آیا گفتن «لا اله الا الله» به تنهایی کافیست؟
نویسنده بر احادیثی که در آن راه نجات و خلاصی انسان را در گفتن: «لا اله الا الله»یعنی عدم شرک قرار می‌دهد و در آن ذکری از شهادت به محمداً رسول اللهنشده است، استناد می‌کند. و برای ما تمام احادیثی که صحاح در این باره روایت نموده‌اند را ذکر می‌کند.
ما منکر صحت این احادیث نیستیم ولی ما آنچه از آن فهم کرده است را انکار می‌کنیم که آن به چند دلیل اشتباه می‌باشد:
در مقابل این احادیث، احادیث صحیح دیگری وجود دارد که شهادتین را برای نجات شرط قرار داده است در جایی دیگر بعضی از این احادیث را ذکر می‌کنیم. امانت علمی اقتضا می‌کند که تمام احادیث را در این زمینه بیاوریم تا آنچه مفید است، مورد استفاده قرار گیرد و نسبت به آنچه که باطل است، دور انداخته شود.
بعضی از این احادیث نسبت به احادیث دیگر مختصر می‌باشند و در روایات دیگری شهادتین را با هم ذکر کرده است. در حدیث معاذ اینگونه آمده: هرکس بگوید «لا إله إلا الله»داخل بهشت می‌شود یا خداوند او را بر آتش جهنم حرام می‌کند. و در بعضی از روایات بخاری شهادتین را با هم آورده است کما این که در کتاب العلم از رسول الله صروایت می‌کند که فرمود: «مَا مِنْ أَحَدٍ يَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ صِدْقًا مِنْ قَلْبِهِ إِلَّا حَرَّمَهُ اللَّهُ عَلَى النَّارِ قَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَفَلَا أُخْبِرُ بِهِ النَّاسَ فَيَسْتَبْشِرُوا قَالَ إِذًا يَتَّكِلُوا وَأَخْبَرَ بِهَا مُعَاذٌ عِنْدَ مَوْتِهِ تَأَثُّمًا» [۶]. «هیچ کسی شهادتین را از صمیم قلب نمی‌گوید مگر این که خداوند او را بر آتش حرام می‌کند. گفتم ای رسول خدا آیا آن را به مردم بشارت ندهم؟ فرمود: آن هنگام آن را اختیار می‌کنند و از انجام کار خیر دست برمی‌دارند. معاذ در هنگام مرگش از ترس این که مبادا با نگفتن آن دچار گناه گردد از آن خبر داد».
علما راز این اختصار را بیان کرده‌اند؛ در ذکر حدیث «هر کس لا اله الا الله بگوید داخل بهشت می‌شود» فرموده‌اند: مراد از آن همراه قول محمد رسول الله است ولی هرکس قسمت اول آن را بگوید کفایت می‌کند زیرا آن شعاری برای هر دوی آن گردیده است. [٧]
این اختصار بر شهادت توحید «لا إله إلا الله»یا بر ترک شرک (هرکس خدا را ملاقات کند و در حالی که شریکی برای او قرار نداده است)- در آنچه نویسنده آن را برای صحت ایمان مسیحیان و اهل توحید یا اهل لا اله الا اللهبودن آنان ادعا می‌کند بی‌فایده است. زیرا امت محمد به تنهایی اهل این کلمه می‌باشند. اما مسیحیان، خداوند در شأنشان می‌فرماید: ﴿ٱتَّخَذُوٓاْ أَحۡبَارَهُمۡ وَرُهۡبَٰنَهُمۡ أَرۡبَابٗا مِّن دُونِ ٱللَّهِ وَٱلۡمَسِيحَ ٱبۡنَ مَرۡيَمَ وَمَآ أُمِرُوٓاْ إِلَّا لِيَعۡبُدُوٓاْ إِلَٰهٗا وَٰحِدٗاۖ لَّآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۚ سُبۡحَٰنَهُۥ عَمَّا يُشۡرِكُونَ ٣١﴾[التوبة: ۳۱] «دانشمندان و راهبان و عیسی پسر مریم را به جای خدا به ربوبیت گرفتند، با آنکه مأمور نبودند جز این که خدای یگانه را بپرستند که هیچ معبودی جز او نیست. منزه است او از آنچه شریک می‌گردانند».خداوند به صراحت نسب ایشان را به شرک برمی‌گرداند و اگر آن‌ها را مشرک نمی‌نامد به خاطر قابل تمییز بودن آن‌ها از بت‌پرستان می‌باشد.
