اهل سنت و جماعت این استدلال منحرف و بیپایه و اساس را رد میکنند و میگویند:
معنی ﴿إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامٗا﴾این است ما تو را ای ابراهیم امام و پیشوای مردم قرار دادیم.در اسلام و صفات و خصال حمیده و طینت پاک که خصال حمیده همانا خصلتهای دین منظور است که عبارتاند از: (ختنه، گرفتن ناخن، کوتاه کردن سبیل و کندن موی زیر بغل، تراشیدن موی عانه) امام کسی است که مردم در این خصلتهای حسنه و نیکو به او اقتدا میکند و خداوند حضرت ابراهیم را در این خصلتها شخصی مقتدی به قرار داد. برای کسانی که رضایت خدا را بطلبند. و اما گفته ابراهیم÷که فرمودند: ﴿وَمِن ذُرِّيَّتِيۖ﴾این یک جملهای است که میرساند ابراهیم در قالب رجا و خواهش از خداوند درخواست نموده که همه فرزندان او را امامانی برای مردم قرار دهد که مردم را به سوی خدا دعوت کنند خداوند سبحان به ابراهیم جواب داد کهای ابراهیم در میان فرزندان تو انسانهای صالح و نیک رفتار و انسانهای تبهکار و بد عمل وجود خواهد داشت و سزاوار نیست و هرگز امکان ندارد که انسانهای تبهکار و بد عمل در میان فرزندان تو قدوه صالحه برای مردم باشند [٧].
به همین خاطر است خداوند در قرآن میفرماید: ﴿وَوَصَّىٰ بِهَآ إِبۡرَٰهِۧمُ بَنِيهِ وَيَعۡقُوبُ يَٰبَنِيَّ إِنَّ ٱللَّهَ ٱصۡطَفَىٰ لَكُمُ ٱلدِّينَ فَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسۡلِمُونَ ١٣٢﴾[البقرة: ۱۳۲]. ترجمه: ابراهیم و یعقوب به فرزندان خود راجع به تسلیم بودن در بارهی فرمان خدا سفارش و توصیه نمودندای فرزندان، خدا شما را به آیین پاک برگزید پیوسته از آن آیین پیروی کنید و تا پای جان سپردن تسلیم رضای خدا نباشید.
اين است عهد و پیمان که عبارت است از دین مبین اسلام که ابراهیم از خداوند آن را طلبید برای فرزندانش اما خداوند در جواب تنها به فرزندان صالح ابراهیم این مقام و منصب را عطا فرمودند [۸].
۱- خداوند میفرمایند: ﴿إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱلَّذِينَ يُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَيُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَهُمۡ رَٰكِعُونَ ٥٥﴾[المائدة: ۵۵]. ترجمه: «دوست شما تنها خدا و رسولش و دسته ایمان دارانند که نماز میخوانند و زکات میدهند و رو به خدا در رکوع اند». شیعهها به این آیه استدلال کردهاند بر احقیت و اولویت علی به امامت بعد از پیامبر از آنجا که اعتبار کردهاند به اینکه این آیه بر شرعیت امامت علی دلالت دارد بعد از پیامبر. [٩]
بلکه شیعهها از این هم پا فراتر گذاشته و مدعی اجماع هستند بر امامت علی تا جایی که (ابن مطهر حلی رافضی) میگوید: (مفسرین و محدثین به صورت عام و خاص اتفاق نظر دارند که این آیه در مورد علی نازل شده چون علی در حالی که در نماز و در رکوع بود مسکینی آمد و طلب بخشش کرد علی هم در همان حال به او صدقه داد. [۱۰]
در جواب این شبهه و رد آن خواهیم گفت: این آیه اصلاً هیچ چیزی را از آنچه که شیعهها ادعا دارند ثابت نخواهد کرد چون این آیه مجموع ایمان داران را مورد خطاب قرار میدهد نه تنها علیساز ابوجعفر محمد بن علی ابی طالبسسؤال کردهاند در مورد معنی ﴿إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ﴾(آیا منظور علی بن ابی طالب است؟) در جواب گفته: علی هم جزو مؤمنین است، و او میگوید: این آیه تمام مؤمنین را شامل میشود، یکی دیگر از علما به نام (نحاس) میگوید این قول واضح و آشکاری است چون کلمه ﴿ٱلَّذِينَ﴾برای جماعت استعمال میشود نه تنها برای یک فرد. [۱۱]
پس مشخص شد دلائل و گفتههای شیعهها که تکیه کردهاند بر تفسیر خاص خودشان از این آیه.
[٧] فتح القدیر للشوکانی ج۱/۱۳٧-۱۳۸ تفسیر قرطبی ج۲/۱۰۸. [۸] تفسیر قرطبی ج۲ /۱۰۸. [٩] مجمع البیان ج۲ /۱۸۲. [۱۰] منهاج الکرامة لابن المطهر الحلی ص۱۴٧. [۱۱] تفسیر قرطبی ج۶/۲۲۱.