و هيچ امتی از (وجود) رسولی (درميانشان) بیبهره نبوده
که خداوند متعال او را با شریعتی مستقل برای آن امت برگزیده، و یا پیامبری که به آن پیامبر شریعت ماقبلش وحی شده باشد؛ تا اینکه در راه آن شریعت تلاش نمایند. خداوند متعال میفرماید: ﴿وَلَقَدۡ بَعَثۡنَا فِي كُلِّ أُمَّةٖ رَّسُولًا أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَٱجۡتَنِبُواْ ٱلطَّٰغُوتَ...﴾[النحل: ۳۶]. «و به یقین میان هر امتی رسولی را برانگیختیم که خدا را پرستش کنید و از طاغوت بپرهیزید...».
و خداوند متعال میفرماید: ﴿وَإِن مِّنۡ أُمَّةٍ إِلَّا خَلَا فِيهَا نَذِيرٞ﴾[فاطر: ۲۴]. «و هیچ امتی نیست مگر هشدار دهندهای در آن گذشته است».
و خداوند متعال میفرماید: ﴿إِنَّآ أَنزَلۡنَا ٱلتَّوۡرَىٰةَ فِيهَا هُدٗى وَنُورٞۚ يَحۡكُمُ بِهَا ٱلنَّبِيُّونَ ٱلَّذِينَ أَسۡلَمُواْ لِلَّذِينَ هَادُواْ...﴾[المائدة: ۴۴].
«همانا ما تورات را نازل کردیم که در وی رهنمود و نور است که پیامبران که تسلیم فرمان الهی بودند به موجب آن (برای یهود) حکم میکردند...».
و رسولان افرادی از نوع بشر هستند که آفریدهی خدایند، هیچ صفتی از صفات و خصوصیات ربوبیت و الوهیت را ندارند، خداوند متعال در مورد محمدصکه او سید و سرور رسولان، و بلند مرتبهترین آنان از لحاظ مقام و منزلت است، میفرماید: ﴿قُل لَّآ أَمۡلِكُ لِنَفۡسِي نَفۡعٗا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَآءَ ٱللَّهُۚ وَلَوۡ كُنتُ أَعۡلَمُ ٱلۡغَيۡبَ لَٱسۡتَكۡثَرۡتُ مِنَ ٱلۡخَيۡرِ وَمَا مَسَّنِيَ ٱلسُّوٓءُۚ إِنۡ أَنَا۠ إِلَّا نَذِيرٞ وَبَشِيرٞ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ ١٨٨﴾[الأعراف: ۱۸۸].
«بگو: من مالک سود و زیانی برای خود نیستم مگر آن مقداری که خدا بخواهد است و اگر غیب میدانستم، همانا منافع بسیاری (برای خود) فراهم میآوردم و اصلاً شرّ و بلا به من نمیرسید؛ من کسی جز بیم دهنده و مژده دهندهی مؤمنان نیستم».
و خداوند متعال میفرماید: ﴿قُلۡ إِنِّي لَآ أَمۡلِكُ لَكُمۡ ضَرّٗا وَلَا رَشَدٗا ٢١ قُلۡ إِنِّي لَن يُجِيرَنِي مِنَ ٱللَّهِ أَحَدٞ وَلَنۡ أَجِدَ مِن دُونِهِۦ مُلۡتَحَدًا ٢٢﴾[الجن: ۲۱-۲۲].
«بگو من نمیتوانم زیان و سودی به شما برسانم و نمیتوانم شما را به راه راست هدایت دهم (۲۱) بگو همانا هیچکس مرا از عقوبت خداوند پناه ندهد و جز او هرگز پناهی نمییابم (۲۲)».
و صفات و خصوصیات انسانی و بشری به آنان نیز میرسد، از جمله: بیماری، و مرگ، و نیاز به غذا، و آب، و غیر آن؛ خداوند متعال در مورد إبراهیم÷میفرماید: ﴿وَٱلَّذِي هُوَ يُطۡعِمُنِي وَيَسۡقِينِ ٧٩ وَإِذَا مَرِضۡتُ فَهُوَ يَشۡفِينِ ٨٠ وَٱلَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحۡيِينِ ٨١﴾[الشعراء: ۷۹-۸۱].
«و آن کسی است که او مرا میخوراند و مینوشاند (۷۹) و چون بیمار شوم او است که مرا شفا میدهد (۸۰) و آن کسی است که مرا میمیراند و سپس مرا زنده میگرداند (۸۱)».
و پیامبرصمیفرماید: «إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ أَنْسى كَمَا تَنْسَوْنَ، فَإِذَا نَسِيتُ فَذَكِّرُونِي» [۱۲].
«همانا من بشری همانند شما هستم؛ (چیزها را) از یاد میبرم، همانگونه که شما از یاد میبرید؛ پس هنگامی که (چیزی را) از یاد بردم، (آن را) به یادم آورید».
و خداوند متعال بهمراه تمجید نمودن از پیامبران در بالاترین مقامشان، آنها را، به بندگی برای خودش وصف مینماید؛ پس در مورد نوح÷میفرماید: ﴿إِنَّهُۥ كَانَ عَبۡدٗا شَكُورٗا﴾[الإسراء: ۳].
«براستی که وی بندهی بسیار سپاسگزاری بود».
و در مورد محمدصمیفرماید: ﴿تَبَارَكَ ٱلَّذِي نَزَّلَ ٱلۡفُرۡقَانَ عَلَىٰ عَبۡدِهِۦ لِيَكُونَ لِلۡعَٰلَمِينَ نَذِيرًا ١﴾[الفرقان: ۱].
«بسیار با برکت کسی است که قرآن را بر بندهی خود نازل کرده است تا اینکه برای جهانیان هشدار دهندهای باشد».
و در مورد إبراهیم، و إسحاق، و یعقوب†میفرماید: ﴿وَٱذۡكُرۡ عِبَٰدَنَآ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ أُوْلِي ٱلۡأَيۡدِي وَٱلۡأَبۡصَٰرِ ٤٥ إِنَّآ أَخۡلَصۡنَٰهُم بِخَالِصَةٖ ذِكۡرَى ٱلدَّارِ ٤٦ وَإِنَّهُمۡ عِندَنَا لَمِنَ ٱلۡمُصۡطَفَيۡنَ ٱلۡأَخۡيَارِ ٤٧﴾[ص: ۴۵-۴۷].
«و بندگان ما ابراهیم و اسحاق و یعقوب را یاد کن، که نیرومند و صاحب بصیرت بودند (۴۵) ما آنان را به صفت خاصی ویژگی بخشیدیم که یاد آخرت است (۴۶) و ایشان در پیشگاه ما جدّاً از نزدیکان نیکاناند (۴۷)».
و در مود عیسى بن مریمصمیفرماید: ﴿إِنۡ هُوَ إِلَّا عَبۡدٌ أَنۡعَمۡنَا عَلَيۡهِ وَجَعَلۡنَٰهُ مَثَلٗا لِّبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٥٩﴾[الزخرف: ۵۹].
«عیسى بندهای بیش نبود که ما بر اونعمت خویش را ارزانی داشتیم و او را نمونه و الگویی برای بنی اسرائیل کردیم».
[۱۲] رواه البخاري، كتاب أبواب القبلة، باب التوجه إلى القبلة حيث كان، رقم (۳۹۲).