بخش سوم: کتابهای تالیف شده در فن جرح و تعدیل
با توجه به اهمیت معرفت رجال و یا علم جرح و تعدیل در شناخت حدیث صحیح و غیر صحیح نقاد و امامان حدیث همزمان با آغاز نهضت علمی تدوین متون حدیث در چوکات جوامع، صحاح، سنن و مسانید کتابهای را پیرامون جرح و تعدیل و یا شناخت مفصل و همه جانبۀ احوال روات تالیف و تصنیف نمودهاند که در این ضمیمه و در ضمن بخشهای متعدد تنها از عمدهترین کتب تالیف و طبع شده در جرح و تعدیل نام میبرم.
الف: کتب و آثار تاليف و طبع شده پيرامون شناخت ثقات:
۱- معرفة الثقات از امام ابوالحسن عجلی (متوفی ۲۶۱ ﻫ).
۲- کتاب الثقات.
۳- کتاب مشاهير علماء الأمصار هردو از امام ابن حبان بستی (متوفی ۳۵۴ ﻫ).
۴- تاريخ أسماء الثقات از امام ابوحفص عمر بن شاهين (متوفی ۳۸۵ ﻫ).
ب: کتب و آثار تالیف و طبع شده پيرامون ضعفاء:
۱- الضعفاء الصغير، از امام بخاری / (متوفی ۲۶۱ ﻫ).
۲- أحوال الرجال از أبو اسحاق ابراهيم بن يعقوب جوزجانی (متوفی ۲۵۹ ﻫ).
۳- کتاب الضعفاء از امام أبوزرعة رازی (متوفی).
۴- الضعفاء والمتروکون از امام نسائی (متوفی ۳۰۳ ﻫ).
۵- الضعفاء الصغير از امام عقيلی.
۶- کتاب المجروحين از امام ابن حبان بستی (متوفی ۳۵۴ ﻫ).
۷- الکامل في ضعفاء الرجال از ابو احمد عبد الله بن عدی جرجانی (متوفی ۳۶۵ ﻫ).
۸- کتاب تاريخ أسماء الضعفاء و الکذابين از امام ابوحفص عمر بن شاهين (متوفی ۳۸۵ ﻫ).
۹- الضعفاء و المتروکون از امام دارقطنی (متوفی ۳۸۵ ﻫ).
۱۰- المدخل إلی الصحيح از امام ابو عبد الله الحاکم صاحب مستدرک (متوفی ۴۰۵ ﻫ).
ج: کتب جامعه در مابين ثقات و ضعفاء:
۱- الطبقات الکبری از امام ابن سعد (متوفی ۲۳۴ ﻫ).
۲- التاريخ از امام ابن معين (متوفی ۲۳۳ ﻫ).
۳- التاريخ الکبير.
۴- التاريخ الصغير هردو از امام بخاری / (متوفی ۲۶۱ ﻫ).
۵- التاريخ از امام ابو زرعة دمشقی (متوفی ۲۸۱ ﻫ).
۶- الجرح و التعديل از ابن ابی حاتم رازی (متوفی ۳۲۷ ﻫ).