۡ وَأَرۡجُلَكُم مِّنۡ خِلَٰفٖ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمۡ أَجۡمَعِينَ ٤٩ قَالُواْ لَا ضَيۡرَۖ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ ٥٠ إِنَّا نَطۡمَعُ أَن يَغۡفِرَ لَنَا رَبُّنَا خَطَٰيَٰنَآ أَن كُنَّآ أَوَّلَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٥١ ۞وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَسۡرِ بِعِبَادِيٓ إِنَّكُم مُّتَّبَعُونَ ٥٢ فَأَرۡسَلَ فِرۡعَوۡنُ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ ٥٣ إِنَّ هَٰٓؤُلَآءِ لَشِرۡذِمَةٞ قَلِيلُونَ ٥٤ وَإِنَّهُمۡ لَنَا لَغَآئِظُونَ ٥٥ وَإِنَّا لَجَمِيعٌ حَٰذِرُونَ ٥٦ فَأَخۡرَجۡنَٰهُم مِّن جَنَّٰتٖ وَعُيُونٖ ٥٧ وَكُنُوزٖ وَمَقَامٖ كَرِيمٖ ٥٨ كَذَٰلِكَۖ وَأَوۡرَثۡنَٰهَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٥٩ فَأَتۡبَعُوهُم مُّشۡرِقِينَ ٦٠ ﴾
تا اگر ساحران پیروز شدند، ما از آنها پیروی کنیم؟!» ﴿۴۰﴾پس هنگامیکه ساحران آمدند، به فرعون گفتند: «اگر ما پیروز شویم، آیا ما پاداشی خواهیم داشت؟!» ﴿۴۱﴾گفت: «آری، و بیگمان آنگاه شما از مقربان خواهید بود». ﴿۴۲﴾موسی به آنها گفت: «هر چه میخواهید بیفکنید، بیفکنید» ﴿۴۳﴾پس آنها ریسمانها و عصاهای خود را افکندند، و گفتند: «به عزت فرعون سوگند که، قطعاً ما پیروزیم». ﴿۴۴﴾پس موسی عصایش را افکند، ناگهان آنچه را به دروغ بر ساخته بودند، بلعید. ﴿۴۵﴾پس ساحران سجدهکنان (به زمین) افتادند. ﴿۴۶﴾گفتند: «ما به پروردگار جهانیان ایمان آوردیم ﴿۴۷﴾پروردگار موسی و هارون». ﴿۴۸﴾(فرعون) گفت: «آیا پیش از آنکه به شما اجازه دهم به او ایمان آوردید؟! مسلماً او بزرگتر شماست که سحر را به شما یاد داده است، پس به زودی خواهید دانست! دستانتان و پاهایتان را به عکس یکدیگر قطع میکنم، و همۀ شما را به دار میآویزم». ﴿۴۹﴾گفتند: «باکی نیست، ما به سوی پروردگار مان باز میگردیم. ﴿۵۰﴾ما امیدواریم که پروردگارمان خطاهای ما را ببخشد، که ما از نخستین ایمان آورندگان بودیم». ﴿۵۱﴾و به موسی وحی کردیم که: «شبانه بندگانم را (از مصر) بیرون ببر، بیگمان شما تعقیب میشوید». ﴿۵۲﴾پس فرعون (چون از ماجرا آگاه گردید) گرد آورندگان (نیرو) را به شهرها فرستاد. ﴿۵۳﴾(و گفت:) اینها (= بنی اسرائیل) گروهی اندک (و ناچیز) هستند، ﴿۵۴﴾و اینها ما را به خشم آوردهاند، ﴿۵۵﴾و ما همگی آماده (و بیدار) هستیم». ﴿۵۶﴾پس آنها را از باغها و چشمهها بیرون کردیم. ﴿۵۷﴾و (نیز) از گنجها و منزلگاه نیکو (و قصرهای مجلل بیرون راندیم). ﴿۵۸﴾(آری) این چنین (کردیم) و بنی اسرائیل را وارث آنها ساختیم. ﴿۵۹﴾پس آنها (صبحگاهان به) هنگام طلوع آفتاب به تعقیبشان پرداختند. ﴿۶۰﴾
﴿ فَلَمَّا تَرَٰٓءَا ٱلۡجَمۡعَانِ قَالَ أَصۡحَٰبُ مُوسَىٰٓ إِنَّا لَمُدۡرَكُونَ ٦١ قَالَ كَلَّآۖ إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهۡدِينِ ٦٢ فَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنِ ٱضۡرِب بِّعَصَاكَ ٱلۡبَحۡرَۖ فَٱنفَلَقَ فَكَانَ كُلُّ فِرۡقٖ كَٱلطَّوۡدِ ٱلۡعَظِيمِ ٦٣ وَأَزۡلَفۡنَا ثَمَّ ٱلۡأٓخَرِينَ ٦٤ وَأَنجَيۡنَا مُوسَىٰ وَمَن مَّعَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ ٦٥ ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ ٦٦ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ ٦٧ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ ٦٨ وَٱتۡلُ عَلَيۡهِمۡ نَبَأَ إِبۡرَٰهِيمَ ٦٩ إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوۡمِهِۦ مَا تَعۡبُدُونَ ٧٠ قَالُواْ نَعۡبُدُ أَصۡنَامٗا فَنَظَلُّ لَهَا عَٰكِفِينَ ٧١ قَالَ هَلۡ يَسۡمَعُونَكُمۡ إِذۡ تَدۡعُونَ ٧٢ أَوۡ يَنفَعُونَكُمۡ أَوۡ يَضُرُّونَ ٧٣ قَالُواْ بَلۡ وَجَدۡنَآ ءَابَآءَنَا كَذَٰلِكَ يَفۡعَلُونَ ٧٤ قَالَ أَفَرَءَيۡتُم مَّا كُنتُمۡ تَعۡبُدُونَ ٧٥ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُمُ ٱلۡأَقۡدَمُونَ ٧٦ فَإِنَّهُمۡ عَدُوّٞ لِّيٓ إِلَّا رَبَّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ٧٧ ٱلَّذِي خَلَقَنِي فَهُوَ يَهۡدِينِ ٧٨ وَٱلَّذِي هُوَ يُطۡعِمُنِي وَيَسۡقِينِ ٧٩ وَإِذَا مَرِضۡتُ فَهُوَ يَشۡفِينِ ٨٠ وَٱلَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحۡيِينِ ٨١ وَٱلَّذِيٓ أَطۡمَعُ أَن يَغۡفِرَ لِي خَطِيَٓٔتِي يَوۡمَ ٱلدِّينِ ٨٢ رَبِّ هَبۡ لِي حُكۡمٗا وَأَلۡحِقۡنِي بِٱلصَّٰلِحِينَ ٨٣ ﴾
پس چون دو گروه یکدیگر را دیدند، یاران موسی گفتند: «یقیناً ما (در چنگال فرعونیان) گرفتار شدیم». ﴿۶۱﴾(موسی) گفت: «چنین نیست، بیگمان پروردگارم با من است، به زودی مرا هدایت خواهد کرد» ﴿۶۲﴾پس به موسی وحی کردیم: «عصایت را به دریا بزن» آنگاه (دریا) شکافته شد، پس هر بخشی (از آن) همچون کوه عظیمی شد. ﴿۶۳﴾و دیگران (= فرعون و فرعونیان) را (نیز) به آنجا نزدیک ساختیم. ﴿۶۴﴾و موسی و همراهانش را همگی نجات دادیم. ﴿۶۵﴾سپس دیگران را غرق کردیم. ﴿۶۶﴾بیگمان در این (ماجرا) نشانۀ (روشن) است، ولی بیشتر مردم ایمان نمیآورند. ﴿۶۷﴾و بیتردید پرورگارتو پیروزمند مهربان است. ﴿۶۸﴾و خبر ابراهیم را بر آنها بخوان. ﴿۶۹﴾هنگامیکه به پدر و قومش گفت: «چه چیز را میپرستید؟!». ﴿۷۰﴾گفتند: «بتهایی را میپرستیم، و پیوسته برای (عبادت) آنها معتکف هستیم. ﴿۷۱﴾(ابراهیم) گفت: «آیا هنگامیکه آنها را میخوانید (صدای) شما را میشنوند؟! ﴿۷۲﴾یا سود و زیانی به شما میرسانند؟!». ﴿۷۳﴾گفتند: «(نه) بلکه ما نیاکان خود را یافتیم که چنین میکردند». ﴿۷۴﴾(ابراهیم) گفت: «آیا دیدید چیزهایی را که پیوسته عبادت میکردید، ﴿۷۵﴾شما و نیاکان پیشین شما. ﴿۷۶﴾پس همۀ آنها دشمن من هستند، جز پروردگار جهانیان. ﴿۷۷﴾(همان) کسیکه مرا آفرید، پس او مرا هدایت میکند. ﴿۷۸﴾و کسیکه او به من غذا میدهد و سیراب مینماید. ﴿۷۹﴾و هنگامیکه بیمار شوم پس او مرا شفا میدهد. ﴿۸۰﴾و کسیکه مرا میمیراند؛ سپس زنده میکند. ﴿۸۱﴾و کسیکه امیدوارم گناهانم را در روز جزا برایم ببخشد. ﴿۸۲﴾پروردگارا! به من (دانش و) حکمت ببخش، و مرا به صالحان ملحق کن. ﴿۸۳﴾
﴿وَٱجۡعَل لِّي لِسَانَ صِدۡقٖ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ ٨٤وَٱجۡعَلۡنِي مِن وَرَثَةِ جَنَّةِ ٱلنَّعِيمِ ٨٥ وَٱغۡفِرۡ لِأَبِيٓ إِنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلضَّآلِّينَ ٨٦ وَلَا تُخۡزِنِي يَوۡمَ يُبۡعَثُونَ ٨٧ يَوۡمَ لَا يَنفَعُ مَالٞ وَلَا بَنُونَ ٨٨ إِلَّا مَنۡ أَتَى ٱللَّهَ بِقَلۡبٖ سَلِيمٖ ٨٩ وَأُزۡلِفَتِ ٱلۡجَنَّةُ لِلۡمُتَّقِينَ ٩٠ وَبُرِّزَتِ ٱلۡجَحِيمُ لِلۡغَاوِينَ ٩١ وَقِيلَ لَهُمۡ أَيۡنَ مَا كُنتُمۡ تَعۡبُدُونَ ٩٢ مِن دُونِ ٱللَّهِ هَلۡ يَنصُرُونَكُمۡ أَوۡ يَنتَصِرُونَ ٩٣ فَكُبۡكِبُواْ فِيهَا هُمۡ وَٱلۡغَاوُۥنَ ٩٤ وَجُنُودُ إِبۡلِيسَ أَجۡمَعُونَ ٩٥ قَالُواْ وَهُمۡ فِيهَا يَخۡتَصِمُونَ ٩٦ تَٱللَّهِ إِن كُنَّا لَفِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ ٩٧ إِذۡ نُسَوِّيكُم بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ٩٨ وَمَآ أَضَلَّنَآ إِلَّا ٱلۡمُجۡرِمُونَ ٩٩ فَمَا لَنَا مِن شَٰفِعِينَ ١٠٠ وَلَا صَدِيقٍ حَمِيمٖ ١٠١ فَلَوۡ أَنَّ لَنَا كَرَّةٗ فَنَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ١٠٢ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ ١٠٣ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ ١٠٤ كَذَّبَتۡ قَوۡمُ نُوحٍ ٱلۡمُرۡسَلِينَ ١٠٥ إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ ١٠٦ إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ ١٠٧ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ ١٠٨ وَمَآ أَسَۡٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ١٠٩ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ ١١٠ ۞قَالُوٓاْ أَنُؤۡمِنُ لَكَ وَٱتَّبَعَكَ ٱلۡأَرۡذَلُونَ ١١١ ﴾
و برای من در میان آیندگان آوازۀ نیک (و ذکر خیر) قرار بده. ﴿۸۴﴾و مرا از وارثان بهشت پر نعمت بگردان. ﴿۸۵﴾و پدرم را بیامرز، بیگمان او از گمراهان بود. ﴿۸۶﴾و در روزیکه (همۀ مردم) برانگیخته میشوند، مرا رسوا (و شرمنده) مکن. ﴿۸۷﴾روزیکه مال و فرزندان سودی نبخشد. ﴿۸۸﴾مگر کسیکه با قلب سلیم (خالی از شرک و کفر و نفاق) به پیشگاه الله بیاید». ﴿۸۹﴾و (در آن روز) بهشت برای پرهیزگاران نزدیک آورده شود. ﴿۹۰﴾و دوزخ برای گمراهان آشکار کرده شود. ﴿۹۱﴾و به آنها گفته میشود: «کجا هستند آنچه که به جای الله پرستش میکردید؟! ﴿۹۲﴾آیا آنها شما را یاری میکنند، یا (خود) انتقام میگیرند؟! ﴿۹۳﴾پس آنها و گمراهان (به رو) در آن افکنده میشوند. ﴿۹۴﴾و (نیز) همۀ لشکریان ابلیس. ﴿۹۵﴾آنها در آنجا در حالیکه با یکدیگر مخاصمه میکنند، گویند: ﴿۹۶﴾«به الله سوگند که ما در گمراهی آشکار بودیم. ﴿۹۷﴾چون شما را با پروردگار جهانیان برابر میدانستیم. ﴿۹۸﴾و کسی جز مجرمان ما را گمراه نکرد. ﴿۹۹﴾پس (اکنون) هیچ شفاعت کنندگانی برای ما نیست. ﴿۱۰۰﴾و نه هیچ دوست (مخلص و) مهربانی. ﴿۱۰۱﴾پس ای کاش بار دیگر (به دنیا) باز گردیم، تا از مؤمنان باشیم». ﴿۱۰۲﴾بیگمان در این (ماجرا) نشانۀ (روشن) است، و بیشتر آنها مؤمن نبودند. ﴿۱۰۳﴾و بیتردید پروردگار تو پیروزمند مهربان است. ﴿۱۰۴﴾قوم نوح پیامبران را تکذیب کردند. ﴿۱۰۵﴾هنگامیکه برادرشان نوح به آنها گفت: «آیا (از الله) نمیترسید؟!». ﴿۱۰۶﴾مسلماً من برای شما پیامبری امین هستم. ﴿۱۰۷﴾پس از الله بترسید، و مرا اطاعت کنید. ﴿۱۰۸﴾و من بر (رساندن) این (دعوت) هیچ مزدی از شما نمیطلبم، مزد من تنها بر (عهدۀ) پروردگار جهانیان است. ﴿۱۰۹﴾پس از الله بترسید، و مرا اطاعت کنید». ﴿۱۱۰﴾گفتند: «آیا به تو ایمان بیاوریم در حالیکه فرومایگان از تو پیروی کردهاند؟!» ﴿۱۱۱﴾
﴿ قَالَ وَمَا عِلۡمِي بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ ١١٢ إِنۡ حِسَابُهُمۡ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّيۖ لَوۡ تَشۡعُرُونَ ١١٣ وَمَآ أَنَا۠ بِطَارِدِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ١١٤ إِنۡ أَنَا۠ إِلَّا نَذِيرٞ مُّبِينٞ ١١٥ قَالُواْ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ يَٰنُوحُ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمَرۡجُومِينَ ١١٦ قَالَ رَبِّ إِنَّ قَوۡمِي كَذَّبُونِ ١١٧ فَٱفۡتَحۡ بَيۡنِي وَبَيۡنَهُمۡ فَتۡحٗا وَنَجِّنِي وَمَن مَّعِيَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ١١٨ فَأَنجَيۡنَٰهُ وَمَن مَّعَهُۥ فِي ٱلۡفُلۡكِ ٱلۡمَشۡحُونِ ١١٩ ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا بَعۡدُ ٱلۡبَاقِينَ ١٢٠ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ ١٢١ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ ١٢٢ كَذَّبَتۡ عَادٌ ٱلۡمُرۡسَلِينَ ١٢٣ إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ هُودٌ أَلَا تَتَّقُونَ ١٢٤ إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ ١٢٥ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ ١٢٦ وَمَآ أَسَۡٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ١٢٧ أَتَبۡنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ ءَايَةٗ تَعۡبَثُونَ ١٢٨ وَتَتَّخِذُونَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمۡ تَخۡلُدُونَ ١٢٩ وَإِذَا بَطَشۡتُم بَطَشۡتُمۡ جَبَّارِينَ ١٣٠ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ ١٣١ وَٱتَّقُواْ ٱلَّذِيٓ أَمَدَّكُم بِمَا تَعۡلَمُونَ ١٣٢ أَمَدَّكُم بِأَنۡعَٰمٖ وَبَنِينَ ١٣٣ وَجَنَّٰتٖ وَعُيُونٍ ١٣٤ إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ ١٣٥ قَالُواْ سَوَآءٌ عَلَيۡنَآ أَوَعَظۡتَ أَمۡ لَمۡ تَكُن مِّنَ ٱلۡوَٰعِظِينَ ١٣٦ ﴾
(نوح) گفت: «من چه میدانم آنها چه کارها کردهاند! ﴿۱۱۲﴾اگر میفهمید، حساب آنها تنها با پروردگار من است. ﴿۱۱۳﴾و من (هرگز) مؤمنان را طرد نخواهم کرد. ﴿۱۱۴﴾من جز بیم دهندۀ آشکار نیستم». ﴿۱۱۵﴾گفتند: «ای نوح! اگر (از دعوتت) دست بر نداری، حتماً سنگسار خواهی شد». ﴿۱۱۶﴾(نوح) گفت: «پروردگارا! همانا قوم من، مرا تکذیب کردند. ﴿۱۱۷﴾پس میان من و آنها داوری کن، و مرا و مؤمنانی را که با من هستند؛ نجات بده». ﴿۱۱۸﴾پس او و کسانی را که همراه او بودند، در (آن) کشتی پر (و انباشته) نجات دادیم. ﴿۱۱۹﴾سپس بقیه را غرق کردیم. ﴿۱۲۰﴾بیگمان در این (ماجرا) نشانۀ (روشن) است، و بیشتر آنها مؤمن نبودند. ﴿۱۲۱﴾و بیتردید پروردگار تو پیروزمند مهربان است. ﴿۱۲۲﴾(قوم) عاد (نیز) پیامبران (الله) را تکذیب کردند. ﴿۱۲۳﴾هنگامیکه برادرشان هود به آنها گفت: «آیا (از الله) نمیترسید؟!» ﴿۱۲۴﴾به راستی من برای شما پیامبری امین هستم. ﴿۱۲۵﴾پس از الله بترسید، و مرا اطاعت کنید. ﴿۱۲۶﴾و من بر (رساندن) این (دعوت) هیچ مزدی از شما نمیطلبم، مزد من تنها بر (عهدۀ) پرودگار جهانیان است. ﴿۱۲۷﴾آیا بر هر مکان مرتفعی نشانۀ (از روی هوا و هوس و) بیهوده میسازید؟! ﴿۱۲۸﴾و قصرها (و قلعههای) محکم و استوار بنا میکنید، گویی که (در دنیا) جاودانه میمانید. ﴿۱۲۹﴾و چون (کسی را) کیفر دهید، همچون جباران کیفر میدهید. ﴿۱۳۰﴾پس از الله بترسید و مرا اطاعت کنید. ﴿۱۳۱﴾و از کسی بترسید که شما را به آنچه میدانید مدد کرده است. ﴿۱۳۲﴾شما را به چهارپایان و فرزندان مدد (و یاری) فرموده است. ﴿۱۳۳﴾و (همچنین به) باغها و چشمهها. ﴿۱۳۴﴾همانا من از عذاب روزی بزرگ بر شما میترسم!» ﴿۱۳۵﴾گفتند: «برای ما یکسان است، چه ما را پند دهی یا پند ندهی. ﴿۱۳۶﴾
