شنیدن یا نشنیدن مردگان

وجه استدلال از این حدیث به دو شکل می‌باشد:

وجه استدلال از این حدیث به دو شکل می‌باشد:

وجه اول: در روایت اول می‌بینیم که آن حضرت  ج سماع اموات چاه بدر را با کلمه «الآن» مقید کرده‌اند، مفهوم این قید این است که آن‌ها در سایر اوقات نمی‌شنوند. بنابراین این قید اشاره به این دارد که اصل در مردگان اینست که آنان نمی‌شنوند، اما الله تعالی ندای پیامبر  ج را به مردگان چاه بدر در آن وقت شنواند و این خرق عادت و معجزه‌ای برای پیامبر  ج بود.

ابن عطیه اندلسی (متوفای ٥٤٢) در تفسیرش به نام المحرر الوجیز في تفسیر الکتاب العزیز در تفسیر آیه ٨٠ نمل می‌گوید: «به نظر می‌رسد قصه‌ی بدر خرق عادتی برای محمد  ج بوده است به طوریکه الله تعالی به آن مردگان ادراکی داد تا سخن ایشان را بشنوند و اگر رسول الله  ج نگفته بودند که آن‌ها سخنش را شنیده‌اند این ندای ایشان و خطاب قرار دادن آن اجساد را به معنای توبیخ سائر کفاری که زنده مانده بودند و خنک‌کردن دل مؤمنین، می‌دانستیم».

وجه دوم: پیامبر  ج تفکر حضرت عمر  س و دیگر صحابه را مبنی بر اینکه مردگان نمی‌شنوند را منکر نشدند، برخی از صحابه به این تفکر و تصوری که در ذهن‌شان بود اشارتاً و برخی به آن صراحتاً اشاره کردند و این‌هم توضیح مطلب: