۳- به وسیلۀ قرآن دین خدا کامل شده است
«وَأَنْزَلَ عَلَيْكُمُ ﴿ٱلۡكِتَٰبَ تِبۡيَٰنٗا لِّكُلِّ شَيۡءٖ﴾، وَعَمَّرَ فِيكُمْ نَبِيَّهُ أَزْمَاناً، حَتَّى أَكْمَلَ لَهُ وَلَكُمْ فِيْـماَ أنْزَلَ مِنْ كِتَابِهِ [دِينَهُ] الَّذِي رَضِيَ لِنفْسِهِ» [۱۰].
(و بر شما کتابی را نازل نمود که بیان هر چیزی در آن است. و مدتی پیامبرش را در بین شما عمر بخشید تا آنکه با نزول آنچه در کتابش آمده، دینی را که برای خلق خویش پسندیده است، برای او و شما کامل نمود).
«فَالْقُرآنُ آمِرٌ زَاجِرٌ، وَصَامِتٌ نَاطِقٌ، حُجَّةُ اللهِ عَلَى خَلْقِهِ، أَخَذَ عَلَيْهِمْ مِيثاقَهُمْ، وَارْتَهَنَ عَلَيْهِ أَنْفُسَهُمْ، أَتَمَّ بِهِ نُورَهُ، وَأكْرَمَ بِهِ دِينَهُ، وَقَبَضَ نَبِيَّهُ جوَقَدْ فَرَغَ إِلَى الْـخَلْقِ مِنْ أَحكَامِ الْهُدَى بِهِ. فَعَظِّمُوا مِنهُ سُبْحَانَهُ مَا عَظَّمَ مِنْ نَفْسِهِ، فَإِنَّهُ لَمْ يُخْفِ عَنْكُمْ شَيئاً مِنْ دِينِهِ، وَلَمْ يَتْرُكْ شَيئاً رَضِيَهُ أَوْ كَرِهَهُ إِلاَّ وَجَعَلَ لَهُ عَلَماً بَادِياً» [۱۱].
(پس قرآن امرکننده به معروف و بازدارنده از منکر است. ساکتی که در عین حال گویاست. حجت خدا بر خلق اوست. از آنان بر عمل به آن پیمان گرفته و آنها را در گرو آن قرار داده؛ نور آنرا به اتمام رسانده و دینش را به وسیلۀ آن کامل گردانیده است. و در حالی پیامبرش را قبض روح نمود که آنحضرت از ابلاغ احکام هدایت بخش قرآن فراغت یافته بود. پس خدا را چنانکه خود بزرگ شمرده به عظمت یاد کنید، زیرا حکمی از دین خود را بر شما پنهان نداشته و پسند و ناپسند خویش را بدون نشانی آشکار و علامتی روشن رها ننموده است).
و نیز در کامل بودن قرآن می‌فرماید:
«إنَّ اللهَ سُبْحَانَهُ أَنْزَلَ كِتَاباً هَادِياً بَيَّنَ فِيهِ الـْخَيْرَ وَالْشَّرَّ» [۱۲].
(براستی خداوند تعالی کتابی هدایتگر نازل فرموده و در آن خیر و شر را بیان نموده است).
«وَقَالَ: وَفِيهِ تِبْيَانٌ لِكُلِّ شَيْء» [۱۳].
(و فرموده است: در آن بیان هر چیزی است).
«وَأَنْزَلَ عَلَيْكُمُ ﴿ٱلۡكِتَٰبَ تِبۡيَٰنٗا لِّكُلِّ شَيۡءٖ﴾» [۱۴].
(و خداوند بر شما کتاب را فرو فرستاده که بیان‌کننده هر امری ـ از امور دینی ـ است).
در اِکمال و اِتمام دین در قرآن کریم، علاوه بر آیاتی که امام÷استشهاد فرموده‌اند می‌توان به آیات دیگری نیز اشاره نمود:
﴿أَوَ لَمۡ يَكۡفِهِمۡ أَنَّآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ يُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡۚ﴾[العنكبوت: ۵۱].
«آیا بر آنها کفایت نکرد که ما بر تو کتاب را نازل کردیم تا بر آنها خوانده شود؟».
﴿ٱلۡيَوۡمَ أَكۡمَلۡتُ لَكُمۡ دِينَكُمۡ وَأَتۡمَمۡتُ عَلَيۡكُمۡ نِعۡمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ ٱلۡإِسۡلَٰمَ دِينٗاۚ﴾[المائدة: ۳].
«امروز دینتان را کامل نمودم؛ و نعمت ـ هدایت ـ خود را بر شما به اتمام رساندم؛ و اسلام را به عنوان دین بر شما پسندیدم».
و براساس قرآن کریم، با ارسال پیامبران الهی و برنامه‌های آسمانی حجت الهی بر مردم تمام شده و هیچ منحرفی عذری بر انحراف خویش نخواهد داشت.
﴿رُّسُلٗا مُّبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى ٱللَّهِ حُجَّةُۢ بَعۡدَ ٱلرُّسُلِۚ﴾[النساء: ۱۶۵].
«رسولانی مژده‌آور و هشداردهنده ـ فرستادیم ـ؛ تا برای مردم بعد از پیامبرن بر خداوند حجّتی نباشد».
[۱۰] نهجالبلاغه، خطبه ۸۵. [۱۱] نهجالبلاغه، خطبه ۱۸۲. [۱۲] نهجالبلاغه، خطبه ۱۶۴. [۱۳] نهجالبلاغه، خطبه ۱۸. [۱۴] نهجالبلاغه، خطبه ۸۵.