مبحث سوم: مظاهر انحراف در توحید ربوبیت
به رغم اینکه توحید ربوبیت امری ثابت شده در فطرت است، و سرشت آدمی بر آن تأکید و دلایل فراوانی بر آن وجود دارد اما گاه در انسان انحراف از آن ایجاد میشود که در ذیل خلاصهای از مظاهر انحراف از توحید ربوبیت را بیان میداریم:
1- بیاعتقاد بودن نسبت به ربوبیت خداوند و انکار وجود او همانگونه که ملحدان، کسانی که به وجود آمدن این مخلوقات را به طبیعت یا به دگردگونی شب و روز یا مانند اینها نسبت میدهند. خداوند از زبان آنها میفرماید: ﴿وَقَالُواْ مَا هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا ٱلدُّنۡيَا نَمُوتُ وَنَحۡيَا وَمَا يُهۡلِكُنَآ إِلَّا ٱلدَّهۡرُ﴾[الجاثیة: 24]. «و گفتند جز زندگي دنيا زندگي ديگري نيست ميميريم و زنده ميشويم و ما را جز طبيعت هلاك نميكند».
2- انکار بعضی از خصوصیات و ویژگیهای پروردگار سبحان و انکار بعضی از معانی ربوبیتش مانند اینکه قدرت و توانایی خداوند را بر مردن و زنده گردانیدن بعد از مرگ یا نفع رسانی و دفع ضرر و زیان یا مانند اینها را از او نفی میکنند.
3- چیزی از خصوصیات و ویژگیهای پروردگار را به غیر او میدهند. هرکس معتقد به وجود تصرف همراه خداوند عزوجل در چیزی از تدابیر جهان، از به وجود آوردن، نابود کردن، زنده گردانیدن، میراندن، جلب خیر و نیکی یا دفع شر و بدی یا چیزهای دیگر از معانی ربوبیت کند او به خداوند عظیم و بزرگ مشرک شده است.