دوم: معنا، دلايل و فايده‌های حجاب:
حجاب عبارت است از پوشاندن زن، بدنش را از مردانی که محرم وی نیستند. چنانچه خداوند فرموده است: ﴿وَلَا يُبۡدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنۡهَاۖ وَلۡيَضۡرِبۡنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّۖ وَلَا يُبۡدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوۡ ءَابَآئِهِنَّ أَوۡ ءَابَآءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوۡ أَبۡنَآئِهِنَّ أَوۡ أَبۡنَآءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوۡ إِخۡوَٰنِهِنَّ أَوۡ بَنِيٓ إِخۡوَٰنِهِنَّ أَوۡ بَنِيٓ أَخَوَٰتِهِنَّ﴾[النور: ۳۱].
«و زینت خود را -جز آن مقدار که نمایان است- آشکار ننمایند و (اطراف) روسرىهاى خود را بر صورت و شکاف‌هاى سینه خود افکنند (تا صورت و گردن و سینه با آن پوشانده شود)، و زینت خـود را آشکار نسازند مگر براى شوهرانشان، یا پدرانشان، یا پدر شوهرانشان، یا پسرانشان، یا پسران همسرانشان، یا برادرانشان».
و باز خداوند متعال فرموده است: ﴿وَإِذَا سَأَلۡتُمُوهُنَّ مَتَٰعٗا فَسَۡٔلُوهُنَّ مِن وَرَآءِ حِجَابٖ﴾[الأحزاب: ۵۳].
«و هنگامى که چیزى از وسایل زندگى را (بعنوان عاریت) از آنان ( همسران پیامبر) میخواهید از پشت پرده بخواهید».
منظور از کلمه «حجاب» در این آیه همان چیزی است که زن به وسیله آن خود را میپوشاند از قبیل دیواری، دری یا لباس و پرده‌ای.
گرچه آیه بالا در مورد زنان پیامبر جنازل شده است ولی حکم آیه عام است و شامل همه زنان با ایمان است. به دلیل این که خداوند آیه فوق را بدین گونه تعلیل فرموده است: ﴿ذَٰلِكُمۡ أَطۡهَرُ لِقُلُوبِكُمۡ وَقُلُوبِهِنَّ﴾[الأحزاب: ۵۳].
«این کار براى پاکى دل‌هاى شما و آن‌ها بهتر است!».
و این علت عمومی است، بنابراین علت عمومی آن دلیلی بر عمومیت حکم آن است.
خداوند متعال فرموده است: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ قُل لِّأَزۡوَٰجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَآءِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ يُدۡنِينَ عَلَيۡهِنَّ مِن جَلَٰبِيبِهِنَّ﴾[الأحزاب: ۵۹].
«اى پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: «جلباب‌ها (روسرىهاى بلند) خود را بر خویش فروافکنند».
شیخ الإسلام ابن تیمیه/در [مجموع الفتاوی: ۲۲/۱۱۰، ۱۱۱] گفته است: جلباب همان چادر است، ابن مسعود و سایرین آن را «رداء» نامیده‌اند و در زبان عامیانه «ازار» گفته می‌شود. و آن همان روسری بزرگ و پهنی است که همه سر و بدن زن را میپوشاند.
ابوعبیده و سایرین روایت کرده‌اند که ازار به گونه‌ای زن را پوشش می‌دهد که فقط از سر زن، چشم‌هایش آشکار می‌شود در ضمن نقاب از جنس همان ازار است.
از جمله دلایل سنت نبوی برای وجوب پوشاندن زن صورتش را از غیر محارمش، حدیث عایشهلاست که: «كَانَ الرُّكْبَانُ يَمُرُّونَ بِنَا وَنَحْنُ مَعَ رَسُولِ اللَّهِجمُحْرِمَاتٌ فَإِذَا حَاذَوْا بِنَا سَدَلَتْ إِحْدَانَا جِلْبَابَهَا مِنْ رَأْسِهَا إِلَى وَجْهِهَا فَإِذَا جَاوَزُونَا كَشَفْنَاهُ» [۲۶].
«کاروانیان از کنار ما عبور می‌کردند و ما همراه رسول الله جدر احرام بودیم، هرگاه آنان به مقابل ما می‌رسیدند، هریک از ما نقابش را از بالای سر به روی صورت می‌انداخت، و هر وقت که از مقابل ما می‌گذشتند و دور می‌شدند، ما نقاب خود را باز می‌کردیم».
