وصف بهشت ۳
آیۀ ۱:
﴿إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ ٤٠ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ رِزۡقٞ مَّعۡلُومٞ ٤١ فَوَٰكِهُ وَهُم مُّكۡرَمُونَ ٤٢ فِي جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ ٤٣ عَلَىٰ سُرُرٖ مُّتَقَٰبِلِينَ ٤٤ يُطَافُ عَلَيۡهِم بِكَأۡسٖ مِّن مَّعِينِۢ ٤٥ بَيۡضَآءَ لَذَّةٖ لِّلشَّٰرِبِينَ ٤٦ لَا فِيهَا غَوۡلٞ وَلَا هُمۡ عَنۡهَا يُنزَفُونَ ٤٧ وَعِندَهُمۡ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ عِينٞ ٤٨ كَأَنَّهُنَّ بَيۡضٞ مَّكۡنُونٞ ٤٩﴾[الصافات: ۴۰-۴۹].
«مگر بندگان با اخلاص خدا که روزی ایشان ویژه و معین است و میوه‌های گوناگون (برای آن‌ها وجود دارد) و ایشان گرامی و محترم‌اند. (با نهایت احترام از آن‌ها پذیرایی می‌شود) در میان باغ‌های پر نعمت بهشت به سر می‌برند و بر تخت‌های (آراسته و مزین)، روبروی یکدیگر می‌نشینند. و جام شراب طهور بر آن‌ها دور می‌زند. شرابی زلال و روشن و لذت‌بخش برای نوشندگان آن. نه در آن ضرری وجود دارد و نه از نوشیدن آن مست می‌شوند و در بزم حضورشان، همسران درشت چشم، خمارآلود وجود دارد که گویی آن حوران مانند سپیدۀ تخم‌مرغ دست نخورده هستند. (چشم کسی به آن‌ها نیفتاده است)».
آیۀ ۲:
﴿إِنَّ لِلۡمُتَّقِينَ مَفَازًا ٣١ حَدَآئِقَ وَأَعۡنَٰبٗا ٣٢ وَكَوَاعِبَ أَتۡرَابٗا ٣٣ وَكَأۡسٗا دِهَاقٗا ٣٤ لَّا يَسۡمَعُونَ فِيهَا لَغۡوٗا وَلَا كِذَّٰبٗا ٣٥ جَزَآءٗ مِّن رَّبِّكَ عَطَآءً حِسَابٗا ٣٦﴾[النبأ: ۳۱-۳۶].
«به یقین، پرهیزگاران صاحب بهشت می‌شوند. (در آن جا) باغ‌ها و درختان انگور وجود دارند. و دختران (زیبا و دلربا) که همه در خوبی و جوانی مانند یکدیگرند و جام‌های پر از شراب طهور (در آن جا) هرگز سخن بیهوده و دروغ نمی‌شنوند. این پاداشی است از جانب پروردگار تو، پاداشی بزرگ».
آیۀ ۳:
﴿وَإِنَّ لِلۡمُتَّقِينَ لَحُسۡنَ مَ‍َٔابٖ ٤٩ جَنَّٰتِ عَدۡنٖ مُّفَتَّحَةٗ لَّهُمُ ٱلۡأَبۡوَٰبُ ٥٠ مُتَّكِ‍ِٔينَ فِيهَا يَدۡعُونَ فِيهَا بِفَٰكِهَةٖ كَثِيرَةٖ وَشَرَابٖ ٥١ ۞وَعِندَهُمۡ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ أَتۡرَابٌ ٥٢ هَٰذَا مَا تُوعَدُونَ لِيَوۡمِ ٱلۡحِسَابِ ٥٣ إِنَّ هَٰذَا لَرِزۡقُنَا مَا لَهُۥ مِن نَّفَادٍ ٥٤﴾[ص: ۴۹-۵۴].
«مردم با تقوا، سرانجام نیک دارند. باغ‌های بهشت که در‌هایشان به روی آن‌ها باز است و در آن جا بر تخت‌هایی تکیه زده‌اند و شراب و میوه‌های بسیار می‌طلبند و در کنار آنان، زنان درشت چشم هم سن وجود دارند. (این نعمت ابد) همان است که برای روز حساب به شما (پرهیزگاران) وعده داده شده بود، این است همان روزی ما که انتهایی ندارد».
