چرا اهل سنت در مرزها زندگی می کنند؟

٥- گلستان و ترکمن صحرا

در زمان روی کار آمدن صفوی‌ها، گرگان، توسط سلطان حسین بایقرا اداره می‌شد، او پسر امیر منصور بایقرا پسر عمرِ شیخ پسر تیمور گورکانی بود، یعنی گرگان و مناطق ترکمن صحرا توسط گورکانیان اداره می‌شد و آن‌ها خود را شاه ایران می‌نامیدند و دشمن اصلی آن‌ها ازبک‌ها بودند که آن‌ها نیز خود را شاه ایران می‌‌نامیدند، جنگ و درگیری طولانی بین گورکانیان و عبیدالله خان ازبک رخ می‌داد و ثمره خوبی که این اختلافات برای آن‌ها داشت این بود که صفویان و تاتارهای قزلباش نتواستند عقیده و مذهب خود را بر مردم این منطقه تحمیل کنند، اما کشتارها و غارت‌های زیادی توسط قزلباش در این منطقه رخ داده بود چون علاوه بر صفوی‌ها، ازبکان و گورکانیان که سلطان حسین بایقرا در آن زمان حاکم آن‌ها بود، می‌خواستند نفوذ خود را بر منطقه گرگان و ترکمن‌ها حفظ کنند، در نتیجه صفوی‌ها ناکام ماندند و جنگ و درگیری بین دو گروه اصلی یعنی گورکانیان و ازبکان بود که سرانجام نیز بیشتر منطقه ترکمن توسط عبیدالله خان تصرف شد و تنها مناطق کوچکی در دست حسین بایقرا باقی ماند. ثمره‌ی خیری که این اختلافات برای مردم آنجا داشت حفظ دین و مذهب خود بود، بخشی از گرگان بعدها دو کشوری که اکنون ازبکستان و ترکمنستان هست را به وجود آوردند؛ و فقط بخش ناچیزی از گرگان برای ایران ماند.