حاطب بن ابی بلتعه
امام بخاری و مسلم از علی س روایت میکنند، گفت: رسول الله ج من و زبیر و مقداد بن اسود را فراخواند و فرمود: «بروید تا اینکه به باغ خاخ برسید؛ در آنجا زنی در هودج نشسته است نامهای را همراه خود دارد و از او بگیرید و بیاورید.» ما رفتیم تا اینکه به باغ رسیدیم و ما نزد آن هودج رسیدیم و گفتیم: نامه را بیرون بیاور، گفت: نامهای همراه من وجود ندارد؛ گفتیم: نامه را بیرون میآوری یا اینکه لباست را بیرون آوریم. نامه را از بافتههای موی خود بیرون آورد، آن را نزد رسول الله ج آوردیم. آن نامه از حاطب بن ابی بلتعه برای مردم مشرک مکه بود. بعضی از اخبار و کارهای پیامبر ج را به آنها خبر داده بود. پیامبر ج فرمود: «ای حاطب این چیست؟» گفت: عجله نکن ای رسول الله، من به قریش چسپیدهام و از آنها نیستم و کسانی از مهاجرین که با شما هستند هر کدامشان فامیل و پشتی بانی دارند که از آنها و خانواده و اموال آنها دفاع کند؛ دوست داشتم وقتی من قرابتی ندارم، با اینکار کسی را پیدا کنم تا از من پشتیبانی کند و من این کار را از روی کفر و ارتداد و یا رضایت به کفر انجام ندادهام. پیامبر ج گفتند: «راست میگویی.» و در مورد او این آیه نازل شد.
آیهی: ۸ سورهی ممتحنه: ﴿لَّا يَنۡهَىٰكُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِينَ لَمۡ يُقَٰتِلُوكُمۡ فِي ٱلدِّينِ وَلَمۡ يُخۡرِجُوكُم مِّن دِيَٰرِكُمۡ أَن تَبَرُّوهُمۡ وَتُقۡسِطُوٓاْ إِلَيۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِينَ٨﴾ [۸۶] چه عملی را جایز دانسته است؟
[۸۶] الله شما را از نیکیکردن و رعایت عدالت نسبت به کسانیکه در (امر) دین با شما نجنگیدهاند و شما را از دیارتان بیرون نکردهاند، نهی نمیکند، بیگمان الله عدالت پیشگان را دوست دارد