﴿ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا خُلُقُ ٱلۡأَوَّلِينَ ١٣٧ وَمَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِينَ ١٣٨ فَكَذَّبُوهُ فَأَهۡلَكۡنَٰهُمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ ١٣٩ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ ١٤٠ كَذَّبَتۡ ثَمُودُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ ١٤١ إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ صَٰلِحٌ أَلَا تَتَّقُونَ ١٤٢ إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ ١٤٣ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ ١٤٤ وَمَآ أَسَۡٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ١٤٥ أَتُتۡرَكُونَ فِي مَا هَٰهُنَآ ءَامِنِينَ ١٤٦ فِي جَنَّٰتٖ وَعُيُونٖ ١٤٧ وَزُرُوعٖ وَنَخۡلٖ طَلۡعُهَا هَضِيمٞ ١٤٨ وَتَنۡحِتُونَ مِنَ ٱلۡجِبَالِ بُيُوتٗا فَٰرِهِينَ ١٤٩ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ ١٥٠ وَلَا تُطِيعُوٓاْ أَمۡرَ ٱلۡمُسۡرِفِينَ ١٥١ ٱلَّذِينَ يُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا يُصۡلِحُونَ ١٥٢ قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِينَ ١٥٣ مَآ أَنتَ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا فَأۡتِ بَِٔايَةٍ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ ١٥٤ قَالَ هَٰذِهِۦ نَاقَةٞ لَّهَا شِرۡبٞ وَلَكُمۡ شِرۡبُ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ ١٥٥ وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوٓءٖ فَيَأۡخُذَكُمۡ عَذَابُ يَوۡمٍ عَظِيمٖ ١٥٦ فَعَقَرُوهَا فَأَصۡبَحُواْ نَٰدِمِينَ ١٥٧ فَأَخَذَهُمُ ٱلۡعَذَابُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ ١٥٨ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ ١٥٩ ﴾
این جز (همان) روش پیشینیان نیست. ﴿۱۳۷﴾و ما (هرگز) عذاب نخواهیم شد». ﴿۱۳۸﴾پس او (= هود) را تکذیب کردند، در نتیجه ما آنها را هلاک کردیم، بیگمان در این (ماجرا) نشانۀ است، و بیشتر آنها مؤمن نبودند. ﴿۱۳۹﴾و بیتردید پروردگار تو پیروزمند مهربان است. ﴿۱۴۰﴾(قوم) ثمود پیامبران (الله) را تکذیب کردند. ﴿۱۴۱﴾هنگامیکه برادرشان صالح به آنها گفت: «آیا (از الله) نمیترسید؟! ﴿۱۴۲﴾بیگمان من برای شما پیامبری امین هستم. ﴿۱۴۳﴾پس از الله بترسید و مرا اطاعت کنید. ﴿۱۴۴﴾و من بر (رساندن) این (دعوت) هیچ مزدی از شما نمیطلبم، مزد من تنها بر (عهدۀ) پروردگار جهانیان است. ﴿۱۴۵﴾آیا (می پندارید که) شما در (نعمتهایی) اینجا ایمن رها خواهید شد؟! ﴿۱۴۶﴾در (این) باغها و چشمهها. ﴿۱۴۷﴾و (در این) زراعتها و نخلهایی که شکوفههایش (نرم و) رسیده است؟! ﴿۱۴۸﴾و شادمانه از کوهها خانههایی میتراشید؟ ﴿۱۴۹﴾پس از الله بترسید و مرا اطاعت کنید. ﴿۱۵۰﴾و فرمان اسراف کاران را اطاعت نکنید. ﴿۱۵۱﴾(همان) کسانیکه در زمین فساد میکنند و اصلاح نمیکنند». ﴿۱۵۲﴾گفتند: «(ای صالح) جز این نیست که تو از جادوشدگانی. ﴿۱۵۳﴾تو جز بشری همانند ما نیستی، پس اگر از راستگویانی نشانۀ بیاور». ﴿۱۵۴﴾(صالح) گفت: «این ماده شتری است، که برای او یک نوبت آب خوردن، و برای شما (نیز) نوبت روز معینی است. ﴿۱۵۵﴾و (کمترین) آزاری به آن نرسانید، که عذاب روزی بزرگ شما را فرو میگیرد». ﴿۱۵۶﴾پس آن را پی کردند، آنگاه (از کردۀ خود) پشیمان شدند. ﴿۱۵۷﴾پس عذاب (الهی) آنها را فرو گرفت، بیگمان در این (ماجرا) نشانۀ است، و بیشتر آنها مؤمن نبودند. ﴿۱۵۸﴾و بیتردید پروردگار تو پیروزمند مهربان است. ﴿۱۵۹﴾
