فرقه ۲- قدريه:
قدریه گویند انسان اختیار تام دارد و هر کاری میتواند انجام دهد. یعنی در حیطهای از امور انسان، خدا دخالت ندارد. اگر اینطور نیست انسان گرفتار عمل خود نمیشود و در برابر آن پاسخگو نخواهد بود. خداوند میگوید: «هر کس در برابر کارهایی که کرده پاسخگو و گروگان است». [المدثر: ۳۸]. اهل سنت و جماعت گویند در دنیا نه جبر کامل وجود دارد و نه آزادی کامل. انسان مطلقاً مجبور نیست و مطلقاً هم آزاد نیست بلکه در محدودهای آزاد است و در محدودهای مجبور در محدودهای که آزاد است، این آزادی زیر نظر خدا قرار دارد. و مثلاً گاهی خداوند برای جلوگیری از معصیت مؤمن او را یاری کرده و مانع از وسوسه و انجام گناه توسط او میشود. و بدین ترتیب است که هرگاه خداوند اراده کند بر آزادی آنان اثر میگذارد.
زرتشت ز اختیار از قدرت گفت
احمد قدری محبوس این ملت گفت
معلوم نشد که جبر یا تفویض است
هرکس سخنی فراخور همت گفت