حدیث ۱: «عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَس قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: أَوَّلُ زُمْرَةٍ تَلِجُ الْجَنَّةَ صُورَتُهُمْ عَلَى صُورَةِ الْقَمَرِ لَيْلَةَ الْبَدْرِ، لاَ يَبْصُقُونَ فِيهَا وَلاَ يَمْتَخِطُونَ وَلاَ يَتَغَوَّطُونَ، آنِيَتُهُمْ فِيهَا الذَّهَبُ، أَمْشَاطُهُمْ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ، وَمَجَامِرُهُمُ الأَلُوَّةُ، وَرَشْحُهُمُ الْـمِسْكُ، وَلِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ زَوْجَتَانِ، يُرَى مُخُّ سُوقِهِمَا مِنْ وَرَاءِ اللَّحْمِ، مِنَ الْحُسْنِ، لاَ اخْتِلاَفَ بَيْنَهُمْ وَلاَ تَبَاغُضَ، قُلُوبُهُمْ قَلْبٌ وَاحِدٌ، يُسَبِّحُونَ اللَّهَ بُكْرَةً وَعَشِيًّا» [۴۶].
ترجمه: «ابوهریره می‌گوید از رسول‌خداصشنیدم که فرمود: اولین گروهی که وارد بهشت می‌شوند، چهره‌‌هایشان بسان ماه شب چهارده می‌درخشد، آن‌ها از آب دهان و بینی و ادرار، پاک هستند. و ظروف آن‌ها از طلا و نقره است و عرق‌هایشان بوی مشک می‌دهد. برای هر مرد، دو زن زیبا و دلربا وجود دارد که از شدت زیبایی، مغز استخوان‌شان از ورای پوست و گوشت، دیده می‌شود.
آن جا بین بهشتیان اختلافی وجود ندارد، دل‌هایشان مانند دل یک انسان است (به قول معروف همه یک دل هستند.) و صبح و شب خدا را به پاکی یاد می‌کنند».
حدیث ۲: «عن انسسقال: قال رسول‌اللهص: وَلَوْ أَنَّ امْرَأَةً مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ اطَّلَعَتْ إِلَى أَهْلِ الأَرْضِ لأَضَاءَتْ مَا بَيْنَهُمَا وَلَـمَلأَتْهُ رِيحًا، وَلَنَصِيفُهَا عَلَى رَأْسِهَا خَيْرٌ مِنَ الدُّنْيَا وَمَا فِيهَا» [۴۷].
ترجمه: «حضرت انسس روایت می‌کند که رسول‌خداصفرمود: اگر زنی از زن‌های بهشت چهره‌اش را در دنیا آشکار کند، فاصلۀ زمین و آسمان را نورانی و فضای دنیا را معطر خواهد کرد. چارقدش از دنیا و هرچه در آن است با ارزش‌تر می‌باشد».
حدیث ۳: «عن أنسس: أنَّ رسول الله صقال: إنَّ في الجَنَّةِ سُوقاً يَأتُونَهَا كُلَّ جُمُعَةٍ. فَتَهُبُّ رِيحُ الشَّمَالِ، فَتَحْثُو في وُجُوهِهِم وَثِيَابِهِمْ، فَيَزدَادُونَ حُسناً وَجَمَالاً فَيَرْجِعُونَ إلَى أَهْلِيهِمْ، وَقَد ازْدَادُوا حُسْناً وَجَمَالاً، فَيقُولُ لَهُمْ أَهْلُوهُمْ: وَاللهِ لقدِ ازْدَدْتُمْ حُسْناً وَجَمَالاً! فَيقُولُونَ: وَأنْتُمْ وَاللهِ لَقَدِ ازْدَدْتُمْ بَعْدَنَا حُسْناً وَجَمالاً» [۴۸].
ترجمه: «حضرت انسس روایت می‌کند که رسول‌اکرمصفرمود: در بهشت بازاری وجود دارد که بهشتیان روز‌های جمعه در آن به گردش می‌روند در آن اثنا، بادی از قسمت شمال بهشت می‌وزد که چهره و لباس آن‌ها را معطر می‌کند و به حسن و جمال آن‌ها می‌افزاید. پس از مراجعت به خانه، همسران‌شان به آن‌ها می‌گویند: سوگند به خدا از زمانی که از ما جدا شده‌اید، زیباتر و شاداب‌تر گشتید. آن‌ها در پاسخ می‌گویند: سوگند به خدا که شما نیز، بعد از رفتن ما خوش تیپ‌تر و زیباتر شده‌اید».
