روزه و نماز شب

در ماه مبارک رمضان، دل مؤمن شیفتۀ دو عبادت است که شب و روزش را دربر می‌گیرد، آن دو صیام روز و نماز شب است. این دو، عبادت‌هایی هستند که در متون دینی پیرامون آن‌ها فضایلی بیان شده و مسلمانان برای توجه و پرداختن بدانها ترغیب و تشویق شده‌اند. میزان مغفرت و بخشایشی که از روزه و نماز شب در ماه رمضان، شامل حال مؤمن می‌شود، از دیگر اعمال بیشتر است. در صحیح بخاری و مسلم از رسول‌الله ج روایت است: «کسی که بر اساس ایمان به خدا و امید اجر و پاداش از او ماه رمضان را روزه بگیرد. گناهان گذشته‌اش بخشیده می‌شود».

اگر روزۀ رمضان ـ که رکن اصلی و مهم رمضان است ـ وسیله‌ای برای بخشیده شدن گناهان گذشته است، نماز شب هم- به موازات آن- راهی مشابه برای مغفرت گناهان پیشین محسوب می‌شود.

گرچه نماز شب از حیث وجوب به درجۀ روزه نمی‌رسد، اما از نظر فضیلت و پاداش با آن یکسان است؛ نه فقط به‌خاطر این‌که نماز شب است، بلکه به‌خاطر این‌که در رمضان اتفاق می‌افتد و با آن، اعمال شب رمضان با روزش همانند می‌شوند.

همان‌گونه که روزه، درون روزه‌دار را [از خوردنی و نوشیدنی] تهی می‌کند و او را برای معنویت بیشتر آماده می‌سازد، نماز شب هم دلش را صیقل داده و برای پرتوگیری از نور قرآن جلا می‌دهد و بدین ترتیب رمضان، ماه ایمان، تقوا و درستکاری می‌گردد.

اینجاست که حکمت اختصاص آن همه فضل و کرم الهی به نماز شب در رمضان آشکار می‌شود که آن هم به‌سبب ویژگی‌های زمانی، تأثیر و قرین بودنش با روزه است؛ فضلی که شامل دیگر شب‌های سال نمی‌شود.

پس (پر برکت و) بزرگوار است الله، که بهترینِ داوران است.