۲- تفسیر نور الثقلین
(حویزی) [۹]در تفسیر نورالثقلین، تفسیرسوره اسراء را با ذکر روایات گذشته و تأکید بر آن‌ها، این چنین آغاز می‌کند.
از سالم حناط از مردی از ابی عبدالله÷روایت می‌کند که گفت: در مورد مسجدهایی که دارای فضیلت هستند از او سؤال نمودم در جواب گفت: مسجد الحرام، و مسجد پیامبرص. گفتم: مسجد الاقصی چه جانم فدایت؟ گفت: آن در آسمان است و پیامبرصبه سوی آن اسراء نمود، گفتم: مردم می‌گویند که آن مسجد همان بیت المقدس است؟ گفت: (مسجد کوفه از آن برتر است) [۱۰].
(حویزی) از قول علی بن ابراهیم، می‌افزاید که گفت: خالد از حسن بن محبوب از محمد بن یسارازابی مالک ازدی از اسماعیل جعفی روایت نموده که گفت: من در مسجدنشسته بودم وابو جعفر÷نیز در گوشه‌ای از مسجدحضور داشت و سر را بلند کرد و به آسمان نگریست و سپس به کعبه نگاه کرد و گفت:
﴿سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِيٓ أَسۡرَىٰ بِعَبۡدِهِۦ لَيۡلٗا مِّنَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ إِلَى ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡأَقۡصَا ٱلَّذِي بَٰرَكۡنَا حَوۡلَهُۥ لِنُرِيَهُۥ مِنۡ ءَايَٰتِنَآۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ١﴾[الإسراء: ۱].
«تسبیح و تقدیس خدائی را سزا است که بنده خود (محمّد پسر عبدالله) را در شبی از مسجدالحرام (مکه) به مسجدالاقصی (بیت‌المقدّس) برد، آنجا که دَور و بر آن را پربرکت (از اقوات مادی و معنوی) ساخته‌ایم. تا (در این کوچ یک شبه زمینی و آسمانی) برخی از نشانه‌های (عظمت و قدرت خداوندی) خود را بدو بنمایانیم (و با نشان دادن فراخی گستره جهان و بخشی از شگفتی‌های آن، او را از بند دردها و رنج‌های زمینیان برهانیم و با دل و جرأت بیشتر به میدان مبارزه حق و باطل روانه گردانیم). بی‌گمان خداوند بس شنوا و بینا است. (نه سخنی از او پنهان و نه کاری از او نهان می‌ماند)».
و سه بار این آیه را تکرار نمود و سپس به من نگاه کرد وگفت: ای عراقی! اهل عراق در مورد این آیه چه می‌گویند؟ گفتم: می‌گویند پیامبرصاز مسجد الحرام به بیت المقدس، به اسراء برده شد، گفت: (نه چنین نیست که آن‌ها می‌گویند، بلکه از این جا، به آنجا (و با دست‌هایش به آسمان اشاره نمود) به اسراء برده شد، و گفت: و حرم مابین آن دو است [۱۱].
[۹. - او عبدعلی بن جمعة العروسی حویزی، متوفای سال۱۱۱۲هـ. می‌باشد. [۱۰] تفسیر نورالثقلین، عبدعلی حویزی، با تصحیح و شرح هاشم محلاتی (۳/۹۷) چاپ اول سال۱۴۲۴ هـدار التفسیر- قم ایران. [۱۱] تفسیر نور الثقلین (۳/۹۸).