حدیث ۱: «عَنْ صُهَيْبٍ قَال: َقَالَ: إِذَا دَخَلَ أَهْلُ الْجَنَّةِ الْجَنَّةَ وَأَهْلُ النَّارِ النَّارَ نَادَى مُنَادٍ يَا أَهْلَ الْجَنَّةِ إِنَّ لَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ مَوْعِدًا يُرِيدُ أَنْ يُنْجِزَكُمُوهُ. فَيَقُولُونَ وَمَا هُوَ أَلَمْ يُثَقِّلِ اللَّهُ مَوَازِينَنَا وَيُبَيِّضْ وُجُوهَنَا وَيُدْخِلْنَا الْجَنَّةَ وَيُنْجِنَا مِنَ النَّارِ قَالَ فَيَكْشِفُ الْحِجَابَ فَيَنْظُرُونَ إِلَيْهِ فَوَاللَّهِ مَا أَعْطَاهُمُ اللَّهُ شَيْئًا أَحَبَّ إِلَيْهِمْ مِنَ النَّظَرِ إِلَيْهِ وَلاَ أَقَرَّ لأَعْيُنِهِمْ» [۴۹].
ترجمه: «صهیبس از رسول‌خداصروایت می‌کند که فرمود: پس از اینکه حساب و کتاب بندگان به پایان می‌رسد و بهشتیان به بهشت و دوزخیان به دوزخ می‌روند، هاتفی آواز می‌دهد که ای بهشتیان، خدا به شما وعده‌ای داده است که هم اکنون می‌خواهد به آن وفا کند. می‌گویند: آن وعده چیست؟ مگر نه اینکه خداوند عنایت فرمود و ترازوی اعمال ما را سنگین کرد و ما را سرافراز نمود و وارد بهشت کرد؟ سپس حجاب بین بنده و خدا کنار زده می‌شود و آن‌ها مستقیم خدای خود را می‌بینند. پس سوگند به خدا که نعمتی بهتر و بالاتر از دیدار خدا که بتواند باعث خنکی چشم آن‌ها (بهشتیان) گردد، وجود ندارد».
توضیح: این نمونه کوچکی بود از خروارها نعمتی که خداوند برای بندگان صالح و نیک خود در نظر گرفته است. آنچه تاکنون در این باره بیان شد، درواقع برای درک ما انسان‌هاست و گرنه نعمت‌های بهشت به هیچ وجه، قابل مقایسه با نعمت‌های دنیا نیست. شایسته است برای به دست‌آوردن چنان حیات جاودانی با آن همه نعمت (باغ‌های پر از انواع میوه، ساختمان‌های ساخته شده از طلا و نقره، زن‌های زیبا و..) و از همه مهم‌تر دیدار با ذات لایزال الهی، جان و مال، فدا شود و سرما و گرما و تشنگی و گرسنگی و انواع مشکلات دیگر تحمل گردد.
مومنان واقعی و مجاهدان راه خدا، در میادین نبرد حق و باطل، مناظر یاد شده را با چشم سر می‌دیدند و از غبار سم اسب‌ها و چکاچک شمشیرها، بوی بهشت به مشام شان می‌رسید. و چنان به استقبال مرگ می‌رفتند که گویا در میان حوران زیبا و دلربای بهشت قرار گرفته‌اند و آن‌ها برای‌شان کف می‌زنند و ترانه می‌خوانند. پس بایستی برای به دست آوردن این نعمت‌ها، با یکدیگر به رقابت برمی‌خاستیم و از هم سبقت می‌گرفتیم. اما متأسفانه جلوه‌های دلفریب دنیا، ما را از حیات جاودان آخرت، غافل ساخته و خانه‌های خشت و گلی دنیا، ساختمان‌های طلا و نقره ای بهشت را از یاد ما برده و زن‌های دنیا، دوشیزگان زیبا و با وفای بهشت را به فراموشی سپرده است. و به قول معروف شرمگاه و شکم، ما را اسیر خود ساخته، تا جایی که برای ارضای خواسته‌هایمان، دائم در تکاپو هستیم.
[۴۶] متفق‌علیه. [۴۷] بخاری. [۴۸] مسلم. [۴۹] صحیح ابن خزیمه.