متفرق شدن مسیحی‌ها بعد از حضرت عیسی÷
لازم است اشاره کنیم که مسیحی‌ها بعد از حضرت عیسی÷ به سه فرقه مهم تقسیم شدند و هر فرقه چند گروه و فرقه‌ی دیگر از آن منشعب شد. این فرقه‌ها عبارتند از:
۱- کاتولیک: کلیسای این فرقه کلیسای غربی نام دارد، کاتولیک معتقد است که اولین تأسیس‌کنندۀ کلیسای آنها یکی از بزرگترین یاران عیسی÷به نام پطرس است، و پاپ‌های رومی جانشین او هستند. کلیسای کاتولیک از نظام پاپی پیروی می‌کند، پاپ در صادر کردن خواسته‌های پاپی بزرگ. اولویت و حق و حسابی دارد که در نظر آنها خواست الهی است چون پاپ جانشین پطرس می‌باشد و پطرس هم شاگرد و جانشین حضرت مسیح است که نمایندۀ خدا محسوب می‌شود به همین خاطرخواسته‌‌های او جای بحث و جدل نیست. از بدعت‌های کاتولیک این است که خون حیوان خفه شده و روغن خوک را حلال کرده است و معتقد است که روح القدس از پدر و مادر با هم پیدا شده است. حضرت مسیح دارای دو ویژگی است و بین خدای پدر و خدای پسر مساوات و برابری قرار داد و ضرب سکه‌های بخشش [۲]را ایجاد کرد.
۲- ارتودکس: کلیسای آنها کلیسای شرق نام دارد. مرکز اصلی آن شهر قسطنطنیه است و نظم و نظام اکلیروس [۳]بر آن حاکم است، از روحانی طراز اول شروع می‌شود تا به کشیش عادی می‌رسد. کلیسای شرقی (ارتودکس) خوردن خون حیوان خفه شده را قبول ندارد و همچنین خوردن روغن خوک را نمی‌پذیرد. ارتودکس اصرار دارد که روح الله فقط از پدر خدا (الله الأب) پیدا شده است. معتقد است که خدای پدر از خدای پسر بزرگتر است. همچنین مُصر است که حضرت مسیح تنها یک طبیعت و ویژگی دارد.
۳- پروتستان، یا اصلاح دینی: که در آلمان، انگلیس، هلند، سویس، نروژ و آمریکای شمالی گسترش پیدا کرد. کلیسای خود را کلیسای انجیلی نام می‌برد به این معنی که از انجیل پیروی می‌کنند و خودشان مستقلاً بدون این که مطیع دیگری باشند آن را می‌فهمند، پروتستان خواستار ابطال عبادت عکس و مجسمه است و وارد شدن نان و شراب را در جشن رهایی حضرت عیسی÷(جشن یاد بود صعود حضرت عیسی) به جسد وخون او محال می‌دانند و همچنین ضرب سکه‌های بخشش گناهان را ابطال کرد. حرکت و فعالیت آنها یک حرکت اصلاحی آن هم نه برای مسیحیت اصیل بلکه برای تمام کلیسا بود [۴].
[۲] روحانیون کلیسا برای بدست آوردن ثروت اقدام به ضرب این سکه‌ها می‌کردند و اعلام می‌کردند هر کس این سکه‌ها را بخرد گناهان گذشته و آینده‌ی او بخشیده می‌شود. مترجم [۳] الکیروس: به معنی خدمتکاران کنشت مثل کشیش‌ها و اسقف‌ها، مترجم. [۴] النصرانیة والإسلام- عالمیة الإسلام ودوامه إلی قیام الساعة للمستشار محمد عزت إسماعیل الطهطاوی، (ص ۱۳۰ – ۱۳۷) باختصار.