مشغول ساختن زبان به استغفار:
یکی از روشهای ساده کسب توشه برای آخرت، اینست که زبان خویش را با اذکار مشغول ساخت. پس شایسته است که در حفظ اذکار روزانه تلاش کنیم و زبان خویش را در هر حالی که باشیم به آن مشغول سازیم؛ چه که این کار زبان را از مشغول شدن به غیبت و سخن چینی و دیگر آفتهای آن باز میدارد و در عوض خیر و حسنه را برای ما به ارمغان میآورد. ساده ترین ذکری که هرشخصی میتواند آنرا بخواند، اذکار «استغفرالله» و «سبحان الله» و یا «الله اکبر» است، پس اگر دیگر اذکار را بلد نیستیم، زبان خود را با استغفار مشغول سازیم، چرا که گناهان ما بسیار است و قابل شمارش نیست ولی خدای متعال توبه و استغفار را کفاره گناهان قرار داده است.
قالت عائشة ل: «طوبى لـمن وجد في صحيفته استغفاراً كثيراً» [٧۳].
عایشه لفرمود: «خوشا بحال آنکسی که در صحیفه اعمال او استغفار زیادی ثبت شده است».
وقال قتادة /: «إن هذا القرآن يدلكم على دائكم ودوائكم، فأما داؤكم فالذنوب وأما دواؤكم فالاستغفار» [٧۴].
و قتاده /فرمود: «این قرآن برای شما درد و دوای شما را بیان کرده، درد شما گناه است و دوای آن استغفار و طلب مغفرت الهی است».
وقال الحسن /: «أكثروا من الاستغفار في بيوتكم وعلى موائدكم وفي طرقكم وفي أسواقكم وفي مجالسكم وأينمـا كنتم؛ فإنكم ما تدرون متى تنزل الـمغفرة» [٧۵]. و امام حسن بصری فرمودند: «تا میتوانید در خانه هایتان و در وقت سختی و بلایا و در راه و در کوچه و بازار و در مجالس خود و هرجایی که بودید زیاد استغفار کنید، چرا که شما نمیدانید چه وقت مغفرت الهی نازل میشود».
وقال ابن رجب: قال بعض السلف: «يعرض على ابن آدم يوم القيامة ساعات عمره، فكل ساعة لـم يذكر الله فيها تتقطع نفسه عليها حسرات» [٧۶].
و امام ابن رجب /فرمودند: یکی از علمای سلف فرموده: «در روز قیامت تمام لحظههای عمر انسان بر او عرضه خواهد شد، و هر لحظه ای که در آن ذکر و یاد خدای متعال را نکرده بخاطر آن در حسرت خواهد بود».
[٧۳] «جامع العلوم والحکم» (ص: ۴۱۵). [٧۴] «جامع العلوم والحکم» (ص: ۴۱۵). [٧۵] «جامع العلوم والحکم» (ص: ۴۱۲). [٧۶] «جامع العلوم والحکم» (ص: ۱۴۴).