﴿ كَذَّبَتۡ قَوۡمُ لُوطٍ ٱلۡمُرۡسَلِينَ ١٦٠ إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ ١٦١ إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ ١٦٢ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ ١٦٣ وَمَآ أَسَۡٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ١٦٤ أَتَأۡتُونَ ٱلذُّكۡرَانَ مِنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ ١٦٥ وَتَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمۡ رَبُّكُم مِّنۡ أَزۡوَٰجِكُمۚ بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٌ عَادُونَ ١٦٦ قَالُواْ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ يَٰلُوطُ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُخۡرَجِينَ ١٦٧ قَالَ إِنِّي لِعَمَلِكُم مِّنَ ٱلۡقَالِينَ ١٦٨ رَبِّ نَجِّنِي وَأَهۡلِي مِمَّا يَعۡمَلُونَ ١٦٩ فَنَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ ١٧٠ إِلَّا عَجُوزٗا فِي ٱلۡغَٰبِرِينَ ١٧١ ثُمَّ دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ ١٧٢ وَأَمۡطَرۡنَا عَلَيۡهِم مَّطَرٗاۖ فَسَآءَ مَطَرُ ٱلۡمُنذَرِينَ ١٧٣ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ ١٧٤ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ ١٧٥ كَذَّبَ أَصۡحَٰبُ لَۡٔيۡكَةِ ٱلۡمُرۡسَلِينَ ١٧٦ إِذۡ قَالَ لَهُمۡ شُعَيۡبٌ أَلَا تَتَّقُونَ ١٧٧ إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ ١٧٨ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ ١٧٩ وَمَآ أَسَۡٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ١٨٠ ۞أَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَلَا تَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُخۡسِرِينَ ١٨١ وَزِنُواْ بِٱلۡقِسۡطَاسِ ٱلۡمُسۡتَقِيمِ ١٨٢ وَلَا تَبۡخَسُواْ ٱلنَّاسَ أَشۡيَآءَهُمۡ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ ١٨٣ ﴾
قوم لوط (نیز) پیامبران (الله) را تکذیب کردند. ﴿۱۶۰﴾هنگامیکه برادرشان لوط به آنها گفت: «آیا (از الله) نمیترسید؟! ﴿۱۶۱﴾بیگمان من برای شما پیامبری امین هستم. ﴿۱۶۲﴾پس از الله بترسید، و مرا اطاعت کنید. ﴿۱۶۳﴾و من بر (رساندن) این (دعوت) هیچ مزدی از شما نمیطلبم، مزد من تنها بر (عهدۀ) پروردگار جهانیان است. ﴿۱۶۴﴾آیا در میان جهانیان شما به سراغ مردان میروید؟! ﴿۱۶۵﴾و همسرانیکه الله برای شما آفریده است؛ رها میکنید، بلکه شما قومی متجاوز هستید. ﴿۱۶۶﴾گفتند: «ای لوط، اگر دست بر نداری، یقیناً از اخراج شدگان خواهی بود». ﴿۱۶۷﴾(لوط) گفت: «من دشمن سرسخت عمل شما هستم. ﴿۱۶۸﴾پروردگارا! من و خانواده ام را از (عاقبت) آنچه (اینها) انجام میدهند، نجات بده». ﴿۱۶۹﴾پس او و خانوادهاش را همگی نجات دادیم. ﴿۱۷۰﴾مگر پیر زنی که در میان بازماندگان بود. ﴿۱۷۱﴾سپس دیگران را نابود ساختیم. ﴿۱۷۲﴾و بر آنها بارانی (از سنگ) بارانیدیم، پس باران بیم داده شدگان چه بد بود. ﴿۱۷۳﴾بیگمان در این (ماجرا) نشانۀ است، و بیشتر آنها مؤمن نبودند. ﴿۱۷۴﴾و بیتردید پروردگار تو پیروزمند مهربان است. ﴿۱۷۵﴾اصحاب ایکه (= قوم شعیب) پیامبران (الله) را تکذیب کردند. ﴿۱۷۶﴾هنگامیکه شعیب به آنها گفت: «آیا (از الله) نمیترسید؟! ﴿۱۷۷﴾همانا من برای شما پیامبری امین هستم. ﴿۱۷۸﴾پس از الله بترسید، و مرا اطاعت کنید. ﴿۱۷۹﴾و من بر (رساندن) این (دعوت) هیچ مزدی از شما نمیطلبم، مزد من تنها بر (عهدۀ) پروردگار جهانیان است. ﴿۱۸۰﴾پیمانه را تمام بدهید، و از کاهندگان (و کم فروشان) نباشید. ﴿۱۸۱﴾و با ترازوی درست وزن کنید. ﴿۱۸۲﴾و چیزهای مردم را کم ندهید (و حق آنها را ضایع نکنید) و در زمین به فساد نکوشید. ﴿۱۸۳﴾
