شبهه سوم

التزام به فهم سلف در نصوص به جمود و تقلیدی می‏انجامد و پیشرفت علمی را متوقف و دروازه‏ای اجتهاد را می‏بندد.

دکتر احمد کمال ابو المجد می‏گوید: خلاصه اینکه ما همه آنچه را گذشتگان در مورد هر مسئله‏ای گفته‌اند بررسی می‏کنیم ولی به آن بسنده نخواهیم کرد و به سبب آن اجتهاد را رها نمی‏کنیم، چون اگر فقط به رأی آنها اکتفا کنیم باری خواهیم بود بر آنها و راه آنان که ادامه پژوهش و اجتهاد است را رها کرده‌ایم [۸۳].

و دکتر طه جابر فیاض العلوانی می‏گوید: اسلامی که توانست نزد مسلمین خردورزی را ایجاد کند به هیچ وجه ممکن نیست که تقلید و پیروی کورکورانه را بپذیرد، و هرگز به انسان مؤمن اجازه نمی‏دهد که چشم بسته بدون دلیل تقلید کند، اما همواره آموزه‏های اسلامی به گونه‏ای تاویل و تفسیر می‏شوند که راه را برای جبر و تقلید و پیروی کورکورانه باز کند [۸۴].

و دکتر محمد عماره می‌گوید: آیا از توقف عقل خلاّق امت و ایستادن آن در آستانه‏ها برای گدایی فتوا که از مردگان برای حل مشکلات خود استفتاء میکنیم، بحرانی سخت‏تر وجود دارد [۸۵].

[۸۳]تجدید الفکر الإسلامی- اطار جدید- (بحث) ص۳۸. [۸۴] أبعاد غائبة عن الفکر الإسلامي العاصر ص۲۷. مجلۀ قضایا إسلامیة معاصرة، ش ۹۹۹. [۸۵] أزمة الفکر الإسلامي ۵۷. ن ک تیارات الفکر الإسلامي ۱۲۵-۱۲۷. و موقف الاتجاه العقلاني ص۳۶۳.