عصمت حضرت زهراباز دیدگاه اهل سنت و جماعت
بسم الله الرحمن الرحیم
احادیث و روایاتی که از رسول اکرم صدربارۀ حضرت فاطمه زهرا بنقل شده‌اند همه آنها دلالت بر مقام والا و مرتبه بلند آن بانوی بزرگوار نزد خداوند عزوجل و پیامبر او دارند، و به همین خاطر پیامبر صفرمودند:
«إِنَّمَا فَاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّي، يُؤْذِينِي مَا آذَاهَا»[۱] .
«فاطمه پارۀ تن من است می‌آزارد مرا آنچه سبب آزار او شود».
و همچنین در روایتی آمده:
«يا فاطمة! إن الله يغضب لغضبك ويرضى لرضاك»[۲] .
«ای فاطمه! خداوند با ناخشنودی تو ناخشنود و با خشنودی تو خشنود می‌‌گردد».
در همه اینگونه روایات به مقام و مناقب حضرت فاطمه زهرا بتصریح شده است، نه بر عصمت آن بزرگوار؛ چه در هیچ یک از روایات به عصمت حضرت زهرا بتصریح نشده است. و به همین خاطر، امام شرف الدین نووی در ذیل حدیث: « إِنَّمَا فَاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّي...»می‌‌نویسد:
«آنچه رنجیدگی و ایذاء حضرت فاطمه برا فراهم آورد، سبب ایذاء پیامبر اسلام صمی‌‌گردد که علماء آن را حرام قرار داده‌اند»[۳] .
و اگر قرار باشد که ما از احادیث فضایل و مناقب، بر عصمت استدلال نماییم، در آن صورت باید بسیاری ازواج مطهرات و صحابه را نیز معصوم بدانیم، از باب نمونه: دربارۀ حضرت عایشه بآمده است: «سئل رسول اللهصمَنْ أَحَبُّ النَّاسِ إِلَیک؟ قَالَ: «عَائِشَةُ»[۴] . «از پیامبر اکرم صپرسیدند: دوستدارترین مردم نزد تو کیست؟ فرمود: عایشه».
یا آنکه پیامبر به ام سلمه فرمود:
«يَا أُمَّ سَلَمَةَ لاَ تُؤْذِينِى فِى عَائِشَةَ فَإِنَّهُ وَاللَّهِ مَا نَزَلَ عَلَىَّ الْوَحْىُ وَأَنَا فِى بَيْتِ امْرَأَةٍ مِنْ نِسَائِى غَيْرَ عَائِشَةَ»[۵] .
«ای ام سلمه! دربارۀ عایشه مرا اذیت نکن، به خدا قسم! وحی در هیچ یک از خانه‌‌های همسران من، غیر از خانۀ عایشه بر من نازل نشده است».
در روایتی از این عباس آمده است:
قال رسول اللهص: «أَفْضَلُ نِسَاءِ أَهْلِ الْجَنَّةِ: خَدِيجَةُ بنتُ خُوَيْلِدٍ, وَفَاطِمَةُ بنتُ مُحَمَّدٍ وَمَرْيَمُ بنتُ عِمْرَانَ, وَآسِيَةُ بنتُ مُزَاحِمٍ امْرَأَةُ فِرْعَوْنَ»[۶] .
ابن عباس می‌گوید: «رسول اکرم صفرمود: برترین زنان بهشت عبارتند از: (خدیجه) دختر خویلد و فاطمه دختر محمد و مریم دختر عمران و آسیه دختر مزاحم (همسر فرعون)».
از این رو استناد از روایات فضایل و مناقب بر عصمت حضرت فاطمه زهراباز دیدگاه اهل سنت بی مورد است و عصمت از دیدگاه ما، فقط مختص انبیا علیهم السلام است و هیچ یک از صحابه، تابعین و ائمه، معصوم نیستند.
[۱] صحیح مسلم بشرح النووی – ج، ۸ ص، ۲۴۳ (دار ابی‌حیان ۱۴۱۵ه - ۱۹۹۵م). [۲] حاکم، مستدرک حاکم، ج، ۴ ص، ۱۳۹ شمارۀ حدیث (۴۷۸۳) (دارالمعرفه، ۱۴۱۸ ه. ۱۹۹۸ م). [۳] شرح نووی – ج، ۸ ص، ۲۴۳ (دار ابی حیان، ۱۴۱۵ه. ۱۹۹۵م). [۴] ابن حیان، صحیح ابن حیان به ترتیب ابن بلبان ج، ۱۶ ص، ۴۰ شمارۀ حدیث: ۷۱۰۹. [۵] احمد مسند احمد ج، ۶ ص، ۱۹۳ (دارالفکر) صحیح ابن حیان ج، ۱۶ ص، ۲۴ شمارۀ حدیث: ۷۱۰۹. [۶] صحیح ابن حیان : ج، ۱۵ ص، ۲۷۰ شمارۀ حدیث ۴۰۱۰ و مسند احمد ج، ۱ ص، ۲۹۳.