﴿وَٱتَّقُواْ ٱلَّذِي خَلَقَكُمۡ وَٱلۡجِبِلَّةَ ٱلۡأَوَّلِينَ ١٨٤ قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِينَ ١٨٥ وَمَآ أَنتَ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا وَإِن نَّظُنُّكَ لَمِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ ١٨٦ فَأَسۡقِطۡ عَلَيۡنَا كِسَفٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ ١٨٧ قَالَ رَبِّيٓ أَعۡلَمُ بِمَا تَعۡمَلُونَ ١٨٨ فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمۡ عَذَابُ يَوۡمِ ٱلظُّلَّةِۚ إِنَّهُۥ كَانَ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٍ ١٨٩ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ ١٩٠ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ ١٩١ وَإِنَّهُۥ لَتَنزِيلُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ١٩٢ نَزَلَ بِهِ ٱلرُّوحُ ٱلۡأَمِينُ ١٩٣ عَلَىٰ قَلۡبِكَ لِتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُنذِرِينَ ١٩٤ بِلِسَانٍ عَرَبِيّٖ مُّبِينٖ ١٩٥ وَإِنَّهُۥ لَفِي زُبُرِ ٱلۡأَوَّلِينَ ١٩٦ أَوَ لَمۡ يَكُن لَّهُمۡ ءَايَةً أَن يَعۡلَمَهُۥ عُلَمَٰٓؤُاْ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ١٩٧ وَلَوۡ نَزَّلۡنَٰهُ عَلَىٰ بَعۡضِ ٱلۡأَعۡجَمِينَ ١٩٨ فَقَرَأَهُۥ عَلَيۡهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ مُؤۡمِنِينَ ١٩٩ كَذَٰلِكَ سَلَكۡنَٰهُ فِي قُلُوبِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ ٢٠٠ لَا يُؤۡمِنُونَ بِهِۦ حَتَّىٰ يَرَوُاْ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِيمَ ٢٠١ فَيَأۡتِيَهُم بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ ٢٠٢ فَيَقُولُواْ هَلۡ نَحۡنُ مُنظَرُونَ ٢٠٣ أَفَبِعَذَابِنَا يَسۡتَعۡجِلُونَ ٢٠٤ أَفَرَءَيۡتَ إِن مَّتَّعۡنَٰهُمۡ سِنِينَ ٢٠٥ ثُمَّ جَآءَهُم مَّا كَانُواْ يُوعَدُونَ ٢٠٦ ﴾
و از کسیکه شما و آفریدگان نخستین را آفرید بترسید. ﴿۱۸۴﴾گفتند: «(ای شعیب!) جز این نیست که تو از جادو شدگانی، ﴿۱۸۵﴾تو جز بشری همانند ما نیستی، و تو را از دروغگویان میپنداریم. ﴿۱۸۶﴾پس اگر از راستگویانی، پارۀ از آسمان را بر (سر) ما بینداز» ﴿۱۸۷﴾(شعیب) گفت: «پروردگارم! به آنچه انجام میدهید؛ داناتر است. ﴿۱۸۸﴾پس او را تکذیب کردند، آنگاه عذاب روز سایه آنها را فرو گرفت، بیگمان آن عذاب روز بزرگی بود. ﴿۱۸۹﴾بیگمان در این (ماجرا) نشانۀ است، و بیشتر آنها مؤمن نبودند. ﴿۱۹۰﴾و بیتردید پروردگار تو پیروزمند مهربان است. ﴿۱۹۱﴾و همانا این (قرآن) نازل شده (از جانب) پروردگار جهانیان است. ﴿۱۹۲﴾روح الامین (= جبرئیل) آن را فرود آورده است. ﴿۱۹۳﴾بر قلب تو، تا از هشدار دهندگان باشی. ﴿۱۹۴﴾(آن را) به زبان عربی روشن (نازل کرد). ﴿۱۹۵﴾و همانا (توصیف) آن در کتابهای پیشینیان (نیز آمده) است. ﴿۱۹۶﴾آیا همین نشانه برای آنها کافی نیست که علمای بنی اسرائیل [۱۰۰]از آن (قرآن) آگاهند؟! ﴿۱۹۷﴾و اگر آن را بر بعضی از عجمیان (= غیر عربها) نازل میکردیم. ﴿۱۹۸﴾پس او آن را برایشان میخواند، به آن ایمان نمیآورند. ﴿۱۹۹﴾(آری) این گونه آن (تکذیب) را در دلهای مجرمان در آوردیم. ﴿۲۰۰﴾به آن ایمان نمیآورند تا عذاب دردناک را (با چشم خود) ببینند. ﴿۲۰۱﴾پس ناگهان در حالیکه بیخبرند به سراغ آنها میآید. ﴿۲۰۲﴾آنگاه میگویند: «آیا مهلتی به ما داده خواهد شد؟!» ﴿۲۰۳﴾آیا برای عذاب ما شتاب میکنند؟! ﴿۲۰۴﴾آیا دیدی که اگر سالیانی آنها را (از این زندگی دنیا) بهرهمند سازیم. ﴿۲۰۵﴾سپس آنچه که به آنها وعده داده شده است به سراغشان بیاید. ﴿۲۰۶﴾
