مطلب سوم: موضع‌گیری‌های عمر بن عبدالعزیز رحمه الله
بسیاری از علما بر این باورند که عمر بن عبدالعزیز[١٨] از جمله مجددانی بود که رسول خدا وعده آنها را در راس هر صد سال داده است. چنان‌که رسول الله ج فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ يَبْعَثُ لِهَذِهِ الْأُمَّةِ عَلَى رَأْسِ كُلِّ مِائَةِ سَنَةٍ مَنْ يُجَدِّدُ لَهَا دِينَهَا»[١٩]. «براستی خداوند متعال برای این امت در راس هر صد سال کسی را برمی‌انگیزد تا دین امت را برای آن تجدید نماید».
و بر این اساس وی اولین مجددان بود. در مسیر دعوت الی الله از عمر بن عبدالعزیز -که رحمت خداوند بر او باد- مواضع حکیمانه و بسیاری ثبت گردیده که به نمونه‌هایی اشاره می‌کنیم:
[١٨]- عمر بن عبدالعزیز بن مروان بن حکم؛ مادرش ام عاصم لیلی دخترش عاصم بن عمر بن خطاب می‌باشد. وی در سال ٦٣ هجری و نیز گفته شده: ٦١ هجری متولد شد. پدرش وی را برای تفقه در دین به مدینه فرستاد. زمانی‌که پدرش فوت شد، عمویش عبدالملک بن مروان سرپرستی او را به عهده گرفت و دخترش فاطمه را به ازدواج وی درآورد؛ و زمانی‌که ولید بن عبدالملک زمام امور را به دست گرفت، وی را از سال ٨٦ تا ٩٣ هجری زمامدار مدینه و مکه و طائف قرار داد، سپس به شام رفته و در آن باقی ماند تا اینکه در ١٠/٢/٩٩ هجری عهده‌دار امر خلافت گردید. و در نهایت در ٢٥/٧/١٠١هجری مسموم شده و فوت شد. نگا: البدایة والنهایة (٩/٩٢- ٩٦) و سیر أعلام النبلاء (٥/١٢٢).
[١٩]- به روایت أبوداود، كتاب الملاحم، باب ما یذكر فی قرن المائة: (٤/١٠٩)، (٤٢٩١)؛ والحاكم (٤/٥٢٢)؛ و نگا: سلسلة الأحادیث الصحیحة (٢/١٥٠)، (٥٩٩).