امام شافعی و تشویق به عدم تعصب مذهبی:
در زمان حیات رسول خدا جمردم تابع قرآن و سنت ایشان بودند، و بعدها در زمان خلفا و صحابه و حتی تابعین نیز همه تابع قرآن و سنت نبوی بودند و چیزی با عنوان مذهب فلانی و فلانی در میان مردم وجود نداشت، و اگر از کسی سؤال می‌شد: مذهب تو چیست؟ می‌گفت: من تابع کتاب و سنت هستم و بس.. و حتی خود ائمه اربعه نیز تابع کتاب و سنت بودند و مردم را از تقلید کردن نهی می‌کردند و حاضر نبودند که سخن آنها بر کتاب و سنت ترجیح داده شود، چرا که آن بزرگواران با وجود علم و مجتهد بودنشان، باز خود را معصوم نمی‌دانستند. پس برماست که ما نیز از روش سلف صالح پیروی کنیم و از مذهب خاصی تقلید نکنیم.
حرملة بن يحيى يقول: قال الشافعي: «كلمـا قلت: وكان عن النبي جخلاف قولي مـمـا يصح، فحديث النبي جأولى ولا تقلدوني».
أبا الوليد بن أبي الجارود يقول: قال الشافعي: «إذا صح الحديث عن رسول الله ج، فقلت قولا فأنا راجع عن قولي وقائل بذلك».
الربيع ابن سليمـان يقول: سمعت الشافعي يقول: «إذا صح الحديث عن رسول الله جفهو أولى أن يؤخذ به من غيره» [۱۴].
حرمله بن یحیی می‌گوید: شافعی فرمود: «هر بار که گفتم: حدیث صحیحی از پیامبر جخلاف قول من ثابت شده، پس حدیث پیامبر جاولی تر است و از من تقلید نکنید».
و ابو ولید بن ابی جارود می‌گوید: شافعی فرمود: «هرگاه حدیث صحیحی از رسول خدا جثابت گشت و من (قبلا) سخنی گفته باشم، پس از سخن خود بازمی گردم و به حدیث عمل می‌کنم».
و ربیع بن سلیمان می‌گوید: شنیدم که شافعی می‌فرمود: «هرگاه حدیث صحیحی از رسول خدا جثابت گشت، پس آن حدیث اولی تر است از اینکه به قول و رای دیگری عمل شود».
[۱۴] منبع: «حلیة الأولیاء وطبقات الأصفیاء» حافظ أبو نعیم اصفهانی.