مبحث پنجم: ده نفری که به آنها مژده بهشت داده شده است
قبلاً فضیلت صحابه را دانستیم و فهمیدیم که همه آنها عادل هستند و در درجه صحابی بودن بعضی از آنها بر بعضی دیگر فضیلت دارند. افضل صحابه سبقت گیرندگان اولین در اسلام ابتدا مهاجرین سپس انصار میباشند سپس اهل بدر، بعد از آنها اهل احد، سپس اهل جنگ احزاب سپس اهل بیعت رضوان، سپس کسانی که قبل از فتح مکه هجرت و جهاد نمودند از درجه و منزلت کسانی که بعد از آن انفاق نمودند و جنگ کردند، بیشتر است. گرچه خداوند به همه آنها وعده نیکو داده است.
افضل و برتر صحابه خلفای راشدین که عبارتند از: ابوبکر صدیق، عمر فاروق، عثمان ذو النورین و ابو السبطین علی بن ابو طالب، سپس عبدالرحمن بن عوف، زبیر بن عوام حواری پیامبرص، طلحه بن عبیدالله، سعد بن ابی وقاص، امین امت ابوعبیده بن جراح و سعید بن زید بن نفیل رضی الله عنهم اجمعین میباشند.
در فضیلت آنها احادیثی بصورت عموم آمده و کسانی هستند که در مورد آنها بصورت خصوص حدیث آمده است. از جمله احادیث کلی در فضیلت آنها آنچه است که احمد و اصحاب سنن از عبدالرحمن بن اخنسسکه او نیز از سعید بن زیدسروایت میکند که گفت: بر رسول اللهصشهادت میدهم که از او شنیدم، فرمود: «عَشْرَةٌ فِي الْجَنَّةِ النَّبِيُّ فِي الْجَنَّةِ وَأَبُو بَكْرٍ فِي الْجَنَّةِ وَعُمَرُ فِي الْجَنَّةِ وَعُثْمَانُ فِي الْجَنَّةِ وَعَلِيٌّ فِي الْجَنَّةِ وَطَلْحَةُ فِي الْجَنَّةِ وَالزُّبَيْرُ بْنُ الْعَوَّامِ فِي الْجَنَّةِ وَسَعْدُ بْنُ مَالِكٍ فِي الْجَنَّةِ وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ عَوْفٍ فِي الْجَنَّةِ وَلَوْ شِئْتُ لَسَمَّيْتُ الْعَاشِرَ قَالَ فَقَالُوا مَنْ هُوَ فَسَكَتَ قَالَ فَقَالُوا مَنْ هُوَ فَقَالَ هُوَ سَعِيدُ بْنُ زَيْدٍ» [277]«ده نفر بهشتی هستند. پیامبرصبهشتی است. ابوبکر، عمر، عثمان، علی، طلحه، زبیر بن عوام، سعد بن مالک، عبدالرحمن بن عوف بهشتی هستند. و اگر خدا بخواهد نفر دهم هم بهشتی است. گفتند: او کیست؟ سکوت نمود. دوباره از او پرسیدند: او کیست؟ گفت او سعید بن زیدساست».
پیامبرصکسانی دیگر غیر از عشره مبشره را به بهشت مژده داده است از جمله عبدالله بن مسعود، بلال بن رباح، عکاشه بن محصن، جعفر بن ابی طالب و کسانی دیگر که بسیارند. اهل سنت و جماعت بر آنچه نام او در نص آمده به خاطر شهادت رسول اللهصبر او، شهادت به بهشتی بودن او میدهند و کسانیکه اسمشان در نص نیامده است برای آنها امید خیر دارند زیرا خداوند به همه آنها وعده بهشت داده است. همانگونه که الله تعالی بعد از بیان صحابه و فضیلت بعضی از آنها بر بعضی دیگر میفرماید: ﴿وَكُلّٗا وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ﴾[النساء: 95]. «خداوند به همه آنها وعده بهشت ميدهد». مذهب اهل سنت در باره تمام مسلمانان این است که آنها را بطور قطع و یقیین بهشتی یا جهنمی نمیداند برای نیکوکاران امید ثواب و بر گنهکاران از عذاب خدا میترسند همراه با اینکه یقیین دارند کسی که بر توحید بمیرد در آتش برای همیشه نمیماند. الله تعالی میفرماید: ﴿إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَغۡفِرُ أَن يُشۡرَكَ بِهِۦ وَيَغۡفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِكَ لِمَن يَشَآءُۚ﴾[النساء: 116]. «خداوند از اينكه براي او شريك قرار داده ميشود را نميبخشد و جز آن براي هركس كه بخواهد ميبخشد».
[277] رواه أحمد (1 / 188)، وأصحاب السنن بسند صحیح.