و همچنین برای زن در حال حیض:
بر وی واجب است که روزه نگیرد و بعد از رمضان قضای آن را به جای آورد، چنانکه در حدیث، أم-المؤمنین عایشهلفرموده است:
«كان يُصيبنا ذلك -أي الدورة الشهرية- فنؤمر بقضاء الصوم، ولا نؤمر بقضاء الصلاة».
«ما به عادت ماهانه مبتلا میشدیم، ما مأمور به قضای روزه بودیم ولـی به قضای نمـاز امر نشده-ایم».
و همینطور زن حامله و شیرده: این دو گروه نباید روزه بگیرند و در مقابل باید در ازای هر روز یک نفر مسکین را خوراک دهند، و قضا به جا نمیآورند بنا بر فرمودۀ پیامبر ج:
«إن الله وضع عن المسافر الصوم، وشطر الصلاة، وعن الحامل والمرضع الصوم» [۴۷].
«خداوند روزه و نیمی از نماز را از گردن مسافر انداخته و روزه را از گردن زن حامل و شیرده» [ترمذی روایت نموده و آن را حسن دانسته است].
ابن عمر و ابن عباسلو دیگران بر همین رأی هستند، ابن عباسسگفته: «هنگامیکـه در رمضـان زن حامله از خود و زن شیرده از بچـهاش ترسید، روزه نمـیگیرند و در ازای هر روز به یک مسکین خوراک میدهند و قضای روزه را به جایی نمیآورند». از ابن عمرسنیز قولی مشابه قول ابن عباسلروایت شده است.
بنده میگویم: این زمانی است که مادر، فرزندش را یک سال کامل، یا دو سال تمام شیر بدهد؛ همانطور خداوندأمیفرماید:
﴿۞وَٱلۡوَٰلِدَٰتُ يُرۡضِعۡنَ أَوۡلَٰدَهُنَّ حَوۡلَيۡنِ كَامِلَيۡنِۖ لِمَنۡ أَرَادَ أَن يُتِمَّ ٱلرَّضَاعَةَۚ٢٣٣﴾[البقرة: ٢٣٣].
«مادران، دو سال تمام، فرزندان خود را شیر میدهند، هرگاه یکی از والدین یا هر دوی ایشان خواستار تکمیل دوران شیرخوارگی شوند».
بنا بر این روزهای زن حامله کلاً بین حاملگی وشیردهی است، لذا سال تمام میشود و او هنوز در حالت شیردادن به کودک است. لذا این زن اجازه دارد که به ازای هر روزیکه روزه میگشاید، فقیری را طعام بدهد؛ زیرا نه توانایی و نه وقت قضا را دارد. اما اگر کودک خود را به مدت چند ماه شیر میداده که این عادت غالب زنان امروزی است و بعد از آن شیردادن را قطع کند، تا یک یا دو سال را به کمک شیر گاو تکمیل کند .. او چنانچه در رمضان بخاطر شیردادن، روزه گشود، بر او قضا واجب است، و طعام دادن برای او جایز نیست؛ زیرا او وقت و توانایی قضا را در حالتی غیر از حاملگی و شیردهی دارا میباشد. والله تعالی أعلم.
[۴۷] صحیح سنن الترمذی: ۵۷۵.