تذکر لازم
باید دانت که بسیاری از فقهاء و علماء از رموز و کلمات و آیات قرآن استنباطاتی کرده و کتبی بنام احکام القرآن نوشته‌اند، از آن جمله: أحکام القرآن علی بن موسی بن یزداد القمی و أحکام القرآن ابی جعفر الطحاوی و أحکام القرآن أبی‌بکر الجصاص الرازی و تلخیص أحکام القرآن جمال بن محمود القونونی السراج و أحکام القرآن صاحب نور الأنوار هندی و أحکام القرآن اسماعیل القاضی المالکی و مختصر أحکام القرآن قاضی مالکی تألیف بکر بن علاء القشیری و أحکام القرآن ابن بکیر و أحکام القرآن أبی بکر بن العربی و أحکام القرآن ابن فرس و أحکام القرآن خزائلی فارسی و أحکام القرآن مترجم این کتاب سید ابوالفضل البرقعی القمی. ولی بقاعده: «الفضل للمتقدم والفضيلة لـمن سبق»، کتاب احکام القرآن امام شافعی از تمام اینها سبقت گرفته و اگر چه تألیف خود امام شافعی نیست، بلکه مطالب و استنباطات و احکامی است که امام شافعی در مجالس متعدده بیان کرده و دانشجویان از او فراگرفته و ثبت کرده‌اند، تا اینکه امام کبیر عالم بزرگواری مانند ابوبکر احمد بن الحسین البیهقی النیشابوری که از بزرگترین علمای شافعی است و در سنۀ ۳۸۴ در قریه خسروجرد بیهق نیشابور به دنیا آمد و ملقب است به علامه حافظ کبیر. و دارای تألیفاتی بوده از آن جمله: السنن الکبری در ده جلد و کتاب دلائل النبوة و کتب دیگر. و در زمان خود اعلم علمای خراسان بوده و در تمام بلاد اسلامی شهرت داشته و اول کسی است که نصوص شافعی را در ده جلد جمع نموده و بر گردن تمام شافعیین منت گذاشته و نام او در تراجم و کتب رجال و حدیث ذکر شده. و کتاب احکام القرآن شافعی را همین شخص از روی نسخ و روایت رسیدۀ از امام شافعی جمع کرده، و مجلس درس او در نیشابور مملو بوده از علماء و محدثین، و در سنۀ ۴۵۸ وفات نمود و جنازۀ او را به قریۀ خسروجرد حمل نمودند. و امام بیهقی با سه فاصله از شافعی روایت می‌کند، و مطالب شافعی را فصل فصل آورده و ما نیز همانطور باختصار ترجمه می‌کنیم. ان شاء الله.
مترجم: ا. ع. ب. بعون الله وقوته.
و بدانکه مطالب احکام القرآن شافعی در مواردی مورد اشکال ما بود ولی چون بناء ما بر اشکال و رد و ایراد نبوده متعرض نشده‌ایم. ولی در بعضی از موارد که محتاج به توضیح بوده در پاورقی توضیح داده‌ایم.
بسم الله الرحمن الرحیم