مسیحیان به اهل تثلیث معروف می‌باشند. آن‌ها معتقد به خدایی مسیح هستند و اهل توحید نیستند و قرآن حکم به کفر آن‌ها نموده است. کما این که می‌فرماید: ﴿لَقَدۡ كَفَرَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡمَسِيحُ ٱبۡنُ مَرۡيَمَ﴾[المائدة: ٧۲] «به تحقیق کسانی که گفتند مسیح فرزند مریم خداست کافر شدند».﴿لَّقَدۡ كَفَرَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ ثَالِثُ ثَلَٰثَةٖۘ وَمَا مِنۡ إِلَٰهٍ إِلَّآ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ﴾[المائدة: ٧۳] «کسانی که گفتند خداوند سومین سه است کافر شدند و هیچ الهی غیر از خداوند واحد وجود ندارد». و رسول اللهصدعوتش را به سوی اهل کتاب با این آیه پایان می‌داد: ﴿قُلۡ يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ تَعَالَوۡاْ إِلَىٰ كَلِمَةٖ سَوَآءِۢ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَكُمۡ أَلَّا نَعۡبُدَ إِلَّا ٱللَّهَ وَلَا نُشۡرِكَ بِهِۦ شَيۡٔٗا وَلَا يَتَّخِذَ بَعۡضُنَا بَعۡضًا أَرۡبَابٗا مِّن دُونِ ٱللَّهِۚ فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَقُولُواْ ٱشۡهَدُواْ بِأَنَّا مُسۡلِمُونَ ٦٤﴾[آل عمران: ۶۴] «بگو: ای اهل کتاب، بیایید به سوی کلمه‌ای که میان ما و شما یکسان است و آن این است که هیچ کس را جز الله نپرستیم و چیزی را با او شریک نگردانیم و بعضی از ما بعض دیگر را غیر از خدا به خدایی نگیرد. پس اگر روی گرداندند بگویید شهادت دهید که ما مسلمانیم».و خداوند با این نداء صریح رو به آن‌ها می‌کند و می‌گوید: ﴿يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ لَا تَغۡلُواْ فِي دِينِكُمۡ وَلَا تَقُولُواْ عَلَى ٱللَّهِ إِلَّا ٱلۡحَقَّۚ إِنَّمَا ٱلۡمَسِيحُ عِيسَى ٱبۡنُ مَرۡيَمَ رَسُولُ ٱللَّهِ وَكَلِمَتُهُۥٓ أَلۡقَىٰهَآ إِلَىٰ مَرۡيَمَ وَرُوحٞ مِّنۡهُۖ فَ‍َٔامِنُواْ بِٱللَّهِ وَرُسُلِهِۦۖ وَلَا تَقُولُواْ ثَلَٰثَةٌۚ ٱنتَهُواْ خَيۡرٗا لَّكُمۡۚ إِنَّمَا ٱللَّهُ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۖ سُبۡحَٰنَهُۥٓ أَن يَكُونَ لَهُۥ وَلَدٞۘ لَّهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۗ وَكَفَىٰ بِٱللَّهِ وَكِيلٗا ١٧١﴾[النساء: ۱٧۱] «ای اهل کتاب در دینتان غلو نکنید و در باره خداوند جز راست مگویید. مسیح، عیسی بن مریم پیامبر خدا و کلمه اوست که آن را به سوی مریم افکنده و روحی از جانب او می‌باشد. پس به خدا و پیامبرانش ایمان بیاورید و نگویید سه گانه است. باز ایستید که برای شما بهتر است خداوند فقط معبود یگانه است منزه از آن است که برای او فرزندی باشد آنچه در آسمان‌ها و زمین است از آن اوست. و کافی است که خداوند وکیل باشد».
[۶] فتح الباری ج۱/۳۰۱،۳۰۰ چاپ سلفیه حدیث۱۲۸. [٧] فتح الباری ج۱/۲۵۸.