پایان
خداوند تبارک و تعالی فرمود:
﴿وَقُلۡ جَآءَ ٱلۡحَقُّ وَزَهَقَ ٱلۡبَٰطِلُۚ إِنَّ ٱلۡبَٰطِلَ كَانَ زَهُوقٗا ٨١﴾[الإسراء: ۸۱].
«بگو حق آمد و باطل رفت، همانا باطل رفتنی است».
و بدین وسیله حق و حقیقت برای آنانی که چشم حق بین دارند، روشن و آشکار گردید و همه آن اقوال باطلی که دورویان و کج‌اندیشان و دروغگویان و سایر دشمنان می‌بافند از بین رفت و نابود شد.
پیغمبر معظم اسلام جدر همه آن ازدواج‌های خود با زنان متعدد را همیشه مصلحت دین، قانون اسلامی و شریعت الهی را در نظر داشته و هدفش پیوند قلب‌ها بسوی دین خدا بود که به وسیله این مصاهرت و زناشویی توانست بزرگان و اشراف قبایل و عشایر مختلف عرب را بسوی خود کشاند.
نکته دیگر این که به مردم چگونه زیستن و چگونه رفتارکردن با زنان را آموخت و به مردم یاد داد که چگونه باید ارزش و احترام زنان را حفظ نموده و در بین‌شان عدالت، رحمت و شفقت اسلامی را مراعات نمود، و همچنان که بیان کردیم برای هریک از ازدواج‌های آن حضرت اهداف و مقاصد خاص سیاسی و دینی و یا اهداف اجتماعی بود که رسول اسلام منظر نظر خویش را بسوی آن انداخت و در نتیجه به هدف اصابت کرد.
آری، رسول گرامی اسلام کسی بود که دوران اولیه زندگی خود یعنی دوران مجردی و عزوبیت را در کمال پاکی، عفت و بزرگی سپری کرد و هیچ یک از دشمنان او بعد از نبوت نتوانستند حادثه‌ای را ذکر کنند که بتواند آن شرافت و بزرگواری او را لکه‌دار سازد، بلکه او تنها کسی بود که در میان آنان به «امین» ملقب گردید و در بین‌شان به پاکدامنی شناخته شد.
در حقیقت خداوند او را تربیت کرد و چه نیکوست تربیت الهی در حق وی.
آقای «میور» در کتاب خود بنام «حیات محمد» می‌گوید:
«همه کتاب‌های مرجعی که در دست ماست متفق اند بر این که محمد در دوران جوانی خود فردی باحیا بوده در رفتارش و در میان معاصرین خود تربیت پاک و نادری داشته است».
رسول خدا جبیست و پنج سال از عمر گرانبهای خود را با این وقار و حیا سپری کرد، آن که حتی غیر مسلمانان نیز به آن سلوک و رفتارش اعتراف می‌کنند.
سپس مرحله دوم فرا رسید، آن هنگام که رسول اسلام با خدیجه کبری که چهل سال داشت ازدواج کرد، و رسول خدا با او بیست و شش سال زندگی کرد بدون این که در حیات او با احدی ازدواج کند، تا این که حضرت خدیجهلوفات کرد، و در این وقت سن رسول خدا نیز به پنجاه و یک سالگی رسید که فقط تا این زمان با یک زن سپری شد.
بعد از این با أم المؤمنین سوده دختر زمعه که آنهم پیرزن سالخورده‌ای بود ازدواج کرد و در حدود سه سال از عمر خود را با ایشان گذراند [۳].
پس بنابراین، رسول خدا مدت پنجاه و چهار سال از عمر شریف خود را در عزوبت و تک همسری سپری کرده است، اما بقیه زنان آن حضرت همگی‌شان در زمانی که جنگ‌ها بین مسلمانان و مشرکین شروع شد، به ازدواج او درآمدند.
و بیشتر جنگ‌ها که باعث قتل و غارت زیادی شد در بین سال‌های دوم تا هشتم هجری بود، تا این که در سال هشتم هجری به پیروزی مسلمانان با فتح مکه بدست‌شان انجامید و آن خانه خدا برای همیشه از دست بت‌پرستان آزاد گردید.
و معروف است که در زمان جنگ معمولاً مردان که استوانه‌های خانه هستند، کشته می‌شوند و زنان زیادی بی‌شوهر می‌مانند و فرزندان یتیم می‌گردند، و در حالی شبانه روز را سپری می‌کنند که بدون هیچ یار و یاور و سرپرستی هستند.
ما در چنین اوضاع دردناکی برخورد بزرگوارانه رسول اسلام را دیدیم، او به زنان بی‌سرپرست نظر لطف نمود و به آنها نیکی کرد و فرزندان‌شان را تحت تکلیف خود درآورد و با این عده ازدواج نمود تا بدین وسیله بتواند ناگواری‌های جنگ را مختصری تخفیف دهد، و آن عزیزان قبایل که در اثر جنگ به خواری و ذلت افتاده بودند، ترحم کند. و به ثروتمندان قوم که در اثر جنگ فقیر و بی‌چیز شده بودند، ترحم نماید. و بعد از خود زنانی بعنوان مادران عزیز مؤمنان بر جای گذارد تا این مادران بسان مدرسه‌هایی جهت تعلیم و تربیت مردم مسلمان باشند، معلمینی که بتوانند جامعۀ بعد از رسول را تعلیم دین دهند.
