نقش علمای دین در هدایت یا گمراهی مردم:
گروهی از مردم هستند که نقش بسزایی در دین و اعتقادات مردم دارند؛ از جمله آنها می‌توان به علماء و حکام اشاره نمود. هرگاه علماء و حکام بر صراط مستقیم باشند تأثیر آنها بر اصلاح اعتقادات مردم چشم گیر خواهد بود، و هرگاه دچار لغزش و انحراف گردند باز تاثیر خواهند گذاشت اما این بار موجب نابودی دین و اعتقاد مردم خواهند شد.
امیر المؤمنین عمر بن خطاب سفرمودند:
«يهرمه زلّة العالـم، وجدال الـمنافق بالكتاب، وحكم الأئمّة الـمضلّين» [۲٧].
«اسلام را لغزش علما و جدل‌های منافقین دانا به قرآن و امامان گمراه، نابود می‌سازد».
حدثنا يحيى ابن يمـان، قال: سمعت سفيان الثوري، يقول: «الأعمـال السيئة داء، والعلمـاء دواء، فإذا فسد العلمـاء فمن يشفي الداء؟» [۲۸]. یحیی بن یمان می‌گوید: شنیدم که سفیان ثوری می‌فرمود: «اعمال و کارهای بد و زشت درد هستند و علماء دوای آن دردها هستند، هرگاه علماء فاسد شدند پس چه کسی دردها را درمان کند؟».
[۲٧] «سنن الدارمی» (۱/ ۸۲)، و ألبانی در مشکاة المصابیح (۱/ ۸٩) گفته: اسناد آن صحیح است. [۲۸] «حلیة الأولیاء» حافظ أبو نعیم اصفهانی.