ارزش زندگی دنیا در مقابل زندگی آخرت
آیۀ ۱:
﴿ فَخَرَجَ عَلَىٰ قَوۡمِهِۦ فِي زِينَتِهِۦۖ قَالَ ٱلَّذِينَ يُرِيدُونَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا يَٰلَيۡتَ لَنَا مِثۡلَ مَآ أُوتِيَ قَٰرُونُ إِنَّهُۥ لَذُو حَظٍّ عَظِيمٖ ٧٩وَقَالَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ وَيۡلَكُمۡ ثَوَابُ ٱللَّهِ خَيۡرٞ لِّمَنۡ ءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا﴾[القصص: ۷۹].
«(روزی) قارون در میان قومش با زیور و تجمل بسیار، آشکار شد. آنها که خواهان زندگی دنیا بودند، گفتند: ای کاش! آنچه قارون دارد، ما نیز میداشتیم؛ زیرا او صاحب بهرهی بزرگی است. اما صاحبان علم (به آن دنیاپرستان) گفتند: وای بر شما! پاداش خدا برای کسی که به او ایمان آورد و عمل نیک انجام دهد، بسی بهتر (از ثروت قارون) است».
آیۀ ۲:
﴿مَّن كَانَ يُرِيدُ ٱلۡعَاجِلَةَ عَجَّلۡنَا لَهُۥ فِيهَا مَا نَشَآءُ لِمَن نُّرِيدُ ثُمَّ جَعَلۡنَا لَهُۥ جَهَنَّمَ يَصۡلَىٰهَا مَذۡمُومٗا مَّدۡحُورٗا ١٨﴾[الإسراء: ۱۸].
«هر کس متاع فانی دنیا را طلب کند به او میدهیم، لیکن به هر که خواهیم و مشیت ازلی باشد. سپس در آخرت دوزخ را نصیب او میکنیم که با نکوهش و مردودی به جهنم درآید».
حدیث ۱: «عَنْ أَنَسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: لَوْ كَانَ لاِبْنِ آدَمَ وَادِيَانِ مِنْ مَالٍ لاَبْتَغَى وَادِيًا ثَالِثًا وَلاَ يَمْلأُ جَوْفَ ابْنِ آدَمَ إِلاَّ التُّرَابُ وَيَتُوبُ اللَّهُ عَلَى مَنْ تَابَ» [۳۸].
ترجمه: «انسس روایت میکند که رسولخداصفرمود: اگر انسان دو درۀ (انبار) پر از مال و ثروت داشته باشد، در جستجوی درهی دیگری خواهد بود. و پر نمیکند شکم بنی آدم را مگر خاک گور. و خدا توبهی کسی را که به او رجوع کند، میپذیرد».
حدیث ۲: «عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: يُؤْتَى بِأَنْعَمِ أَهْلِ الدُّنْيَا مِنْ أَهْلِ النَّارِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَيُصْبَغُ فِى النَّارِ صَبْغَةً ثُمَّ يُقَالُ يَا ابْنَ آدَمَ هَلْ رَأَيْتَ خَيْرًا قَطُّ هَلْ مَرَّ بِكَ نَعِيمٌ قَطُّ فَيَقُولُ لاَ وَاللَّهِ يَا رَبِّ. وَيُؤْتَى بِأَشَدِّ النَّاسِ بُؤْسًا فِى الدُّنْيَا مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ فَيُصْبَغُ صَبْغَةً فِى الْجَنَّةِ فَيُقَالُ لَهُ يَا ابْنَ آدَمَ هَلْ رَأَيْتَ بُؤْسًا قَطُّ هَلْ مَرَّ بِكَ شِدَّةٌ قَطُّ فَيَقُولُ لاَ وَاللَّهِ يَا رَبِّ مَا مَرَّ بِى بُؤُسٌ قَطُّ وَلاَ رَأَيْتُ شِدَّةً قَطُّ» [۳۹].
ترجمه: «انس روایت میکند که رسولخداصفرمود: روز قیامت مرفهترین و آسودهترین انسان دنیا را که مستحق جهنم شده است، میآورند و در دوزخ چند بار غوطه ورش میکنند. سپس از او میپرسند: آیا هرگز خوشیای دیدهای و نعمتی بتو رسیده است؟ میگوید: به خدا سوگند، خیر. پس از آن، رنجدیدهترین انسان دنیا را که اکنون مستحق بهشت شده میآورند و چند لحظه او را وارد بهشت میکنند، سپس از او میپرسند، آیا هرگز رنج و مشقتی به تو رسیده است؟ میگوید: به خدا سوگند خیر؛ هیچگونه رنج و مشقتی ندیدهام».
توضیح: زندگی دنیا موقت و محدود است و زندگی آخرت دایم و نامحدود. نعمتهای دنیا به هیچ وجه، قابل مقایسه با نعمتهای آخرت نیستند. نعمتی که نتیجهاش زوال باشد و حیاتی که منجر به مرگ و نابودی گردد، چه لطفی دارد؟ زندگی دنیا مانند خوابی است که مرگ، بیداری آنست. انسان گاهی در عالم خواب و رؤیا، صاحب سرمایههای هنگفت میشود اما پس از اینکه بیدار میشود، میبیند از آن همه سرمایه خبری نیست. آدمی پس از مرگ به همین صورت متوجه خواهد شد که آنچه در دنیا در اختیار داشته و به ظاهر مالک آن بوده درواقع خواب و سرابی بیش نبوده است.
[۳۸] مسلم. [۳۹] مسلم.