دلایل وجوب پوشیدن صورت زن از نامحرم در قرآن و سنت بسیار است. بنده در این مورد شما خواهر مسلمان را به مطالعه رساله [حجاب المرأه ولباسها في الصلاة] شیخ الإسلام ابن تیمیه و نیز به مطالعه [حكم السفور والحجاب] شیخ عبدالعزیز بن عبدالله بن باز و رساله [الصارم الـمشهور على الـمفتونين بالسفور] شیخ حمود بن عبدالله التویجری و [رساله الحجاب] شیخ محمد بن صالح العثیمین راهنمایی می‌نمایم. در واقع این تألیفات در این زمینه کامل و کافی‌اند.
بدان ای خواهر مسلمان، آن علمایی که باز نهادن صورت زن را مباح و جایز دانسته‌اند، ـ با اینحال که ادله آن‌ها نظر برتر ندارد ـ همه آنان شرط کرده‌اند در صورتی این کار جایز است که ترس از فتنه و فساد نباشد. مشخص است که ترس از فتنه وجود دارد. مخصوصاً در این زمان که موانع دینی در میان زنان به حداقل رسیده است و حجب و حیا به اندک رسیده است. ولی عوامل و انگیزه‌های فساد زیاد گشته است. زنان با آرایش‌های مبتذل چهره‌هایشان به خودی خود دیگران را به سمت و سوی فساد می‌کشانند.
ای خواهر مسلمان از چنین آفت‌هایی دوری نما و آن حجاب و پوششی را برای خود برگزین که به لطف الهی تو را از فتنه و فساد نگه دارد. در حقیقت هیچ یک از علمای معتبر مسلمان چه در قدیم و چه در جدید، برای چنین زنان فریب خورده، چیزی را که امروزه دچار آن شده‌اند، مباح ندانسته‌اند.
متأسفانه تعدادی از زنان مسلمان در مورد پوشش و حجاب خود راه دوروئی و نفاق را برگزیده‌اند، به این صورت که هرگاه وارد جوامع و کشورهای باحجاب می‌شوند، حجاب خود را رعایت می‌کنند، ولی هرگاه به جوامع و کشورهای بی‌حجاب پانهادند، حجاب خود را کنار می‌گذارند، و یا وقتی که در یک مکان عمومی هستند حجاب دارند ولی همین که به محل تجاری یا بیمارستانی پا گذاشتند و یا وقتی در یک مغازه طلافروشی با طلافروش صحبت می‌کنند و یا در یک خیاطی زنانه وارد می‌شوند و صحبت می‌کنند صورت و دست‌های خود را تا آرنج باز می‌کنند، گویی که آنان نزد شوهرهایشان و یا نزد یکی از محارم خویش ایستاده‌اند. ای کسانی که چنین عملی را مرتکب می‌شوید از خدا بترسید. ما تعدادی از زنان را دیده‌ایم که هرگاه به وسیله هواپیما از سفرهای خارجی برمی‌گردند تا لحظه فرود هواپیما حجاب ندارند، وقتی که در یکی از فرودگاه‌های این کشورهای اسلامی فرود می‌آیند، حجاب خود را رعایت می‌کنند در واقع‌گویی حجاب جزو عادت زنان گشته و به عنوان یک وظیفه دینی و شرعی نیست.
ای زن مسلمان، بی‌تردی حجاب تو را از نگاه‌های زهرآگین بیماردلان و سگ‌صفتان حفظ می‌کند، و از وجود تو طمع سگ‌های هار را قطع می‌کند. تو بدان توجه نما و پای‌بند باش. و هیچگاه به تبلیغات مغرضانه که هدفشان جنگ با حجاب است، و یا هدفشان تقلیل دادن حجاب و ترویج بی‌حجابی است، توجه نکن، زیرا همه این‌ها تلاش دارند که تو را به سمت بدی‌ها و زشتی‌ها سوق دهند!
چنانچه خداوند متعادل فرموده است: ﴿وَيُرِيدُ ٱلَّذِينَ يَتَّبِعُونَ ٱلشَّهَوَٰتِ أَن تَمِيلُواْ مَيۡلًا عَظِيمٗا﴾[النساء: ۲۷].
«اما آن‌ها که پیرو شهوتاند، میخواهند شما بکلى منحرف شوید».
[۲۶] رواه احمد، ابوداود، ابن ماجه.