آنچه که بعد از پایان یافتن پیوند ازدواج بر زن واجب است:
جدائی میان زن و شوهر بر دو نوع ست:
اولاً: جدائی در حال حیات. دوماً: جدائی بوسیلۀ مرگ، در هردو نوع جدائی عِدّه بر زن واجب است.
عدّه از نظر شرع عبارت است از: مدت زمانی مشخص که زن بعد از جدائی از شوهرش به سر آمدن آن را انتظار می‌کشد.
و حکمت آن، اطمینان حاصل کردن از خالی بودن رحم زن از حمل است، و تا اگر کسی دیگر غیر از شوهر جدا شده‌اش با او آمیزش کرد اشتباهی روی ندهد و نسب و نژاد با هم آمیخته نشوند، و همچنین در عده، احترام به پیوند ازدواج پیشین، احترام به حق شوهر جدا شده و ابراز تأثر از جدائی او وجود دارد.
عدّه چهار نوع است:
نوع اول عدّه حامل است که زن چه بائنه باشد، چه رجعیّه، و چه در حال حیات از شوهرش جدا شده باشد، و چه جدائی بوسیلۀ مرگ حاصل شده باشد بطور کلی در همۀ این حالات عده به وضع حمل به سر می‌آید و خداوند متعال در این باره می‌فرماید: ﴿وَأُوْلَٰتُ ٱلۡأَحۡمَالِ أَجَلُهُنَّ أَن يَضَعۡنَ حَمۡلَهُنَّ﴾[الطلاق: ۴].
«و عدّه زنان باردار این است که بار خود را بر زمین بگذارند».
نوع دوم: عدۀ زن مطلقه است که عادت ماهانه دارد که عدۀ او به سه بار پاک شدن از حیض است، همچنانکه خداوند می‌فرماید:
﴿وَٱلۡمُطَلَّقَٰتُ يَتَرَبَّصۡنَ بِأَنفُسِهِنَّ ثَلَٰثَةَ قُرُوٓءٖ﴾[البقرة: ۲۲۸].
«زنان مطلقه، باید به مدت سه مرتبه عادت ماهانه دیدن (و پاک شدن) انتظار بکشند! (عده نگه دارند)».
نوع سوم: زنی است که قاعده نمی‌شود و او بر دو نوع است: یک، صغیره‌ای که به حدی نرسیده است که قاعده شود دو، زنی که از قاعدگی مأیوس شده است خداوند سبحان عدۀ هردو نوع را بیان کرده و می‌فرماید: ﴿وَٱلَّٰٓـِٔي يَئِسۡنَ مِنَ ٱلۡمَحِيضِ مِن نِّسَآئِكُمۡ إِنِ ٱرۡتَبۡتُمۡ فَعِدَّتُهُنَّ ثَلَٰثَةُ أَشۡهُرٖ وَٱلَّٰٓـِٔي لَمۡ يَحِضۡنَ﴾[الطلاق: ۴]. «و از زنانتان آنان که از عادت ماهانه مأیوسند اگر در وضع آن‌ها (از نظر بارداری) شک کنید عدّه آنان سه ماه است، و همچنین آن‌ها که عادت ماهانه ندیده‌اند».
نوع چهارم: زنی است که شوهرش فوت کرده است. خداوند متعال عدّۀ او را بیان کرده و می‌فرماید: ﴿وَٱلَّذِينَ يُتَوَفَّوۡنَ مِنكُمۡ وَيَذَرُونَ أَزۡوَٰجٗا يَتَرَبَّصۡنَ بِأَنفُسِهِنَّ أَرۡبَعَةَ أَشۡهُرٖ وَعَشۡرٗا﴾[البقرة: ۲۳۴].
«و کسانى که از شما میمیرند و همسرانى باقى میگذارند، باید چهار ماه و ده روز، انتظار بکشند (و عده نگه دارند)!».
این حکم، تمام زنانی را در بر می‌گیرد که شوهرشان را از دست داده‌اند چه زن به خانۀ شوهر رفته باشد و چه نرفته باشد، صغیر باشد یا کبیر. اما شامل زن حامل نمی‌شود، چون به آیۀ: ﴿وَأُوْلَٰتُ ٱلۡأَحۡمَالِ أَجَلُهُنَّ أَن يَضَعۡنَ حَمۡلَهُنَّ﴾[الطلاق: ۴].
«و عدّه زنان باردار این است که بار خود را بر زمین بگذارند».
از این حکم خارج شده است. این بحث از کتاب [الهدی النبوی، ابن القیم: ۵/۵۹۴، ۵۹۵] چاپ المحققه استخراج شده است.