﴿ مَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يُمَتَّعُونَ ٢٠٧ وَمَآ أَهۡلَكۡنَا مِن قَرۡيَةٍ إِلَّا لَهَا مُنذِرُونَ ٢٠٨ ذِكۡرَىٰ وَمَا كُنَّا ظَٰلِمِينَ ٢٠٩ وَمَا تَنَزَّلَتۡ بِهِ ٱلشَّيَٰطِينُ ٢١٠ وَمَا يَنۢبَغِي لَهُمۡ وَمَا يَسۡتَطِيعُونَ ٢١١ إِنَّهُمۡ عَنِ ٱلسَّمۡعِ لَمَعۡزُولُونَ ٢١٢ فَلَا تَدۡعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُعَذَّبِينَ ٢١٣ وَأَنذِرۡ عَشِيرَتَكَ ٱلۡأَقۡرَبِينَ ٢١٤ وَٱخۡفِضۡ جَنَاحَكَ لِمَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٢١٥ فَإِنۡ عَصَوۡكَ فَقُلۡ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّمَّا تَعۡمَلُونَ ٢١٦ وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱلۡعَزِيزِ ٱلرَّحِيمِ ٢١٧ ٱلَّذِي يَرَىٰكَ حِينَ تَقُومُ ٢١٨ وَتَقَلُّبَكَ فِي ٱلسَّٰجِدِينَ ٢١٩ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ ٢٢٠ هَلۡ أُنَبِّئُكُمۡ عَلَىٰ مَن تَنَزَّلُ ٱلشَّيَٰطِينُ ٢٢١ تَنَزَّلُ عَلَىٰ كُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٖ ٢٢٢ يُلۡقُونَ ٱلسَّمۡعَ وَأَكۡثَرُهُمۡ كَٰذِبُونَ ٢٢٣ وَٱلشُّعَرَآءُ يَتَّبِعُهُمُ ٱلۡغَاوُۥنَ ٢٢٤ أَلَمۡ تَرَ أَنَّهُمۡ فِي كُلِّ وَادٖ يَهِيمُونَ ٢٢٥ وَأَنَّهُمۡ يَقُولُونَ مَا لَا يَفۡعَلُونَ ٢٢٦ إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَذَكَرُواْ ٱللَّهَ كَثِيرٗا وَٱنتَصَرُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا ظُلِمُواْۗ وَسَيَعۡلَمُ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ أَيَّ مُنقَلَبٖ يَنقَلِبُونَ ٢٢٧ ﴾
این بهرهمندیشان (از دنیا) سودی برای آنها نخواهد داشت. ﴿۲۰۷﴾و هیچ قریۀ را هلاک نکردیم؛ مگر اینکه هشدار دهندگانی (از پیامبران) داشتند. ﴿۲۰۸﴾برای پند دادن، و ما هرگز ستمکار نبودیم. ﴿۲۰۹﴾و شیطآنها (هرگز) این (قرآن) را نازل نکردهاند. ﴿۲۱۰﴾و برای آنها سزاوار نیست؛ و نمیتوانند. ﴿۲۱۱﴾بیگمان آنها از شنیدن (وحی، و استراق سمع) برکنارند. ﴿۲۱۲﴾پس (ای پیامبر!) هیچ معبودی را با الله مخوان، که از عذاب شدگان خواهی بود. ﴿۲۱۳﴾و خویشاوندان نزدیکت را هشدار بده. ﴿۲۱۴﴾و بال (رحمت و فروتنی) خود را برای مؤمنانیکه از تو پیروی میکنند؛ بگستر. ﴿۲۱۵﴾پس اگر از (فرمان) تو سرپیچی کردند، بگو: «همانا من از آنچه انجام میدهید؛ بیزارم». ﴿۲۱۶﴾و بر الله پیروزمند مهربان توکل کن. ﴿۲۱۷﴾(همان) کسیکه تو را به هنگامیکه (برای عبادت) بر میخیزی میبیند. ﴿۲۱۸﴾و (نیز) حرکت (و نشست و بر خاست) تو را میان سجدهکنندگان (میبیند). ﴿۲۱۹﴾همانا او شنوای داناست. ﴿۲۲۰﴾آیا به شما خبردهم که شیاطین بر چه کسی نازل میشوند؟! ﴿۲۲۱﴾بر هر دروغگوی گنهکار نازل میگردند. ﴿۲۲۲﴾(به شیاطین) گوش فرا میدهند و بیشترشان دروغگو هستند. ﴿۲۲۳﴾و شاعران (کسانی) هستند که گمراهان از آنها پیروی میکنند. ﴿۲۲۴﴾آیا ندیدی که آنها در هر وادیی سرگشته (و حیران) هستند؟! ﴿۲۲۵﴾و بیگمان آنها چیزی میگویند که (خود به آن) عمل نمیکنند؟! ﴿۲۲۶﴾مگر کسانیکه ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند و الله را بسیار یاد کردند، و بعد از آن که ستم دیدند، انتقام گرفتند، (و با شعر خود از اسلام و مسلمین دفاع نمودند)، و کسانیکه ستم کردند؛ به زودی خواهند دانست به چه بازگشتگاهی باز میگردند. ﴿۲۲۷﴾
[۱۰۰] مانند عبدالله بن سلام سو دیگران. (تفسیر ابن کثیر)