خادمان رسول اللهص
رسول اللهصخدمتگذاران ضعیف و مسکین را در جایگاه مناسب و شایسته قرار میداد و براساس دین و تقوا با آنها رفتار میکرد نه بر مبنای عمل و ضعف جایگاه، رسول اللهصدر رابطه با خدمتگذاران میگوید: «هم إخوانكم، جعلهم الله تحت أيديكم، فأطعموهم مما تأكلون، وألبسوهم مما تلبسون، ولا تكلفوهم ما يغلبهم، فإن كلفتموهم فاعينوهم». [مسلم].
«آنها (خدمتگذاران) برادران شمایند خداوند آنها را زیردست شما قرار داده است، از آنچه خودتان تناول میکنید به آنها طعام و غذا بدهید، و از آنچه خود میپوشید بر آنها ، و آنها را مکلف به انجام کاری مکنید که توان انجامش را ندارند، و در صورتیکه آنها را مکلف به انجام آن گردانید خودتان به یاری آنان بشتابید.»
حال جا دارد به داستان یک خدمتگذار گوش دهیم که نحوۀ رفتار رسول اللهصبا خود را نقل و بازگو میکند. گواهیی مورد قبول و ستایش و ثنای معطر! از سوی بردهای برای مولایش! آیا دیدهای که بردهای به تمجید از سید و آقایش بپردازد چنانچه خادم رسول اللهصدهان به ستایش او میگشاید!!.
انس بن مالک گوید: «ده سال تمام رسول اللهصرا خدمت کردم، طی این مدّت کلمهی «اُف» از وی نشنیدم، و هرگز در مورد کاری که انجام دادم نگفت چرا چنین کردی، و در مورد کاری که انجام ندادم نگفت چرا انجامش ندادی».
آری ده سال تمام، نه روزها و ماهها ... عمری است طولانی در برگیرنده شادی و اندوه حزن و خشم، و اضطراب و نگرانیهای روحی، فقر و غنا! با وجود همهی اینها او را از خود نراند و طی این مدت طولانی –پدر و مادرم فدایش باد – حرفی از او نشنیدم که باعث ناراحتیم شود، بلکه برعکس همواره از خادمان دلجوئی میکرد و خاطر خادم را خوش، و نیازهایش را برآورده میکرد، و به همین مقدار اکتفا نمیکرد بلکه نیازهای اعضای خانوادهی آنها را نیز برآورده، و برای آنها دعا میکرد!.
انس گوید: مادرم گفت ای رسول اللهصبرای خدمتگذارت دعا کن، فرمود: «پروردگارا مال و اولاد او را فراوان گردان و برکت خود را در آنچه که به او میدهی بینداز» [البخاری].
با وصف شجاعت و قوتی که رسول اللهصاز آن برخورد بود هرگز کسی را مورد ضرب(کتک) و توهین قرار نداد مگر از باب تمکین حق از او، هرگز با ضعیفان و ناتوانان با قساوت رفتار نکرد، هرگز با همسران و خادمان خود از در خشونت وارد نشد!.
عایشهلگوید: هرگز رسول اللهصکسی را با دستان خویش مورد ضرب و شتم قرار نداد مگر در حال جهاد، و هرگز خادمان و همسران خود را مورد ضرب قرار نداد. [مسلم].
گذشته از این، این عایشهی ام المؤمنین است که بارهای بار به نفع رسول اللهصگواهی میدهد، گواهی بنفع بهترین مخلوقات خدا و برگزیدهی انسانها، کسیکه کاروانیان مخالف (وقتی در مورد او مورد سؤال واقع میشوند) به حسن سیره و معاشرت بزرگوارانهی او گواهی داده حتی کافران قریش نیز دهان به شرافت و بزرگواری او گشودهاند.
عایشهل«هرگز ندیدهام که رسول اللهصبخاطر حق خود از کسی انتقام گرفته باشد، تنها زمانی در هم فرو میرفت و ناراحت میشد که میدید محارم خداوند مورد هتاکی واقع شده است، در چنین مواردی بیش از هر کس ناراحت میشد، و هرگز میان دو امر مخیر و مختار واقع نمیشد مگر این که سهلترین آنها را برمیگزید مادام در آن گناه و نافرمانی خدا نمیدید» [البخاری].
رسول اللهصهمواره به رفق و نرمی میخواند و دعوت میکرد، او صفرمود: «إنَّ اللهَ رَفِيقٌ يُحِبُ الرِفْقَ فِي الْأَمْرِ كلِهِ»[متفق عليه].
«خداوند نرمخو و مهربان است، و نرمخوی و مهربانی را در تمامی امور دوست دارد.»