همسران پیامبر جاز اهل بیت‌اند
خداوند متعال می‌فرماید:
﴿وَقَرۡنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجۡنَ تَبَرُّجَ ٱلۡجَٰهِلِيَّةِ ٱلۡأُولَىٰۖ وَأَقِمۡنَ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتِينَ ٱلزَّكَوٰةَ وَأَطِعۡنَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥٓۚ إِنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ لِيُذۡهِبَ عَنكُمُ ٱلرِّجۡسَ أَهۡلَ ٱلۡبَيۡتِ وَيُطَهِّرَكُمۡ تَطۡهِيرٗا٣٣﴾[الأحزاب: ۳۳].
«و در خانه‌هایتان قرار بگیرید و به شیوه‌ی دوران جاهلیت پیشین، اظهار زینت نکنید و نماز را برپا دارید و زکات دهید و از الله و پیامبرش اطاعت نمایید. ای خانواده‌ی پیامبر! به راستی الله می‌خواهد پلیدی را از شما دور کند و چنان‌که باید شما را پاکیزه سازد».
آیه به صراحت می‌گوید که همسران پیامبر از اهل بیت ایشان هستند، و این نشانه آن نیست دیگران از اهل بیت پیامبر نیستند، چون عموم لفظ اعتبار دارد نه سبب خاص آن.
عکرمه از ابن عباسببوایت می‌کند که در مورد این آیه گفت: این آیه در مورد زنان پیامبر جنازل شده است.
سپس عکرمه گفت: «هرکسی می‌خواهد من با او مباهله می‌کنم که این آیه درباره زنان پیامبر جنازل شده است» [۷].
و ابن قیم در کتاب جلاء الأفهام صفحه [۳۳۱-۳۳۳] این نظریه را به عنوان دلیل کسانی که می‌گویند همسران پیامبر جدر اهل بیت او داخل‌اند، ذکر کرده و می‌گوید: «به خصوص همسران پیامبر جدر آل بیت ایشان داخل‌اند چون ارتباط آن با پیامبر دایم است و در زندگی و بعد از حیات پیامبر بر دیگران حرام‌اند. و در دنیا و آخرت همسران پیامبر جمی‌باشند، پس این ارتباط و پیوستگی که آنان با پیامبر دارند به جای ارتباط نسبی قرار می‌گیرد، و پیامبر جتصریح کرده است که بر آنان درود فرستاده شود، از این رو قول صحیح -که امام احمد رحمه الله به آن تصریح نموده- این است که صدقه و زکات بر آنان حرام می‌باشد، و خداوند متعال ساحت والای پیامبر جرا از آلوده‌شدن به چرک‌های اموال مردم مصون داشته است».
و تعجب است! چگونه همسران او شامل این گفته پیامبر جکه فرمود: «بار خدایا! روزی آل محمد به اندازه قوت بگردان» نمی‌شوند! [۸]و فرموده اوجدر اضحیه «اللَّهُمَّ هَذَا عَنْ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ» [۹]. «بار خدایا! این از جانب محمد و خاندان محمد»، و عائشهلگفته است: «آل محمد از نان گندم سیر نشده‌اند» [۱۰]. و می‌گوئیم: مراد همسران پیامبر جاست، و در گفته‌ی پیامبر جکه: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ» [۱۱]. شامل می‌شدند، اما در این جمله که فرمود: «صدقه برای محمد و آل محمد حلال نیست» [۱۲]شامل نمی‌شوند!.
با اینکه زکات چرک اموال مردم است و همسران پیامبر جبه صیانت و دور بودن از آن سزاوارترند.
اگر گفته شود: اگر استفاده از زکات بر زنان پیامبر جحرام می‌بود بر کنیزان آنان نیز حرام می‌شد، چون بر موالی و برده‌های بنی هاشم مانند خودشان استفاده از زکات حرام بوده است، در روایت صحیح آمده که گوشتی از صدقه به بریره دادند و او آن را خورد، و پیامبر جمنع نکرد، با اینکه بریره کنیز عائشهلبود.
گفته شده: این شبهه را کسانی مطرح می‌نمایند که می‌گویند: استفاده از صدقه برای همسران پیامبر ججایز است، پاسخ این شبهه این است که حرمت صدقه برای همسران پیامبر جبه طریق اصالت نیست و بلکه تابع تحریم آن بر پیامبر است، و گرنه صدقه قبل از مرتبط‌شدن آنان به پیامبر برای آنان حلال بوده، پس آنان در این تحریم فرع قرار گرفته‌اند و تحریم صدقه بر غلامان و موالی فرع تحریم آن برای ارباب‌شان است، و از آن جا که صدقه اصالتاً برای بنی هاشم حرام است غلام‌هایشان به تبع آنان صدقه برایشان حرام است، و چون حرمت صدقه برای همسران پیامبر جاصالتاً نیست و با تبع می‌باشد، از این کنیزان و غلام‌هایشان تبع آنان نمی‌شدند، چون فرعِ فرع هستند.
گفته‌اند: خداوند می‌فرماید: ﴿ وَمَن يَقۡنُتۡ مِنكُنَّ لِلَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَتَعۡمَلۡ صَٰلِحٗا نُّؤۡتِهَآ أَجۡرَهَا مَرَّتَيۡنِ وَأَعۡتَدۡنَا لَهَا رِزۡقٗا كَرِيمٗا ٣١﴾[الأحزاب: ۳۱].
«و هرکس از شما، از الله و پیامبرش فرمان ببرد و کار شایسته انجام دهد، پاداشش را دو بار به او می‌دهیم و برایش روزی نیکی آماده کرده‌ایم».
و می‌فرماید: ﴿وَٱذۡكُرۡنَ مَا يُتۡلَىٰ فِي بُيُوتِكُنَّ مِنۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ وَٱلۡحِكۡمَةِۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ لَطِيفًا خَبِيرًا ٣﴾[الأحزاب: ۳۴].
«و یاد کنید آنچه را که از آیات الله و حکمت، در خانه‌هایتان خوانده می‌شود. بی‌گمان الله، آگاه و دارای لطف بی‌کران است».
می‌گوید: پس همسران ایشان از اهل بیت قرار گرفتند چون در همه این آیات آنان مخاطب هستند، پس جایز نیست که آنان را در هیچ موردی خارج از اهل بیت قرار داد. پایان سخن ابن قیم/. والله تعالی اعلم، و در آنچه گفتیم ان شاء الله کفایت است.
[۷] سیر أعلام النبلاء: ۲ / ۲۰۸. و محقق آن را صحیح الإسناد گفته است. [۸] مسلم: ۱۰۵۵، بروایت ابوهریرهس، کتاب زکات. [۹] ابوداود: ۱۷۵، کتاب مناسک. [۱۰] لفظ نزدیک به این حدیث در بخاری: ۵۴۱۶، کتاب الأطعمة، و در صحیح مسلم: ۲۹۷۰، کتاب «الزهد» آمده است. [۱۱] صحیح بخاری: ۴۷۹۷، کتاب التفسیر. [۱۲] صحیح مسلم: ۱۰۷۲.