رسول گرامی اسلام پس از وفات خود نُه زن از امهات مؤمنین را بر جای گذاشت که این زنان احکام دین را به زنان می‌آموختند و در بسیاری از مسائل برای مردان فتوا صادر می‌کردند.
و چیزی که معلوم است هیچگاه یک زن ممکن نیست بتواند کار نُه زن را انجام دهد، و در هرکدام از این ازدواج‌ها دلیل روشنی است برای ما که نشان‌دهندۀ اخلاق عالی و بزرگ رسول خدا است. و همچنین دلیل قاطعی برای هر سخن منکر نمایان گشت، و اهداف عالی و مقاصد پاک رسول خدا جدر ازدواج‌های متعددش برای جهانیان آشکار گشت.
آن حضرت جنمونه کامل و اسوه پاک برای مردان در چگونگی معاشرت با زنان، نحوۀ تقسیم‌کردن خواب شبانه بصورت عادلانه، دادن نفقه، ملاطفت و گرامی داشت، نرمی رفتار، برخورد نیک و پند و نصیحت درست بود. و از اخلاق درست و شیوه نمونۀ آن حضرت جاین بود که وی در منزل نیز خدمت می‌کرد و با دست خود کارهای شخصی خود را انجام می‌داد.
حضرت عائشه ام المؤمنینلگفت: «رسول خدا جبا دست مبارک خود هیچگاه نه زن خود و نه خادم خود را نزده است».
از حضرت عائشهلسئوال کرده شد که پیغمبر خدا چه رفتاری با زنان خود داشت؟ فرمود: در خدمت خانواده‌اش بود تا وقتی که وقت نماز فرا می‌رسید و به سوی نماز می‌رفت.
از توصیفات حضرت عائشه در مورد پیغمبر خدا جاست که «حضرت رسول اکرم مهربانترین و گرامی‌ترین مردم بود. او بسان مردی از مردان شماست مگر این که او همیشه خنده‌رو بود» و این روایت را ابن سعد روایت کرده است.
پس امروز باید مردم علت‌های ازدواج متعدد پیغمبر خدا را مورد مطالعه قرار دهند تا همه آنچه را که فرهنگ استعماری و زهرهای کشنده تبشیری از قبیل شکوک و تردید توطئه و دسیسه بر ضد دین اسلام و پیغمبر اسلام در اذهانشان گذاشته‌اند، از بین ببرند. و همچنین بتواند دلایل دروغگویان باطل را رد کنند و به مردم بگویند که پیغمبر بزرگوار اسلام خیلی بالاتر از آن است که تیرهای شما به وجود مبارک او اصابت کند، بلکه او ماه درخشانی است در آسمان جاویدان انسانیت.
در حقیقت همۀ مردان جهان باید زندگی‌نامه و سیرت پیغمبر بزرگوار اسلام را بخوانند تا روش معاشرت آن حضرت و مهربانی، عطوفت، بزرگواری و احسانش را در رابطه با زنانش (رضوان الله علیهن أجمعین) دقیقاً بداند. تا بعد از این شوهران تندخویی و سنگدلی خود را که با زنان خود دارند، کنار بگذارند و به گرامی‌ترین پیامبران و سرور جهانیان اقتدا کنند.
و باید زندگی با ارزش والای درونی آن حضرت را در منزلش و رفتار کریمانه‌اش را در خانه و نزد همسرانش مورد مطالعه و بررسی قرار دهند تا بدین وسیله از راه‌یافتگان شوند.
از خداوند صاحب عزت و جلال مسئلت داریم که ما را از پویندگان راه هدایت محمد جو از جویندگان آثار روندگان روش و منهج درست و پایدار و راه مستقیمش قرار دهد، و امید آن دارم که خدای سبحان همه اعمال و گفتار ما را خالص برای ذات خود گرداند.
﴿رَبَّنَآ ءَامَنَّا بِمَآ أَنزَلۡتَ وَٱتَّبَعۡنَا ٱلرَّسُولَ فَٱكۡتُبۡنَا مَعَ ٱلشَّٰهِدِينَ ٥٣﴾[آل عمران: ۵۳].
«پروردگارا! به آنچه نازل کردهاى، ایمان آوردیم و از فرستاده (تو) پیروى نمودیم ما را در زمره گواهان بنویس!».
«والحمدلله رب العالمين»
والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله، وصحبه، وأزواجه، ومن دعا بدعوته إلى يوم الدين.
* * *
[۳]- آنچه که ثابت است برخلاف این است که مؤلف ذکر کرده است، بلکه سودهلپس از وفات پیغمبر جو در اواخر خلافت سیدنا عمرسدرگذشته. بنابراین، سودهلبیش از ده سال از عمر خود را با رسول الله جگذرانیده است. (مُصحح)